بیماری نیوکاسل از حدود ۶۰ سال قبل در کشور به صورت اندمیک بوده است و برنامه ریشه‌کنی آن با توجه به شیوع بالای ویروس اجرا نشده است

مدیرکل دامپزشکی کرمان گفت: بیماری نیوکاسل از حدود ۶۰ سال قبل عامل بیماری در مرغداری‌های کشور ما به صورت اندمیک بوده است؛ و برنامه ریشه کنی آن با توجه به شیوع بالای ویروس در سطح کشور اجرا نشده است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از راه آرمان، بیماری نیوکاسل که در اثر ابتلا به پارامیکسو ویروس تیپ یک ایجاد می‌شود، طیف وسیعی از پرندگان را در مناطق مختلف به این ویروس آلوده می‌کند؛ به گونه‌ای که علاوه بر ماکیان، بوقلمون، بلدرچین، گنجشک، طوطی و حتی پرندگان منحصراً گوشتخوار نیز در امان نیستند.

این ویروس به راحتی قابل انتقال است و عمده ترین راه انتقال آن، ارتباط مرغ سالم با مدفوع مرغ آلوده است اما آلودگی از راه تنفس، مصرف آب و غذای آلوده نیز امکان پذیر است.

 انتقال عامل بیماریزا از طریق اشیا و لوازم آلوده مرغداری، افراد و کارکنان مرغداری ها به راحتی امکان پذیر است و همین امر مسیر را برای دامپزشکان جهت کنترل این بیماری سخت می کند.

ویروس ۶۰ ساله نیوکاسل همچنان در انتظار اقدامات مسئولان برای ریشه کنی

«دکتر حسین رشیدی» مدیر کل دامپزشکی استان کرمان در ارتباط با انتشار آلودگی از واحدهای بومی به واحدهای صنعتی مجاور، در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: عامل بیماری نیوکاسل ویروسی است که در مرغداری های کشور به صورت اندمیک یا بومی وجود دارد در حالی که برخی ویروس ها همچون عامل آنفولانزای فوق حاد پرندگان به عنوان بیماری غیر بومی تلقی می شوند.

وی عنوان کرد: ویروس های غیر بومی از مکانی که آلودگی در آن شیوع پیدا کرده به مناطق سالم به واسطه عواملی انتقال پیدا می کنند از این رو باید تمهیدات لازم برای جلوگیری از ورود آن به منطقه اندیشیده شود.

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان افزود: بیماری نیوکاسل از حدود ۶۰ سال قبل عامل بیماری در مرغداری های ما به صورت اندمیک بوده است و برنامه ریشه کنی آن با توجه به شیوع بالای ویروس در سطح کشور اجرا نشده است.

رشیدی تصریح کرد: از این رو مرغداری های سراسر کشور در معرض خطر آلودگی به این ویروس قرار دارند، با توجه به اینکه جمعیت مرغ بومی کشور نیز به این ویروس آلوده هستند حتی برخی پرندگان همچون کبوتر از این قاعده مستثنی نشده، و قابلیت انتقال آلودگی به سایر واحدها را دارند.

وی ادامه داد: واحدهای صنعتی که طی دوران پرورش آلوده می شوند در صورتی که در پایان دوره در مرغداری ضدعفونی کاملی صورت نگیرد همچنان آلوده باقی می مانند و می توانند در دوره بعد سبب انتشار آلودگی شوند.

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان یادآور شد: در حال حاضر با توجه به اینکه بیماری در کشور وجود دارد، راه کنترل بیماری از طریق انجام اقدامات بهداشتی، کنترل و قرنطینه و در کنار آن واکسیناسیون است.

رشیدی ابراز داشت: هر مرغداری با همه اقداماتی که انجام می دهد ممکن است درگیر این بیماری شود بنابراین بایستی برنامه واکسیناسیون را برای ایمن سازی جمعیت طیور خود انجام دهد تا در صورت ورود بیماری از انتشار آن جلوگیری شود.

وی مطرح کرد: برنامه واکسیناسیون در مرغداری ها با توجه به پروتکل هایی که توسط سازمان دامپزشکی کشور اعلام می شود، متفاوت است.

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان افزود: واکسن های مختلفی در حال حاضر در سطح کشور موجود است و مرغداران می توانند در ابتدای دوره که جوجه ها از هچر خارج می شوند واکسیناسیون را آغاز کرده و در چند نوبت در طول دوره پرورش تکرار کنند.

لزوم تکرار چند باره واکسن نیوکاسل به دنبال گسترش عامل این بیماری در مرغداری ها

رشیدی خاطرنشان کرد: در حال حاضر با توجه به شیوع گسترده بیماری در سراسر کشور سه تا چهار نوبت در طول پرورش این واکسن تکرار می شود.

وی تاکید کرد: البته نحوه انجام واکسیناسیون بسیار مهم است متاسفانه برخی از مرغداران نکات واکسیناسیون را به درستی رعایت نمی کنند و همین امر سبب بی اثر شدن واکسن می شود.

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان ادامه داد: به مرغداران توصیه می شود در هنگام آماده سازی واکسن به آب مورد استفاده توجه کنند تا عاری از املاح سنگین باشد چرا که این املاح باعث رسوب واکسن و بی اثر شدن آن می شود.

رشیدی یادآور شد: آب مورد استفاده در تهیه واکسن باید خنک باشد تا بتواند در مدتی که واکسن در آن حل می شود، جرم واکسن را حفظ کند.

کمبود دانه مرغی مسبب گسترش نیوکاسل در بین مرغداری ها

وی در خصوص نقل و انتقالات داخل مرغداری ها و ارتباط آن با شیوع عامل بیماری گفت: به دنبال ایجاد مشکل در تامین دانه مرغی برخی از مرغداران که برنامه دقیقی برای تامین خوراک طیور خود ندارند گاها به واحدهای مجاور خود مراجعه کرده و خوراک خود را تامین می کنند و همین امر سبب انتشار عامل بیماری بین واحدهای مرغداری می شود.

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان بیان داشت: با توجه به اینکه مرغ های بومی می توانند به عنوان کانون بیماری عمل کنند چرا که برخی افراد شاغل در مرغداری های صنعتی در منازل خود نیز مرغ نگه داری می کنند در صورت بروز بیماری به مرغداری هم انتقال می دهند.

رشیدی بیان کرد: در حال حاضر برنامه ایمن سازی مرغ های بومی علیه بیماری نیوکاسل توسط اداره کل دامپزشکی در سطح استان در حال انجام است، در تابستان گذشته برای تهیه واکسن محدودیت هایی ایجاد شد که با پیگیری های انجام شده همه اقلام واکسن در سطح استان موجود است.

وی اذعان داشت: تعدادی واحد غیر مجاز مرغداری در سطح استان فعالیت دارند که فاقد مجوزهای لازم هستند که شرایط بهداشتی و برنامه های واکسیناسیون را اجرا نمی کنند و سبب باقی ماندن عفونت در سطح مرغداری ها و انتشار بیماری می شوند.

برخی واحدهای صنعتی عامل انتشار ویروس نیوکاسل

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان در پاسخ به شبهه ایجاد این بیماری توسط واحدهای صنعتی عنوان کرد: برخی از واحدهای صنعتی سبب ایجاد بیماری در بین دام و طیور می شود از این رو در نظام دامداری پیش بینی فواصل لازم بین واحدهای مرغداری و دامداری با واحدهای صنعتی رعایت شود.

رشیدی افزود: البته باید توجه داشت که برخی واحدهای صنعتی در انتشار ویروس نیوکاسل و ابقای آن در محیط نقش دارند اما بیماری مشترک در انسان و حیوان محسوب نمی شود.

توزیع ۷۷۰ هزار دز واکسن نیوکاسل در مرغداری های شمال استان کرمان

 در ادامه آبدین عسکرپور رئیس سازمان بسیج مهندسین کرمان در گفتگو با خبرنگار ما عنوان کرد: سازمان بسیج مهندسین استان کرمان با همکاری اداره کل دامپزشکی استان ۷۷۰ هزار دز واکسن را در مرغداری های  شمال استان توزیع کرده است.

وی افزود: این مقدار دز واکسن در بین مرغداری های بومی و خانگی توزیع شده است تا از ورود آلودگی به مرغداری های صنعتی جلوگیری شود.

رئیس سازمان بسیج مهندسین کرمان یادآور شد: طرح واکسیناسیون طیور در ۲ مرحله انجام می شود که در حال حاضر مرحله اول واکسیناسیون تا اواسط آبان ماه پایان می یابد.

مرجان شاکری مدیر کل محیط زیست استان کرمان با تشریح آثار زیست محیطی ویروس عامل بیماری نیوکاسل و خطرات تهدید کننده واحدهای صنعتی و بومی مطرح کرد: به دنبال درگیر شدن برخی مرغداری ها با عامل بیماری نیوکاسل باید سریعا لاشه حیوانات مرده سوزانده شود تا از این طریق از گسترش آلودگی به نقاط دیگر جلوگیری شود.

وی اظهار داشت: باید تمهیدات لازم از سوی سازمان دامپزشکی در نظر گرفته شود تا به دنبال آلودگی مرغداری ها محیط زیست و سایر واحدهای صنعتی در معرض آلودگی قرار نگیرد.

مدیر کل محیط زیست استان کرمان افزود: اگر واحد صنعتی در یک منطقه سبب ایجاد آلودگی زیست محیطی و به خطر انداختن زندگی سایر موجودات زنده شود در این صورت متولی برخورد با واحد آلاینده محیط زیست خواهد بود.

برخورد سازمان محیط زیست با بیماری های ایجاد شده در اثر آلاینده های تهدید کننده حیات وحش

شاکری مطرح کرد: محیط زیست مناطق تحت مدیریت خود را رصد و بررسی می کند و در صورتی که بیماری حیات وحش را تهدید کند، در جهت رفع آن اقدامات لازم را با کمک سازمان دامپزشکی انجام می دهد.

وی خاطرنشان کرد: در منطقه خاتون آباد آلودگی سبب از بین رفتن حیوانات شد در این زمان سازمان محیط زیست می تواند به عنوان شاکی ورود کرده و تا رفع آلایندگی پرونده را پیگیری کند.

بنابر گفته های کارشناسان آلودگی واحدهای صنعتی تاثیر چندانی در گسترش عامل بیماری نیوکاسل در بین پرندگان ندارد بلکه کانون شیوع بیماری مرغداری های بومی و خانگی هستند که واکسیناسیون ضعیفی در طی دوره رشد دریافت می کنند البته تاثیر واحدهای تولیدی را هم نمی توان نادیده گرفت.