تاکنون مطالعات چندانی درباره اثرات آلودگی هوا بر پرندگان انجام نشده است با اینحال اخیرا محققان در دانشگاه ویسکانسین به مطالعه این موضوع پرداختند و آنها دریافتند که به دلیل سیستم تنفسی حساس‌تر پرندگان نسبت به انسان، تاثیر آلودگی هوا بر آنها عمیق‌تر است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایانا، در مقاله‌ای که به تازگی در مجلهEnvironmental Research Letters در دانشگاه ویسکانسین مدیسون به چاپ رسیده، «پروفسور تریسی هالووی»، متخصص کیفیت هوا و یکی از دانشجویان سابق او «اولیویا سندرفوت» با مطالعه ۷۰ سال مدارک علمی به برآورد ارزیابی چگونگی تاثیرات مستقیم آلودگی هوا بر سلامت، آسایش موفقیت در تولید مثل و تنوع پرندگان پرداخته‌اند.
استفاده از پرندگان قفسی برای هشدار وجود گازهای خطرناک مانند مونوکسید کربن به معدنچیان، استعاره هشداردهنده "قناری در معدن زغال سنگ را به وجود آورده است". اما به‌جز این واقعیت که قرار گرفتن پرندگان در معرض گازهای سمی در محیطی بسته، پرندگان محبوس در قفس را پیش از انسان می‌کشد و باعث هشدار به موقع به معدنچیان می‌شود، درباره تاثیر آلودگی بر پرندگان دیگر چه می‌دانیم؟ بنابر تحقیق دانشمندان در دانشگاه ویسکانسین در مدیسون، چیز زیادی در این باره نمی‌دانیم.
تریسی هالووین استاد موسسه مطالعات زیست محیطی نلسون در دانشگاه ویسکانسین می‌گوید: "ما از اینکه دریافتیم چقدر اطلاعات کمی درباره تاثیر آلودگی هوا بر پرندگان موجود است، شگفت زده شدیم".
بنابر یافته‌های تیم تحقیقاتی ویسکانسین، تنها دو مطالعه موردی از سال ۱۹۵۰ درباره تمام جنبه‌های سلامت و کیفیت زندگی زیست محیطی جمعیت‌های پرندگان وحشی در ایالات متحده انجام شده است. در سطح جهان تنها چند مطالعه وجود دارد که تاثیرات قرار گرفتن مستقیم پرندگان در معرض آلاینده‌های هوا را بررسی کرده است. این مطالعات تنها بر روی چند گونه محدود از حدود ۱۰ هزار گونه شناخته شده در جهان انجام شده است.
سندرفوت می‌گوید: بخشی از دشواری تحقیق در این زمینه، وجود متغیرهای بسیاری است که در محاسبات دخیل هستند. نه تنها عملی کردن تحقیقات بر روی پرندگان وحشی کار دشواری است بلکه عواملی همچون انواع و سطوح مختلف آلودگی هوا، شرایط متغیر جوی، پاسخ‌های خاص هر گونه و سختی مشخص کردن تاثیرات مستقیم آلودگی هوا در برابر تاثیرات غیر مستقیم، می‌تواند تلاش‌های اولیه در ارزیابی اثرات آلاینده‌های شیمیایی هوا بر پرندگان را پیچیده‌تر کند.
سندرفوت می‌گوید: "کارهای زیادی در این حوزه برای انجام وجود دارد. کیفیت هوا مساله‌ای است که دائما در سطح جهان در حال تغییر است. لازم است که انواع مختلف آلودگی هوا و گونه‌های مختلف پرندگان در سراسر کره زمین مورد مطالعه قرار گیرند. ما درباره سطوح آلودگی که پرندگان در معرض آن قرار دارند بسیار اطلاعات کمی داریم".
بر طبق این تحقیق خلاءهای موجود اطلاعاتی ما در این زمینه شامل تاثیرات آلودگی بر سیستم تنفسی پرندگان، تاثیرات سمی بر پرندگان از جمله سطوح بالای استرس و سرکوب سیستم ایمنی؛ تغییرات رفتاری، و تاثیر بر روی تولید مثل و جمعیت آنها مثلا تغییر در تعداد جمعیت، تنوع گونه‌ها و بافت جمعیتی آنها است.
هالووی که مدیر تیم سلامت و علوم کاربردی کیفیت هوای ناسا (تیمی از متخصصان چند رشته مختلف که داده‌های ماهواره‌ای زیست محیطی را تحلیل می‌کنند) است، یادآوری می‌کند که مطالعه تاثیرات آلودگی هوا بر انسان در مقایسه با پرندگان، بسیار ساده‌تر است زیرا اسناد بیمارستان‌ها و اطلاعات مربوط به مرگ و میر برای دانشمندان آماده است. او می‌گوید در واقع آلودگی هوا یکی از مهمترین تهدیدهای مستقیم زیست محیطی برای سلامت انسان است.
چیزی که پرندگان را به‌طور بالقوه در برابر آلاینده‌های جوی آسیب‌پذیرتر می‌کند، سیستم تنفسی آنها است. سندرفوت می‌گوید: پرندگان به طور تک جهتی تنفس می‌کنند. آنها قطعا موثرتر از انسان نفس می‌کشند و تصور می‌شود چون سیستم تنفسی آنها بسیار کارآمدتر از ماست، سریع‌تر آلاینده‌های هوا را جذب می‌کنند".
سندرفوت و هالووی معتقدند این تحقیق، راه را برای مطالعات جدید باز می‌کند و می‌تواند به‌ویژه با توجه به نقش پرندگان به عنوان گونه‌های نگهبان در محیط زیست مهم باشد.
هالووی می‌گوید: "وقتی شما با پرنده شناسان صحبت می‌کنید، آلودگی هوا را یک موضوع بسیار مهم نمی‌دانند. چیزهایی مانند تغییرات اقلیمی و سرزمینی، در مقایسه با مسائلی همچون تعداد جمعیت، تنوع گونه‌ها و استرس‌های زیست محیطی برای آنها در درجه بالای اهمیت قرار ندارد. اما ما می‌دانیم که آلودگی هوا یکی از خطرات اصلی برای انسان است و با این تحقیق به روشنی در می‌یابیم که این آلودگی، بر پرندگان هم تاثیر می گذارد.
