حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: تنها از 2 واژه تشکیل شده، اما در دل خود به اندازه یک دنیا بحث و جدل دارد. «سگکشی»؛ اقدامی که هر از گاهی در تمام نقاط دنیا انجام و همواره با مخالفتهای شدید از سوی حامیان حقوق حیوانات مواجه میشود. راهکارهایی هم البته برای جلوگیری از کشتار سگهای ولگرد پیشبینی شده که یکی از آنها ایجاد پناهگاه است. مانند همان پناهگاه موسوم به «حلقه دره» در کرج که با مساحتی بالغبر 7 هزار مترمربع ایجاد شده است. متولیان شهرداری کرج ادعا میکنند که با وجود آن، سالهاست که اقدام به کشتار سگها و سایر حیوانات ولگرد نمیکنند، بلکه واحد امحای حیوانات این شهرداری جمعآوری و زندهگیری را در دستور کار خود قرار داده است.
«مجتبی اسکندری» مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج است که پیش از این به ایسنا گفته بود: «کلانشهر کرج اولین شهری است که اقدام به ایجاد پناهگاه حیوانات بلاصاحب کرده و شایعه از بین بردن سگهای ولگرد توسط این شهرداری صحت ندارد. علیرغم تصور انجمنهای حمایت از حیوانات که بر کشتار این سگها اصرار دارند، مأموران این سازمان بر اساس شیوهنامه سازمان شهرداریهای کل کشور مبنی بر زندهگیری این سگها عمل میکنند و سال گذشته 4000 سگ ولگرد از سطح شهر کرج جمعآوری شد که همگی به پناهگاه سگهای بلاصاحب منتقل شدند.»
واکنش مخالفان
این ادعا از سوی مجتبی اسکندری، مخالفانی در جامعه دامپزشکی دارد. رئیس جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک یکی از این مخالفان است که ادعاهای متولیان شهرداری مبنی بر عدم کشتار حیوانات بدون صاحب را نمیپذیرد و به حکیم مهر میگوید: «شهرداری بعضاً این حیوانات را بهصورت مخفیانه از بین میبرد.»
دکتر سید جاوید آل داوود با بیان اینکه اصطلاح حیوانات بدون صاحب برای اولین بار از سوی این جامعه به کار گرفته و در مکاتبات شهرداری هم جا افتاده است، تصریح میکند: «نباید با حیوانات بدون صاحب بهعنوان یک معضل برخورد شود. بلکه آنها باید در محیطهای خود عقیم شوند. چون از نظر ما این انسان است که به فضاهای خارج از شهر رفته و محل زندگی حیوانات مختلف ازجمله حیاتوحش را اشغال کرده است. لذا نیاز به ساماندهی دارد.»
از سوی دیگر رئیس شبکه دامپزشکی شهرستان کرج نیز پناهگاه حلقه دره را دارای نواقص زیادی میداند و به حکیم مهر میگوید: «اگرچه معاون خدمات شهری کرج در این زمینه همکاری خوبی دارد و تصمیم به رفع نواقص گرفتهاند، اما این نواقص کماکان وجود دارد. ازجمله بحث شیک بندی این پناهگاه زیر سؤال است. چراکه سگها فقط ازنظر جنسیت تفکیک شده و به لحاظ سنی همه آنها در یک بخش هستند.»
دکتر محمود خدری ادامه میدهد: «این موضوع باعث شده که اگر غذایی برای آنها میریزند، سگهای بزرگتر مانع از دسترسی کوچکترها به غذا شوند و آنها را گرسنه نگهدارند. همچنین این پناهگاه فاقد استانداردهای قرنطینه است. بهگونهای که سگها فقط 24 ساعت در بخش قرنطینه نگهداری میشوند، درحالی که این زمان حداقل باید 2 هفته باشد.» وی میافزاید: «شهرداری این نواقص را پذیرفته و قرار شده که با مشورت ما نواقص آنجا را اصلاح کنند.»
یک ابهام در اصل ماجرا
فارغ از استانداردهای مورد نیاز برای فعالیت این پناهگاه در کرج که ازنظر متولیان دامپزشکی مردود است، نقطه کور دیگری در سازوکار این قبیل پناهگاهها در تمام کشور وجود دارد.
چندی پیش دستورالعمل نگهداری سگهای بلاصاحب از سوی وزارت کشور تصویب و بر اساس آن یک کمیسیون متشکل از نمایندگان سازمان دامپزشکی، محیط زیست، اداره بهداشت و ... تشکیل شد. قرار بود اعضای این کمیسیون بهعنوان ناظر بر فعالیت پناهگاههای سگهای بدون صاحب نظارت کنند. در واقع مطابق این دستورالعمل، این سازمانها بهعنوان دستگاه ناظر و شهرداری بهعنوان دستگاه مجری انتخاب شدند.
مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری کرج قبلاً اعلام کرده بود که در این پناهگاه، بحث عقیمسازی، غذادهی، غربالگری و معاینه سگها توسط دامپزشک صورت میگیرد، اما نقطه کور ماجرا دقیقاً همینجاست که گویا شهرداری کرج خیلی تمایل به استفاده از توان دامپزشکان در این مسئله ندارد.
رئیس شبکه دامپزشکی شهرستان کرج از عملکرد مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری این شهر ناراضی است و به حکیم مهر میگوید: «آقای اسکندری در برابر ورود دامپزشکان به این موضوع، مقاومت میکند و ظاهراً خیلی راضی نیست که پای دامپزشکی در این داستان باز شود.»
اگرچه «دکتر خدری» علت این مقاومت را نمیداند و ترجیح میدهد در مورد آن اظهارنظر نکند، اما رئیس هیئتمدیره جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک معتقد است که پای پول در میان است.
دکتر سید جاوید آل داوود به حکیم مهر میگوید: «اتلاف حیوانات موذی ازجمله سگهای ولگرد و موش جزء برنامههای اصلی شهرداری است و این سازمان بودجه قابلتوجهی را برای این امر دریافت میکند. لذا طبیعی است که مسئولین شهرداری تمایلی به رها کردن این بودجه و دخالت دادن سایر سازمانها نداشته باشند.»
وی با یادآوری اینکه جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک قریب به 18 سال است که موضوع سگهای ولگرد را پیگیری میکند، میگوید: «شهرداری تهران امسال حدود 3 تا 5 میلیارد تومان بودجه برای بحث حیوانات ولگرد در اختیار داشت که یک فضای خیلی کوچک و با امکانات خیلی محدود را ایجاد و شاید کمتر از یکصدم این بودجه را در آنجا مصرف کرده است. لذا اگر شهرداری از توان دامپزشکان استفاده نمیکند، به خاطر بودجه عظیمی است که دریافت کرده و معلوم نیست آن را کجا هزینه میکند؟»
مسئولان شهرداری پاسخگو نیستند
اینکه منافع مالی تا چه اندازه بر سازوکار فعالیت پناهگاه سگهای بلاصاحب شهرستان کرج سایه انداخته، سؤالی بود که تلاش کردیم آن را از مجتبی اسکندری بپرسیم. اما علیرغم طرح موضوع با مسئول روابط عمومی سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج، امکان دسترسی به وی برای خبرنگار ما فراهم نشد.
رئیس شبکه دامپزشکی کرج ضمن انتقاد از اینکه هیچیک از دستگاههایی که در مصوبه بهعنوان ناظر انتخابشدهاند، نظارت چندانی بر عملکرد پناهگاه ندارند، میگوید: «عدم دسترسی به حلقه دره یکی از دلایل این معضل است. کما اینکه اگر بنده که رئیس اداره هستم بخواهم به آنجا مراجعه کنم، من را به آنجا راه نمیدهند. توجیه آنها هم این است که برای جلوگیری از انتشار تصاویر از پناهگاه این سختگیریها را میکنند. اما این توجیه غلط است چراکه اگر کار انسان درست باشد، چه دلیلی برای جلوگیری از اطلاعرسانی در مورد آن وجود دارد؟»
وی با بیان اینکه شهرداری بحث زنده گیری و نگهداری از سگهای بلاصاحب را به پیمانکاران واگذار میکند، ادامه میدهد: «مبنای کار نگهداری آنها، بحث دامپزشکی است. پیمانکاری که در آنجا کار میکند، حتماً باید ازنظر دامپزشکی صلاحیت داشته باشد. یعنی این یک مصوبه است که پیمانکار آنجا باید از طرف دامپزشکی تائید صلاحیت شود. شهرداری در دیماه پیمانکار خود را معرفی کرده اما ما صلاحیت آن پیمانکار را تائید نکرده و این موضوع را به آنها اعلام کردهایم که فعلاً تا اطلاع ثانوی این پیمانکار مورد تائید ما نیست. این فرد دانشجوی دامپزشکی بود و ازنظر ما فردی که دانشجوی سال دوم یا سوم دامپزشکی است، صلاحیت کار دامپزشکی را ندارد.»
خدری با اشاره به برخی مشکلات مربوط به ثبت شرکت این پیمانکار، اضافه میکند: «ما این شرط را قرار دادهایم که در صورت رفع نواقص از سوی پیمانکار و معرفی دکتر دامپزشک بهعنوان مسئول فنی، فعالیت آنها را مورد تائید قرار میدهیم. کما اینکه این اواخر یک نفر بهعنوان دامپزشک معرفی کرده که البته فعلاً در حال بررسی وضعیت او هستیم.»
وی در خصوص آمار ارائهشده از سوی مجتبی اسکندری مبنی بر جمعآوری 4 هزار سگ، تصریح میکند: «اگر آنها این سگها را جمعآوری کرده و تلف نکردند، طبیعتاً باید از آنها نگهداری کنند. اگر هم عقیمسازی کردهاند که باید آنها را رهاسازی کرده بودند. اینکه چه اتفاقی برای این تعداد سگ افتاده را باید از خود آنها سؤال کرد.»
در پایان، حکیم مهر حق پاسخ گویی مسئولان شهرداری کرج را محترم می شمارد و آماده انتشار پاسخ های احتمالی آنها در این خصوص است.