در پی درج خبری با عنوان «تلفات تب برفکی ضربه ای سنگین برای اقتصاد دامداران ماهنشانی وارد کرد» در پایگاه خبری تحلیلی شمیم ماهنشان، بدینوسیله اداره دامپزشکی شهرستان ماهنشان مطالب ذیل را جهت تنویر افکار عمومی اعلام کرد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان زنجان، «جمشید مغانلو» سرپرست دامپزشکی شهرستان ماهنشان اظهار می کند:
در خصوص خبر منتشره در سایت تحلیلی خبری شمیم ماهنشان مبنی بر وجود تلفات در مناطق ییلاقی قوشا یورد و چای کند در اثر بیماری تب برفکی و عدم کارایی واکسن تب برفکی، مواردی از بیماری تب برفکی در مناطق ییلاقی قوشا یورد و چای کند دیده نشده است، و همچنین واکسن تب برفکی از کارایی خوبی برخوردار بوده و سازمان دامپزشکی برای تأثیر گذاری هرچه بیشتر واکسیناسیون تب برفکی در جهت پیشگیری از بیماری مذکور از واکسن دی والان با اثربخشی بالا استفاده کرده است و اگر غیر این بود که تا به حال وضعیت بیماری تب برفکی در ماهنشان از کنترل خارج می شد.
وی افزود: شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان با آغاز عملیات واکسیناسیون تب برفکی از اویل فروردین ۹۵ تا به حال تعداد ۲۰۵ هزار رأس دام سبک و ۲۷۵۷ رأس دام سنگین واکسینه نموده است که این حجم عملیات در شهرستان ماهنشان بی سابقه بوده و با تلاش و از خودگذشتگی های همکاران دلسوز شبکه دامپزشکی این شهرستان که حتی در ایام تعطیلات رسمی نیز به مأموریت اعزام شده اند حاصل شده است، ضمن اینکه دامهای واکسینه شده برعلیه بیماری تب برفکی از آغاز عملیات تا به حال دچار بیماری تب برفکی نشده اند و این نشان از ایمنی زائی خوب واکسن تب برفکی می باشد.
سرپرست شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان گفت: در بررسی های انجام شده از مناطق ییلاقی قوشا یورد و انگوران مشاهده شد که تعداد اندکی (در حدود ۲۰ رأس) از دام های آن منطقه که دچار لنگش شده اند مربوط به گندیدگی سم می باشد، گندیدگی سم بیشتر در موقع فصل بهار که بارندگی در این فصل زیاد بوده و زمین بصورت گل و لای در می آید شایع است و چند مورد تلفات که در آن منطقه وجود داشته در اثر بیماری بابزیوز بوده که به نام تب کنه و در شهرستان ماهنشان به نام بیماری گزدرما شناخته می شود.
مغانلو اظهارکرد: این بیماری توسط گونه های متفاوت تک یاخته جنس بابزیا از طریق کنه های ناقل به دام منقل می شود، و با توجه به چرخه زندگی بندپایان مخصوصاً کنه ها که مهمترین ناقلین انگلهای تک یاخته ای خونی می باشند و پس از فصل سرما، زمانی که درجه حرارت به ۲۰ درجه سانتیگراد می رسد، اولین نوبت انجام عملیات مبارزه بر علیه انگلهای خارج بدن دام: حمام دادن، یا روش pour – on و یا روش spot – on خواهد بود که متأسفانه دامداران آن منطقه نسبت به عملیات سم پاشی مذکور بی تفاوت بوده و در پی آن دامهای آنها دچار کنه زدگی شده است.
وی افزود: توصیه می‌شود دو یا سه نوبت حمام دادن به فاصله یک ماه – زمان غوطه وری ۳۰ الی ۶۰ ثانیه- باتوجه به نوع سم مصرفی و توصیه کارخانه سازنده دربهار انجام شود. توضیح اینکه آغاز فعالیت کنه برای یافتن میزبان زمانی است که درجه حرارت به ۲۰ درجه سانتی گراد می رسد و دفعات مبارزه بستگی به شرایط و وضعیت آلودگی خواهد داشت ، سموم مناسب برای این عمل سموم فسفره و یا پایروتیروئید دامی می باشد.
سرپرست شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان گفت: درمورد گوسفند و بز کوچ رو که در منطقه ییلاقات ماهنشان و انگوران همه ساله شاهد آن هستیم، مبارزه با انگلهای خارجی بدن دام در دو مرحله، یک مرحله در مسیر کوچ از مناطق قشلاقی به ییلاقی و مرحله دیگر هنگام مراجعت از ییلاق به قشلاق انجام گیرد.
مغانلو اظهارکرد: سمپاشی جایگاه گوسفند و بز حداقل یکبار و در فصل پائیز قبل از جایگزینی زمستانه دام همزمان با سمپاشی بدن انجام گیرد، سموم مناسب برای این منظور سموم مجازی است که اثرات مطلوب در جایگاه داشته باشد. در گوسفند و بزهائی که در شرایط روستائی پرورش داده می‌شوند، سمپاشی جایگاه در دو مرحله، اوایل بهار همزمان با حمام دادن بدن دام و پائیز قبل از جایگزینی زمستانه توصیه می‌گردد.
وی به عموم دامداران توصیه کرد: دام و جایگاه دام را با استفاده از سموم مجاز در داروخانه های دامپزشکی سم پاشی کنند.
سرپرست شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان گفت: برای کاهش بار میکروبی و آلودگی های انگلی در تعدادی از واحدهای دامی توسط شبکه دامپزشکی ضدعفونی و سم پاشی شده و تعدای از واحدهای دامی دیگر نیز در برنامه ضدعفونی و سمپاشی قرار دارد.
مغانلو اظهار کرد: دامداریهای سنتی در حال حاضر با توجه به عدم مدیریت یکنواخت بهداشتی به عنوان یک تهدید بزرگ برای منطقه و انتشار بیماریهای مسری هستند و می‌توانند محلی برای بروز کانون‌های بیماری تهدید‌کننده منابع دامی باشند.
وی تاکید کرد: با مدیریت صحیح بهداشتی می‌توان دامداریهای سنتی را از تهدید به فرصت برای تولید کشور تبدیل کرد و وظیفه دامپزشکی، حمایت بهداشتی از دامدار است تا به تولید خدشه‌ای وارد نشود اما این کار به تنهایی امکان پذیر نیست و حمایت سایر بخش‌ها از جمله خود دامداران را نیز می‌طلبد.
سرپرست شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان گفت: رعایت نکردن مسایل بهداشتی، قرنطینه ای ازجمله نکات حایز اهمیتی است که متاسفانه در بیشتر دامداریهای سنتی رعایت نمی شود. بهسازی دامداریهای سنتی می تواند کمک شایانی به اعمال ضوابط قرنطینه ای، کنترل بیماری های دامی و زمینه ساز رفع بسیاری از مشکلات بهداشتی شود.
مغانلو خاطرنشان کرد: همچنین نقل و انتقال های غیرمجاز دام های بیمار و یا دام های به ظاهر سالمی که دوران نقاهت بیماری را سپری می کنند، موجب گسترش وقوع بیماری های واگیر و یا حتی شیوع این بیماری ها در یک واحد دامی و یا واحدهای مجاور و انتشار آن در ابعاد جغرافیایی گسترده تر می شود.این امر باتوجه به هزینه های اجتماعی و اقتصادی در جهت کنترل و پیشگیری وقوع بیماریهای دامی ، کشور را با مشکلات اقتصادی در این خصوص مواجه می سازد. در حال حاضر بیشتر دامداری هایی که به صورت سنتی در ماهنشان مشغول به فعالیت می باشند، دارای مشکلات فراوان ساختاری و مدیریتی می باشند که علت اصلی آن به خاطر ناهمخوانی هزینه های صورت گرفته با درآمدهای حاصله در دامداری، در یک فاصله زمانی مشخص می باشد.
وی نداشتن دانش کافی در حوزه مدیریت دامداری را از دیگر مشکلات دامداریهای سنتی عنوان کرد و افزود: مدیریت تغذیه، بهداشت جایگاه دام از اولویت های اصلی در دامداری است که در صورت توجه نکردن به این مسایل، با مشکلات فراوان در خصوص سلامت دام روبرو خواهیم بود. شرایط نامساعد جایگاه دام و همچنین اکتفا به جیره های غذایی نامناسب وغیرکافی موجب کاهش ایمنی پایدار در برابر واکسیناسیون دام وهمچنین کاهش مقاومت دام های سنتی به انواع بیماریها و به ویژه افزایش ماندگاری عوامل بیماریزا در این گونه واحدها برای مدت های طولانی می شود.
سرپرست شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان گفت: به راهکارهای اجرایی کاهش وقوع بیماری در واحدهای سنتی اشاره کرد و افزود: ارتقای دانش دامداران درخصوص مدیریت بهداشتی دام و به ویژه رعایت شرایط بهداشتی و قرنطینه، آموزش در جهت آشنایی با انواع بیماری دامی و ارایه راه حل های مناسب جهت پیشگیری از جمله راهکارهای اجرایی می باشد.
ضمن عرض تشکرازریاست محترم اداره کل دامپزشکی استان زنجان وهمچنین تشکرمیکنم اززحمات فراوان تک تک اکیبهای شبکه دامپزشکی شهرستان ماهنشان که واقعاطول این ایام شبانه روزدرخدمت دامداران محترم بوده .
جناب آقای مغانلوبنده چون شاهدفعالیت حضرتعالی ازنزدیک بودم جاداردازهمینجاازکلیه زحماتتون تشکرنمایم باوجوداینکه شبکه دامپزشکی ماهنشان ازنیروی انسانی کم برخوردارهست باوجوداینکه مشکل منطقه (ماهنشان ودندی)تنهابیماری تب برفکی نبوده کلیه تلفات رابه اسم تب برفکی نام گذاری کردندخوشبختانه عملکردهای پیشگیری با موفقیت انجام گرفت.
درمتون فوق اشاره داشتین به بیماری بابزیوزبله کاملاموثق بوده ومتاسفانه دامداران هم اینک نیزازاین نوع بیماری تلفات گزارش میدهندعلاوه برازاین دامداریهای منطقه مابیشترشان سنتی بوده ورعایت بهداشت درچنین دامداریهافوق العاده سخت خواهدبودودامداران نیزازتجربه کافی برخوردارنمیباشند متاسفانه دامداران عزیزعرایض دامپزشکان راجدی نگرفتنددرمسئله عدم خریدوفروش احشام جدیت نشان ندادنداین موضوعی نیست که تونست ساده ازروش گذشت حداقل اینجایه کوچولوگلایه کنیم تاانشاء الله رعایت بشه همچنین ناگفته نماندچندگله ای که درگیربیماری تب برفکی بودنداینجانب شخصابه عموم اهالی اعلام کردم که دامهای آلوده راتفکیک وجداسازی کنن وهرچه سریعتراقدام به درمان نمایندبازمتاسفانه رعایت نکردنددرروستای چای کنداینجانب خودم اعلام کردم بامسئولان اداره دامپزشکی هماهنگ باشین توصیه هامونوجدی بگیرین مجددابرای بررسی هم عاضم شدیم درحالی که یک درصدازتوصیه هاراجدی وعملی نکرده بودندواکسن که نمیخوادمعجزه کنه (دامهای آلوده راباگله های سالم به چرامیبرین دریک جایگاه نگهداری میکنین ،خیلی راحت خریدوفروش انجام میشه خوب بیماری ویروسی هست بااین روال راحتروبه سرعت انتشارمیکنه)درست پیشگیری میکنه واقعاهم همین واکسنهابودندکه جلوپیشرفت بیماری راگرفتن خوب همتی هم ازدامداران باشه درامررعایت بهداشت واقدامات .
همچنین گلایه داریم ازدامدارانی که عدم همکاری بااکیب های دامپزشکی داشتند.
بااین وجودخداراشکرمیکنیم یاریمان کردندکه زحمات ادارات دامپزشکی بیثمرنماندوتوانستیم بیماری مذکورراکنترل نماییم.
انشاء الله به امیدروزی که تمامی بیماریهاخصوص بیماریهای زئونوراریشه کن نماییم.
حمیدنصیری.