گوشت و فرآوردههای گوشتی نقش مهمی در سبد غذایی مردم کشور ما دارد. علاوه بر نیاز داخلی مردم، به ویژه بخش کم درآمد جامعه برای جایگزینی این محصولات با گوشت قرمز، پیشرفت چشمگیر تولیدات این ماده غذایی، موجب حضور این صنعت در چشمانداز برنامه ششم توسعه شده است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از اقتصاد آنلاین، اکنون صنایع فرآوردههای گوشتی از مهمترین صنایعی هستند که در حال حرکت در مسیر توسعه صادرات غیرنفتیاند. بنابراین برای حضور در بازارهای جهانی توجه به کیفیت در تولید آنها از ضروریات به شمار میرود.
با توجه به تغییر نحوه زندگی و اشتغال، الگوی مصرف غذا در جهان تغییر کرده و تمایل به مصرف غذاهای آماده و فستفودها بیشتر شده است. سوسیس و کالباس به عنوان قدیمیترین و پرمصرفترین غذای آماده جایگاه ویژهای در سبد غذایی مصرفکنندگان جهان دارد. در کشور ما صنایع تولید فرآوردههای گوشتی به ویژه در چند سال اخیر یکی از مهمترین شاخههای صنعت غذا به شمار میرود و چنانچه در تولید این فرآوردههای غذایی دقت کافی و لازم به عمل آید و سیستمهای نظارتی و کنترل به خوبی کار کند، میتواند نقش مهمی در تغذیه و سبد غذایی مصرفکنندگان داشته باشد.
توسعه شهرنشینی باعث شده روند رو به رشد این قبیل محصولات ادامه یابد، به طوری که هرساله شاهد افزایش تولید و مصرف آن در کشور هستیم. البته میزان مصرف آن در کشور ما در مقایسه با سایر کشورها تفاوت فاحشی دارد که در این زمینه میتوان به مسائل تحمیلشده به این صنعت اشاره کرد. آگاهی مردم از حقایق تولید و آشنایی با فرآوردههای سوسیس و کالباس موجب اطمینان مصرفکننده میشود. بدون شک پیامد چنین روشی رونق اقتصادی کشور خواهد بود. مردم باید از کیفیت غذای مصرفیشان اطمینان داشته باشند.
درحال حاضر بین شهرنشینان ایران کمتر خانواده یا فردی را میتوان یافت که در هفته دستکم یک بار از غذای آمادهای که یکی از فراوردههای گوشتی فوقالذکر ماده اصلی آن را تشکیل میدهد، استفاده نکند. مصرف سرانه این محصول در کشور ما ۲ کیلوگرم در سال است، در حالی که در برخی از کشورها این مصرف به ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم هم میرسد.
تولیدکنندگان فرآوردههای گوشتی به دلایل خاص حیطه فعالیت خود را در محدوده جغرافیای کشور تعریف کردهاند. همین امر بالا بودن ظرفیت تولید و ناهمخوانی آن با مصرف و معادلات اقتصادی را به هم میریزد. در چنین شرایطی باید چگونگی رقابت و اعتقاد به بازارهای همیشگی و وجدان کاری و تسلط بر بازار و خلاقیت و جلب نظر مصرفکنندگان در نظر مدیران باشد. بدونشک تولیدکنندهای موفق است و میتواند از سرمایهگذاریهای خود نتیجه مطلوب بگیرد که به آینده بازار محصولات تولیدی خود بیندیشد و برای بالابردن و افزایش بهرهوری و رقابت سالم را مد نظر داشته باشد. در حال حاضر تولید صنعتی انواع فرآوردههای گوشتی، جایگاه مهمی در صنایع غذایی و تغذیه مردم دارد و این امر موجب شده که بخش عمدهای از سرمایهگذاریهای صنعتی درگروه غذایی به تولید فرآوردههای گوشتی اختصاص یابد.
صادرات فرآوردههای گوشتی
درحال حاضر انواع گوناگونی از فرآوردههای گوشتی با کیفیت متفاوت در داخل کشور تولید و عرضه میشود که در بعضی از موارد نمونههای تولیدی به دلیل استفاده از مواد اولیه (گوشت) مرغوب و به کارگیری تکنولوژی و دانش ساخت مناسب بهتر از مشابههای خارجی آن هستند که این امر خود نوید بخش امکان صدور این کالاها به خارج هستند، ولی متاسفانه بهدلیل مشکلات جانبی امر صادرات، انجام این کار مشکل یا حتی غیرممکن است و این خود باعث عدم تمایل تولیدکنندگان به این امر میشود. کلیه واحدهایی که دارای پروانه بهرهبرداری از اداره نظارت بر مواد غذایی هستند، میتوانند محصولات تولیدی خود را پس از گذراندن مراحل قانونی و انجام آزمایشات لازم در صورت دریافت پروانه ساخت از اداره فوق که بایستی منطبق بر استاندارهای مربوطه باشد، به بازار مصرف عرضه کنند.
دبیر انجمن فرآوردههای گوشتی ایران در مورد صادرات فرآوردههای گوشتی گفته است: در حال حاضر در نقطهای قرار گرفتهایم که علاوه بر تامین نیاز داخلی کشور به میزان ۵۰۰ هزار تن، در سال ۹۵-۹۴ موفق به صادرات چهار هزار تن محصولات گوشتی به خارج کشور شدهایم.
«مجید افلاکی» معتقد است: اگرچه این اقدام، گامی کوچک در صادرات به شمار میرود، اما در مورد حضور در بازارهای منطقهای و جهانی گامی بسیار بزرگ بوده است. در نگاه کلی، میزان تولید رشد قابلملاحظهای داشته است، اما باید گفت که در بحث صادرات هنوز نوپا هستیم. امید داریم در برنامه ششم توسعه به تولید یک میلیون تن فرآوردههای گوشتی در سال برسیم و پیشبینی میشود صادرات فرآوردههای گوشتی در چشمانداز سال ۱۴۰۰ به ۲۰ هزار تن در سال افزایش یابد.
نگرانی از استفاده خمیر مرغ
«وحید مرندی مقدم» درباره آخرین وضعیت استفاده از خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس اظهار کرد: بارها اعلام کردیم که استفاده از خمیر مرغ فینفسه در تولید سوسیس یا کالباس ایرادی ندارد، اما باید در این زمینه مطمئن باشیم که ماده استفاده شده خمیر مرغ بوده و از مواد دیگری استفاده نمیشود.
او ادامه داد: مشکل زمانی ایجاد میشود که به جای خمیر مرغ از ضایعات مرغ در تولید سوسیس و کالباس استفاده میشود. مساله دیگر قابل اشاره این است که خمیر مرغ در واحد دیگری تهیه شود و با توجه به بالابودن درصد آلایندگی خمیر مرغ، حمل و نقل موجب خواهد شد که با چنین مسالهای مواجه شود و در فاصله مبدا تا رسیدن به مقصد در شرایط حمل و نقل عاملی برای آلودگی خمیر مرغ باشد.
معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران با اشاره به علل مخالفت سازمان ملی استاندارد در استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس خاطرنشان کرد: ما به دو دلیل مورد اشاره با استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس مخالف هستیم و بر همین اساس اعلام کردیم واحدهایی که در خودشان مرغ را به خمیرمرغ تبدیل میکنند و مرغ را از مراکز مجاز خریداری کرده باشند و نیز به شرط آنکه خمیرمرغ تهیهشده در همان روز مورد استفاده قرار گرفته و دپویی صورت نگیرد، وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد مشکلی با استفاده از خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس ندارند.