حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته کارشناسان و مسئولین دامپزشکی کشورهای افغانستان، ایران، پاکستان و تاجیکستان در هتل اسپیناس تهران به دور هم جمع شدند تا اولین نشست همکاری چهارجانبه خود را برای مقابله با بیماری‌های دامی فرامرزی و تقویت اقدامات هماهنگ در این حوزه برگزار کنند.
موضوع این نشست منطقه‌ای «کنترل بیماری‌های دامی فرامرزی» و دلیل اصلی برگزاری آن اهمیت هماهنگی و تبادل اطلاعات برای کنترل بیماری‌های دامی و اهمیت دامداری و دامپروری و امنیت غذایی در کشورهای منطقه بود که با موافقت ایران و بر اساس برنامه سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد برگزار شد. عالی‌ترین مقامات دامپزشکی کشورهای شرکت کننده و نمایندگان سازمان خواروبار و کشاورزی، برنامه‌های ملی کشورهای شرکت کننده را مورد ارزیابی قرار دادند و قرار گذاشتند که طی جلسات متعدد، تجارب این کشورها مورد تبادل نظر طرفین قرار گیرد.
معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور از نتایج این نشست راضی است. «دکتر علی‌صفر ماکنعلی» در گفت‌وگو با حکیم مهر به تشریح دستاوردهای این همایش می‌پردازد.
حکیم مهر: آقای دکتر، هدف از برگزاری این نشست چه بود؟
سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد دو هدف اصلی دارد؛ هدف اول کمک فنی به کشورهایی است که دارای برنامه بوده یا برنامه پیشنهادی دارند و هدف دوم این است که پروژه‌هایی را طراحی یا اجرا کنند. در کشور افغانستان از ماه نوامبر سال ۲۰۱۴ یک پروژه ۳۴ ماهه با هدف تاب‌آوری دامپروان افغانستان در برابر بیماری تب برفکی طراحی شده بود.
یکی از اجزای این برنامه کنترلی، همکاری‌های بین مرزی کشورهای همسایه افغانستان شامل ایران، پاکستان و تاجیکستان بود. ما با توجه به شناختی که از فائو داشتیم، اولین نشست آن را در ایران برگزار کردیم که برای هماهنگی فعالیت‌های نواحی مرزی در سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی یک هماهنگی چندجانبه برای بیماری تب برفکی و ... داشته باشیم. کارشناسان و مسئولین مربوطه در نشست شرکت کرده و توضیحاتی را در خصوص چالش‌های فرارو ارائه کردند. مشکلات موجود مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت به نتایجی در این خصوص رسیدیم که در آینده به چه شکل برنامه کنترلی بحث PPR را اجرا کنیم.
حکیم مهر: این نتایج دقیقاً چه بود؟
نتیجه همایش در ۲ صفحه مستند شده و به محض اینکه کار ترجمه آن به پایان رسید، یک نسخه از آن را برای انتشار در اختیار حکیم مهر قرار می‌دهم.
حکیم مهر: هزینه برگزاری این همایش چقدر بود؟
تمام هزینه‌های این برگزاری همایش از سوی کشور ژاپن پرداخت می‌شود؛ به این معنا که کشور ژاپن منابع آن را در اختیار فائو قرار می‌دهد و فائو هم آن را هزینه می‌کند.
حکیم مهر: آقای دکتر، یکی از مشکلات همیشگی ما در نواحی مرزی شرقی کشور، قاچاق دام از کشورهای پاکستان و افغانستان و به دنبال آن انتقال بیماری‌های دامی مختلف بوده است. آیا این معضل هم در این همایش مورد بررسی قرار گرفت؟
از نظر قانونی صادرات دام از کشور پاکستان ممنوع است؛ کشور افغانستان هم با محدودیت دام مواجه است و ما نمی‌توانیم بحثی را تحت عنوان توافقات تجاری برای تجارت دام با این کشور داشته باشیم؛ لذا بحثی که وجود دارد با توجه به مرزهای خشن بین ما و این دو کشور و درس‌هایی که از گذشته گرفته‌ایم، از سال ۸۳ در حال اجرای طرحی هستیم که دام از پاکستان وارد و مخاطرات آن با یک مقررات بهداشتی قرنطینه‌ای در فرایندهای بازرسی قبل از کشتار مرتفع شود و در ادامه، این گوشت در داخل کشور توزیع شود. همکاری‌های خوبی در این زمینه وجود دارد و از آنجا که صادارت از پاکستان ممنوع است، به دنبال این هستیم که برنامه‌های کنترلی را در بیماری‌های فرامرزی استان‌های هم جوار بلوچستان پاکستان و سیستان و بلوچستان ایران همسان‌سازی کنیم.
حکیم مهر: انتشار دستورالعمل امنیت زیستی در واحدهای پرورش طیور صنعتی از سوی سازمان دامپزشکی کشور نیز یکی از اقدامات در خور توجه محسوب می‌شد. آخرین اقدامات در این زمینه چیست؟
البته؛ کنترل بیماری چند کامپوننت دارد که مجموعه آنها در کنار یکدیگر می‌توانند منجربه مهار آن شوند. یکی از این کامپوننت‌ها بحث امنیت است که در تمامی سطوح از جمله بازارچه فروش پرندگان، مزارع صنعتی گوشتی و ... مطرح است. استقرار این امنیت قواعدی دارد که چنانچه رعایت شود می‌تواند در حد قابل قبولی از این بیماری جلوگیری کند. ما این دستورالعمل را تهیه و آن را برای تمامی دست‌اندرکاران ارسال کرده‌ایم که تا جایی که امکان دارد، خودشان از خود محافظت کنند.
حکیم مهر: آخرین وضعیت بیماری تب برفکی در کشور چگونه است؟
بیماری تب برفکی در ایران به خاطر شرایط اکوسیستمیک خاصی که دارد، به نوعی هایپراندمیک بوده است. برنامه‌هایی را در این زمینه در حال اجرا داریم و در کل وضعیت ما در خصوص این بیماری کاملاً عادی است.
حکیم مهر: وضعیت کشور در خصوص بیماری آنفلوانزای پرندگان چگونه است؟
با توجه به شرایط موجود و تجربیات سایر کشورها، تصمیم داریم که در استراتژی‌های خود در خصوص این بیماری تجدید نظر کنیم.
حکیم مهر: آیا تاکنون استراتژي مشکلی داشته است؟
خیر. اما بیماری تغییر پیدا کرده است. لذا با توجه به هماهنگی‌هایی که با مجامع بین‌المللی انجام دادیم، برنامه داریم که تغییراتی در سیاست‌های خود ایجاد کنیم.
حکیم مهر: برگزاری این قبیل نشست‌ها که سران دامپزشکی سایر کشورها نیز در آن حضور دارند، فرصت خوبی برای انواع تعاملات است. چگونه می‌توان از این فرصت‌ها به بهترین شکل استفاده کرد؟
شک نکنید که تابلوی بالینی کارایی دامپزشکی یک کشور ورود به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی است. سازمان دامپزشکی زمانی می‌تواند ادعا کند که وظیفه خود را به درستی انجام داده که وارد بازار شده و دام زنده خود را عرضه کند. بنابراین ارتباطات و تعاملات درباره ورود به بازارهای منطقه‌ای و پذیرش نقطه نظرات منطقه‌ای یکی از نکات کلیدی است. ما نیز به دنبال این هستیم که تعاملات جدی با کشورهای مختلف و از جمله آسیای میانه و ... برقرار کرده تا تولید کننده خود را وارد بازار آن کشورها کنیم. البته تعاملات همواره یک جاده دوطرفه است.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
