حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: دوره آموزشی «آشنایی با فرایند تدوین استانداردهای ملی ایران، کمیته فنی متناظر ۲۳۴»، با سرفصلهای آشنایی با روش اجرایی فرایند تدوین استانداردهای ملی ایران و آشنایی با ساختار و مقررات نگارش استاندارد ملی ایران، امروز و فردا در ساختمان سازمان شیلات ایران در حال برگزاری است.
رئیس کمیته فنی متناظر در گفتوگو با حکیم مهر، به تبیین الزامات تدوین استانداردهای جدید میپردازد. به اعتقاد «دکتر عباسعلی مطلبی»، از آنجا که در حوزه شیلات موضوعات جدید زیادی مثل پرورش در قفس، پرورشهای متراکم و فوق متراکم و بحثهای صنایع تبدیلی، فراوری و ... وارد شده، لزوم فعالسازی این کمیته بیش از پیش احساس میشد.
حکیم مهر: آقای دکتر، کمیته متناظر به چه معناست؟
سازمان بینالمللی استاندارد ایزو که مقر آن در نروژ است، برخی جلسات ساختاری در اقصینقاط دنیا بهمنظور فعالیتهای مختلف دارد که این فعالیتها دارای کمیتههای تخصصی بینالمللی تحت عنوان کمیتههای تخصصی متناظر است. این کمیته در حوزه شیلات تحت عنوان کمیته تخصصی بینالمللی متناظر ۲۳۴ نامگذاری شده است. این عنوان را سازمان بینالمللی استاندارد ایزو برگزیده است. در کشورهایی که عضو رسمی سازمان بینالمللی استاندارد ایزو هستند، این کمیتهها بسته به گرایشها، زمینهها، وجود متخصصین و افراد صاحب نظر ساختارهای دولتی و غیردولتی انتخاب میشوند. این کمیتهها در کشورهای مختلف شکل میگیرند. با توجه به شرایط کشور ما، از جمله کمیتههایی که از منظر سازمان جهانی استاندارد شکل گرفت، کمیته بینالمللی متناظر ۲۳۴ شیلات و آبزیپروری زیر نظر سازمان ملی استاندارد بود.
حکیم مهر: ساختار این کمیته به چه شکل است؟
ساختار این کمیته بر مبنای همان ساختاری است که سازمان ایزو مطرح میکند. ساختار آن به معنای مجموعهای از صاحبنظران و متخصصانی هستند که در حوزههای مختلف تخصصی فعالیت میکنند، صاحبنظر و استاد دانشگاه هستند، در بخش اجرایی بوده و کارشناس هستند. اینها بر اساس یک پروسه انتخابی، وارد کار میشوند. یعنی ابتدا باید عضویت اعضا پذیرفته شود، آنها عضو شوند و بعد مجمعی برگزار میشود که به عنوان مجمع عمومی اعضا و صاحبنظران کمیته ملی استاندارد بینالمللی متناظر بر اساس رایگیری و انتخاب هیات مدیره یا هیات رئیسهای متشکل از یک نفر رئیس، یک نفر نایب رئیس و یک نفر دبیر اتخاب میشود که اینها مسئولیت اداری این کمیته را عهدهدار هستند. البته ذیل کمیته زیر کمیتههای تخصصی از جمله تغذیه، آبزیان، صید و صیادی، فناوریهای جدید، بهداشت آبزیان و ... شکل میگیرد.
حکیم مهر: این افراد اتخاب شدهاند؟
بله. امروز این کمیته بالغبر ۵۰۰ نفر عضو از کارشناسان مختلف نظیر استاد دانشگاه و ... دارد.
حکیم مهر: ماموریتهای کمیته چیست؟
کمیته ۲ ماموریت دارد؛ اول اینکه پیشنهادها را برای بررسی و اظهار نظر در خصوص استانداردهای بینالمللی برای اظهار نظر به اعضا میفرستد. این پیشنهادها میتواند از ایران ارسال شود، مثلا در بحث خاویار و پرورش میگو عمده پیشنهادات از سوی ایران بوده است یا پیشنهاداتی باشد که از کشورهای دیگر در حوزه آسیایی، اروپایی، آفریقایی و ... به سازمان بینالمللی استاندارد میآید که ما آنها را بسته به موضوع به زیرکمیتههای تخصصی ارجاع میدهیم. در ادامه پیشنهادات را ارزیابی میکنیم و نظرات جمهوری اسلامی ایران با مستند به استانداردهای ملی و الزاماتی که داریم به آنجا ارجاع میشود و بعد پروسه را طی میکند. نوع دیگر کار همراهی و همکاری در تدوین استانداردهای ملی بر پایه و مبنای استانداردهای بینالمللی است.
حکیم مهر: کارگاه امروز با چه هدفی برگزار شد؟
کارگاه امروز کارگاهی است که در آن روش، اصول و مقررات مربوط به تدوین استانداردهای ملی برای اعضا ارائه میشود و کارشناسان غیر عضو هم برای حضور در آن آزاد هستند. فراخوان داده شده و این عزیزان آمدهاند و علاقهمند هستند که در تدوین استانداردها مشارکت کنند. مجموعههایی که در این کارگاه مدرسین ارائه میکنند تا ظهر فردا ادامه دارد تا شرکت کنندگان بتوانند با توجه به نیاز بخش در حوزههای مختلف، از شیلات گرفته تا محیط زیست مرتبط و دامپزشکی مرتبط در پیشنهاد یا تدوین استانداردهای ملی نسبت به تدوین و پیشنهاد استانداردهای جدید اقدام کنند. همچنین مواردی که منسوخ میشود و تاریخ مصرف استانداردهایی که سالهای گذشته تدوین شده و منقضی میشود به آنها ارجاع میشوند. کارگروه و کمیته شکل میگیرد و پروسهای که این استانداردهای پیشنهادی طی میکند، بعد از بررسیهای کارشناسی به کمیته ملی استاندارد ایران میرود و اگر تایید شد در شورای عالی استاندارد تصویب شده و تبدیل به یک استاندارد جدید میشود.
حکیم مهر: اساساً چرا باید نیاز به استانداردهای جدید باشد؟
چون در حوزه شیلات موضوعات جدید زیادی مثل پرورش در قفس، پرورشهای متراکم و فوق متراکم و بحثهای صنایع تبدیلی، فراوری و .. وارد شده و لزوم فعالسازی این کمیته بیش از پیش احساس میشد.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.