حکیم مهر - پس از سالها دوری گوزن زرد از سرزمین آبا و اجدادی اش بالاخره با انتقال سه راس گوزن زرد به استان لرستان اولین گام برای ایجاد سایت گوزن زرد در بام طبیعت ایران برداشته شد.
گوزن زرد ایرانی با نام علمی" Persian Fallow Deer" یکی از گونه های منحصر به فرد خانواده گوزن هاست و جثه اش از مرال کوچک تر است. گوزن های زرد نر شاخ های بلند و نسبتا پهنی دارند و رشد شاخ ها از یک سالگی به بعد شروع می شود.
در این گونه زیبا در فصل تابستان رنگ پشت و پهلوها زرد متمایل به قرمز و زیر بدن، کفلها و دم سفید است. در قسمت پشت و پهلوها خالهای سفید مشخصی دارد و وزن این گونه بین 50 تا 130 کیلوگرم است.
زیستگاه کنونی این گونه منحصر به فرد جنگلهای متراکم زاگرس و بیشه زارهای خوزستان است در حالیکه به گفته کارشناسان گوزن زرد ایرانی در حدود 150 سال پیش در جنگلهای انبوه و متراکم لرستان می زیسته که به مرور زمان نسل این گونه در این منطقه از میان رفته است.
با این اوصاف محیط زیست لرستان با تدابیر ویژه ای به دنبال احیا نسل این گونه در جنگلهای استان است تا بار دیگر گوزن زرد بازگشت به سرزمین نیاکانش را جشن بگیرد.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد در سخنانی اظهار داشت: مراحل مطالعه و امکان سنجی ایجاد سایت گوزن زرد در منطقه "کلدر" در این استان توسط کارشناسان انجام شده است.
محمد حسین بازگیر ادامه داد: این در حالی است که ایجاد این سایت در مصوبات دور سوم سفر هیئت دولت به استان نیز پیشنهاد شده و جزء مصوبات نهایی سفر نیز قرار گرفته است.
وی ایجاد سایت گوزن زرد را زمینه ساز احیا نسل این گونه منحصر به فرد در لرستان دانست و یادآور شد: برای اجرای فاز اولیه این پروژه اعتباری بالغ بر دو میلیارد تومان پیشنهاد شده است.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان ادامه داد: در اولین گام در راستای ایجاد این سایت تعداد سه راس گوزن زرد از زیستگاه دشت ناز ساری به خرم آباد منتقل و به طور موقت در مرکز تحقیقات زیست محیطی و سایت تیمار وحوش این اداره کل واقع در پارک چهارده معصوم خرم آباد نگهداری می شوند.
بازگیر هدف از ایجاد این سایت را احیای گونه های حیات وحش استان دنست و خاطر نشن کرد: با عملی شدن مصوبه سفر سوم هیئت دولت به استان لرستان در خصوص احداث سایت تکثیر حیات وحش این گونه زیبا که زادگاه آن زمانی در استان لرستان بوده، احیا و به دامان طبیعت لرستان برگردانده می شود.
این سخنان در حلی مطرح می شود که پیش از این یکی از متخصصان محیط زیست در مورد ایجاد سایت گوزن زرد در استان لرستان به خبرنگار مهر گفته بود که منطقه "کلدرگ قابلیت ایجاد سایت گوزن زرد را دارد.
بهروز بهروزی راد دکترای علوم محیط زیست و از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز در این رابطه اظهار داشت: در بازدیدهایی که از منطقه کلدر استان لرستان داشتم این منطقه علاوه بر اینکه سیمای خوبی دارد با خواسته های گوزن زرد نیز مطابقت دارد.
وی خواسته های گوزن زرد را شامل آب، غذا، پناهگاه و امنیت دانست و بیان داشت: منطقه در نظر گرفته شده برای ایجاد سایت گوزن زرد علاوه بر اینکه به لحاظ حضور ماموران محیط زیست از نظر امنیتی مشکلی ندارد از نظر پناهگاه نیز با توجه به توپوگرافی منطقه و پوشش انبوه درختان بلوط دارای ویژگیهای لازم است.
وی با اشاره به وسعت نزدیک به 300 هکتاری منطقه در نظر گرفته شده، بیان داشت: این وسعت برای نگهداری 15 راس گوزن کفایت می کند.
این استاد دانشگاه تنها مشکل منطقه را نبود منبع طبیعی آب دانست و بیان داشت: باید به صورت مصنوعی در سطح منطقه منبع آب ایجاد شود که اگر این امر محقق شود گوزن زرد می تواند در این منطقه پرورش داده شود.
بهروزی با اشاره به برگرداندن گوزن زرد به زیستگاه اجدادی اش، یادآور شد: دامنه های زاگرس در لرستان و بلوط زارهای این منطقه در حدود 100 تا 150 سال پیش زیستگاه گوزن زرد بوده است و از نظر ژنتیکی این گونه باید با خلق و خوی این منطقه آشنا باشد.
