حکیم مهر - پژوهشگران پژوهشگاه رویان طی اجرای پروژه ای موفق شدند بدون حضور اسپرم اقدام به باروری جنس ماده کنند که این روش در احیای حیوانات در حال انقراض و تولید دارو به کار می رود.
اعظم دالمن در حاشیه ششمین سمپوزیوم جنین شناسی در جمع خبرنگاران شبیه سازی را تولید مثل غیر جنسی توصیف کرد و افزود: در لقاح طبیعی موجود زنده از طریق ممزوج شدن تخمک و اسپرم متولد می شود ولی در شبیه سازی، اسپرم حذف می شود و به جای آن یک سلول سوماتیک به جای اسپرم استفاده می شود.
وی با بیان اینکه سلول سوماتیک با تخمکی که ماده ژنتیکی ٱن خارج شده است ممزوج می شود اظهار داشت: با توجه به نوع هدفی که از شبیه سازی داریم، فرایند لقاح انجام می شود. در صورتی که درصدد تولید موجود زنده دقیقا شبیه اولین نمونه (مانند حیوانات در حال انقراض) باشیم، یک موجود زنده تولید می شود ولی اگر قرار است شبیه سازی درمانی داشته باشیم سلولهای بنیادی تولید می شود که بتوان به انواع بافت تمایز داده و برای فرد در صورت لزوم استفاده شود.
عضو گروه جنین شناسی پژوهشگاه رویان با اشاره به موفقیتهای این پژوهشگاه در زمینه باروری با حذف اسپرم گفت: فردی که متولد می شود نیمی از ماده ژنتیکی خود را از مادر و نیمی دیگر را از پدر دریافت می کند. ما در این تحقیق با حذف ماده ژنتیکی مادر و پدر با استفاده از یکی از سلولهای مادر که دارای ماده ژنتیکی کامل است اقدام به باروری می کنیم.
وی با تاکید بر اینکه مادر بدون حضور اسپرم بارور می شود، ادامه داد: در این روش جنس ماده تنها با استفاده از سلول دارای ماده ژنتیکی باروری می شود.
دالمن با بیان اینکه به دلایل اخلاقی این روش تنها بر روی حیوانات انجام می شود، اضافه کرد: از این روش که جزء روشهای شبیه سازی است می توان در تولید حیوانات ترانس ژن یعنی حیواناتی که با توجه به اهداف مورد نظر ژن آنها دستکاری شده است استفاده کرد.
این محقق با اشاره به سابقه این پژوهشگاه در تولید حیوانات ترانس ژن خاطرنشان کرد: در این پژوهشگاه بزغاله ترانس ژن تولید شد و پژوهشگران امیدوارند بتوانند فاکتور 9 انعقادی خون انسان را در شیر آنها بیان کنند.
وی با تاکید بر اینکه فاکتور 9 انعقادی خون در درمان بیماری هموفیلی به کار می رود اضافه کرد: از این روش همچنین می توان در تکثیر حیوانات در حال انقراض نیز استفاده کرد.
