استان اردبیل یکی از استان های گاومیش خیز کشور بوده و بعد از خوزستان و آذر بایجان غربی در رتبه سوم قرار گرفته است.
به گزارش ایانا به نقل از روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل، «بهلول تکلوی» با اعلام این خبر افزود: استان اردبیل یکی از استان های گاومیش خیز کشور بوده و بعد از خوزستان و آذر بایجان غربی در رتبه سوم قرار گرفته است. براساس آمار سال 1393 جمعیت گاومیش استان 34,200 راس بوده و حدود 5.5 % گوشت قرمز و 7درصد شیرخام تولیدی استان را به خود اختصاص داده است. شهرستان های گاومیش خیز استان به ترتیب اردبیل، نمین، بیله سوار و مشگین شهر هستند که بیشترین شیر و گوشت گاومیش در آنها تولید می گردد.
تکلوی افزود: در گذشته این حیوان بیشتر برای کار شخم زنی ، بارکشی و حمل و نقل استفاده می‌شد که با مکانیزه شدن کشاورزی تبدیل به دام تولیدی دومنظوره (شیری- گوشتی) گردید.
گاوميش با داشتن ويژگي هاي منحصر به فردی مانند دستگاه گوارش بسیار کارآمد (حجیم و چین خورده با میکروارگانیزم های خاص) با قدرت بهره برداری عالی از علوفه های خشبی با فیبر بالا و پسماندهای صنایع غذایی، مقاومت در مقابل بیماریها ، عادت پذیری و سازگاری بالا به شرایط مختلف آب و هوایی ، تولید شیر با کیفیت و غلظت بالا ( چربی 7درصد ، پروتئین ،ویتامین های A ،C ، کلسیم و فسفر بیشتر و کلسترول کمتر نسبت به شیر گاو) و گوشت با چربي و کلسترول کمتر نسبت به گاو در توسعه اقتصاد خانوار هاي روستائي می تواند بسیار موثر باشد. گاومیش به دلیل ویژگی های مذکور دام هزاره سوم نامگذاری شده و در شرایط روستایی دام معجزه آسا لقب گرفته است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان افزود : در مقایسه با گاو بدلیل مشکلاتی مثل تولید شیر پائین تر ، عملکرد تولید مثلی ضعیف تر (آبستنی طولانی، راندمان تولید مثل و باروری پائین ، فحلی کاذب و پنهان زیاد ) در گذشته پرورش و توسعه این دام چندان اقتصادی به نظر نمی رسید، ولی در سالهای اخیر با اجرای پروژه های اصلاح نژادی از جمله تلقیح مصنوعی گاومیشهای کشور با اسپرم گاومیش ایتالیایی و استفاده از اصول علمی، تولید شیر این دام به بیش از دو برابر افزایش یافته و با توجه به قیمت بالای شیر و فرآورده های لبنی با کیفیت بالای آن که3-2 برابر شیر گاو به فروش می رسد به آسانی تبدیل به دامی اقتصادی گردیده است.
این مقام مسئول اضافه کرد: طی سال های اخیر در استان اردبیل نیز تلاش های ارزنده و قابل توجهی در راستای اصلاح نژاد این دام ارزشمند صورت گرفته و تنها در سال 1394 تعداد 552 دز اسپرم گاومیش خارجی (نژاد اصیل ایتالیایی) تهیه و بصورت رایگان در گله های تحت پوشش پروژه در شهرستانهای استان تلقیح گردیده است که با تولد نتاج حاصل شاهد شکوفایی بیشتر این فعالیت تولیدی در سطح استان خواهیم بود. در حال حاضر پرورش گاومیش در استان معمولاً در گله های کوچک 5تا10 راسی و بصورت کاملاً سنتی صورت می گیرد که با توجه به سازگاری کامل این دام به شرایط غیربهداشتی و نسبتاً نامناسب روستایی مورد توجه دامداران می باشد. امید است با توسعه تلقیح مصنوعی و اجرای پروژه های اصلاح نژادی و بهبود تغذیه در آینده نزدیک شاهد توسعه پرورش صنعتی این دام ارزشمند باشیم.
