تحقیقات مختلف نشان میدهند که استفاده از مسواک و خمیردندان فاقد اثر یا دارای اثری چنان ضعیف بر مینای دندان است که فواید آن بسیار بسیار بیشتر از ضررهای احتمالی است ...
نقدی بر اظهارات دکتر روازاده درباره مزایای مسواک نزدن با توجیه عدم پوسیدگی دندان در حیوانات وحشی
دکتر علی کریمی گودرزی
متخصص فیزیولوژی، عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
کلینیسین حیوانات خانگی
جناب حکیم! دکتر! روازاده در جمع بسیجیان و نمازگزاران مسجد یحیی افاضاتی مبنی بر مضر بودن مسواک زدن دندان ها فرمودند و بعنوان استدلال! عدم خرابی دندان حیوانات وحشی در مقابل پوسیدگی دندان حیوانات خانگی را مطرح کردند!! رفرانس و مرجع سخنان ایشان هم شخصی بود که از ایشان به عنوان «سید بزرگوار جرجانی و شاگرد ابوعلی سینا» یاد می کردند!! (برای مشاهده ویدئوی این سخنرانی، کلیک نمایید)
از آنجائیکه به عنوان یک دامپزشک عضو هیات علمی دانشگاه و همچنین یک کلینیسین حیوانات خانگی بخشی از شغل بنده به درمان مشکلات دهانی و دندانی حیوانات خانگی مربوط می شود، لازم دیدم دستکم به این بخش از فرمایشات گهربار این حکیم گرانقدر! که تلاش وافری در تحمیق عوام و نشر اوهام خود دارند پاسخ دهم.
صرفنظر از مشکلات دندانی که برای برخی گونه های حیات وحش اتفاق می افتد، باید گفت مقایسه ی وضعیت دندان های انسان با حیوانات وحشی بدلایل مختلف از جمله رژیم غذایی متفاوت، قیاسی مع الفارق است.
جناب حکیم احتمالا باید می دانستند که دلیل اصلی پوسیدگی دندانها و مشکلات لثه در انسان بواسطه ی رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات و مواد قندی است که یک لایه ی نازک زیستی (بیوفیلم) روی سطح دندان تشکیل می دهد. اگر این لایه حاوی میکروارگانیزم هایی باشد که اسید تولید می کنند، بتدریج پوسیدگی – یا برای فهم بهتر ایشان! – کرم خوردگی دندان ها اتفاق می افتد. مسواک زدن دندان ها چنانکه همه می دانند به برداشتن مکانیکی این لایه ی زیستی منجر می شود و در نتیجه این فرایند را متوقف کرده یا به تاخیر می اندازد.
تحقیقات مختلف نشان می دهند که استفاده از مسواک و خمیردندان فاقد اثر یا دارای اثری چنان ضعیف بر مینای دندان است که فواید آن بسیار بسیار بیشتر از ضررهای احتمالی است. بنده در اینجا تنها به دو مقاله ی چاپ شده در سایت های معتبری چون pubmed و scielo اشاره می کنم (برای مشاهده متن این مقالات، بر روی عنوان آنها کلیک نمایید):
1. Can tooth brushing damage your health? Effects on oral and dental tissues
2. Influence of toothbrushing on enamel softening and abrasive wear of eroded bovine enamel: an in situ study
این در حالیست که حیوانات وحشی در رژیم غذایی خود از این نوع کربوهیدرات ها و مواد قندی استفاده نمی کنند و بنابراین به چنین مشکلاتی مبتلا نمی شوند. هر چند که ذکر این نکته هم حائز اهمیت است که اصولا به دو دلیل نمی توانیم در خصوص عدم پوسیدگی دندان های حیوانات وحشی نظر قطعی بدهیم:
یکی اینکه امکان معاینه ی دقیق، متناوب و متعدد دندان های این جانوران وجود ندارد و بنابراین عدم مشاهده ی پوسیدگی دندان در آنها دلیل بر نبودن بیماری دندانی نخواهد بود.
دوم اینکه جانوران حیات وحش اغلب عمر کوتاه تری نسبت به انسان داشته و بسیاری از مشکلات دندانی فرصت بروز و ظهور را در این مدت کوتاه پیدا نمی کنند.
اما استدلال ایشان هم در نوع خود جالب است!
ایشان می فرمایند حیوانات وحشی که مسواک نمی زنند دندان های سالمی دارند! اما حیوانات خانگی دچار پوسیدگی دندان می شوند!
این دانشمند عالیقدر احتمالا نمی دانند که اکثریت حیوانات خانگی هم اجازه ی مسواک زدن را به صاحبان خود نمی دهند و اتفاقا حیواناتی دندان های سالمتری دارند که صاحبان آنها در امر مسواک زدن دندان ها جدیت بخرج می دهند. بنابراین اگر مسواک زدن باعث خرابی دندان ها میشد این دسته ی اخیر باید در مقایسه با اکثریت حیوانات خانگی بیشتر دچار پوسیدگی و مشکلات لثه و … می شدند.
جالب ترین و البته تاسف برانگیزترین بخش افاضات جناب حکیم دکتر روازاده فرمایش ایشان در خصوص بالازدن بخارات معده و نشستن آنها بر روی دندان ها بعنوان عامل پوسیدگی است که حرفه ی پزشکی و دندانپزشکی را به چالش می کشد!! پیشنهاد می کنم این دانشمند بزرگوار بجای سخنرانی در مساجد محل، این نظریات تحول برانگیز علمی را در مجامع و کنفرانس های مربوطه مطرح و افتخار دیگری برای دانش ایدئولوژیک زده ی این مرز و بوم فراهم آورند.
ایکاش در سیستم آموزشی کشور ما دروس مدونی وجود می داشت که به دانش آموزان و دانشجویان در تمام رشته ها تفاوت علم و شبه علم و همچنین ملاک های تشخیص منابع معتبر از روایات و نقل قول های بی اعتبار و بعضا منحرف کننده آموزش داده می شد تا کمتر شاهد سکوت یا حتی تشویق و تایید در برابر چنین اظهار نظرهایی باشیم. شوربختانه بدلیل پوشش ایدئولوژیک و عامه پسند این سخنان، نه تنها چنین افرادی مورد پیگرد قرار نمی گیرند، بلکه از سوی بخش هایی از جامعه که قدرت اجرایی نیز دارند مورد حمایت نیز قرار می گیرند که جای بسی تاسف است.
اصلا روازاده نباید نقد شود اونهم نقد علمی که در اینصورت وی وجهه علمی پیدا می کند.نقد علمی برای یک نظریه علمی است نه برای جفنگیات.هر چقدر بیشتر به جفنگیات وی پرداخته شود بیشتر مطرح می شود و جاهلان بیشتر محصولاتش را می خرند.
لطفا گول اینطور آدمها رو نخورید و فقط مطالب رو از اساتید آکادمیک دانشگاهی بپذیرید.