سریال «زیر همکف» و مصاحبه «دکتر رضا کسروی» با شبکه ۴ سیما
دکتر کامران شریفی
دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد
سریال 'زیر همکف' به کارگردانی بهمن گودرزی و تهیهکنندگی رضا جودی در حال پخش از صدا و سیما است و موجب برآشفتن خاطر طیفی از دامپزشکان شده است و برخی از جوانان این صنف برآن شدند که پاسخی به زعم خود در خور به سازندگان و بازندگان این سریال بدهند. به یاد داستانی از گلستان سعدی، در باب چهارم، در فواید خاموشی افتادم:
جالینوس ابلهی را دید دست در گریبان دانشمندی زده و بی حرمتی همیکرد. گفت: اگر این نادان نبودی، کار وی با نادانان بدین جا نرسیدی.
فیلم کم مایه در جهان کم نداریم و همچنان تولید خواهد شد و باید تولید شود تا تک ستارهها در میان نور بیفروغ آنها به چشم بیایند. در سناریوهای این نوع فیلمها وقتی برای اخذ مشاوره فنی و تخصصی نیست و نخود و لوبیا و پیاز و، گوشتی اگر باشد، را نَشُسته با بیل داخل دیگ می ریزند.
در اصطلاح عامیانه در این فیلم ها باید به چیزی "گیر" بدهند و تولید اصیل برایشان چندان مهم نیست، چون فکر و تحلیل عمیق می خواهد، دود چراغ خوردن هم در حوصله همه نیست و کافی است توی سرش بزنی و سرش پخ کنی، می شود بیل؛ دمش را بکشی، دراز میشود و میشود میل! به هر حال طیف نه چندان کم شماری از مردم حق دارند که بیشتر دنبال پر کردن وقتشان باشند و چندان برایشان مهم نیست که رتبه اجتماعی هر صنفی یا هر رشتهای در کجا قرار دارد و با این برنامهها هم این رتبهها که بیشتر اموری ذهنی هستند، جابهجا نخواهد شد.
بیش از هر چیز صدا و سیما است که باید دنبال تیراژ! بینندگان برنامههایش، به ویژه در بین افراد نخبه و تحصیلکرده باشد. آن که بیشتر با هدف سرگرمی این برنامهها را نگاه می کند، پاسخ صنف معترض برایش مهم نیست و شاید برنامههای شبکه چهار چنگی به دلش نزند.
مشتریان شبکه چهار سیما هم به گمان من وقتی برای دیدن تولیدات آبکی ندارند و فوری کانال نمایش چنین فیلمهایی را عوض می کنند، چون اگر اهلش بودند فیلمهای هندی و بدلِ هندی به فراوانی موجود است و به اندازه کافی آب چشم روان میکند تا داستان هر فیلمی به اندازه کافی آبکی شود.
وقتی دو گروه در دو کهکشان مختلف سیر میکنند و میزیند، زیاد لازم نیست که با هم وَر بروند. روزگاری احمد شاملو نیروی خود را صرف اموری غیر لازم می کرد؛ مثلاً دن آرام را که محمود اعتماد زاده (به آذین) ترجمه کرده بود، دوباره ترجمه کرد و یا به فردوسی گیر داد. گویا برای جنگ تن به تن با پیکاسو هم خود را آماده کرده بود که نهیبش زدند که دعوای نیمه تمام درداخل کم نداریم و منصرفش کردند. این جا هم همینطور است؛ مسائل عمده دیگری وجود دارد که باید حل شود؛ از همه مهمتر تامین بهداشت و غذای مردم است که اینک به مراحل بحرانی رسیده است.
اخیراً «دکتر رضا کسروی»، دامپزشکِ متخصص مامایی و بیماری های تولید مثل مهمانِ شبکه چهار سیما بود.
ایشان دامپزشکی هستند که هم دستی در دنیای هنر دارند و هم اختصاصاً علم دامپزشکی خود را با هنر تلفیق کردهاند؛ صاحب تالیفات ارزشمندی هستند و در چند شاخه هنری از جمله نقاشی دست بالایی دارند و دبیر علمی تعدادی از کنگرههای معتبر دامپزشکی بوده و در ضمن، یکی از متخصصین تاریخ دوره قاجار هستند.
به نظرم دکتر کسروی از نگرش چند وجهی که رشته دامپزشکی برای رشد در اختیار هر فرد می نهد، به خوبی استفاده کرده که توانسته به چنین سطحی از بالندگی برسد. گفتار روان ایشان، بدون تپق زدن و بدون استمداد از لفظ آآآآآ که خیلی ها بین کلماتشان می گذارند تا سرعت فکرشان به سرعت کلامشان برسد و جا نماند، از ویژگیهای این نمایش دلپذیر بود؛ فنی ضروری برای هر سخنران! صدا و سیما برای هر ثانیه آگهی هزینه هنگفتی طلب میکند و اختصاص دادن همین زمان کوتاه را باید گشایش بزرگی دانست و به فال نیک گرفت.
استیون هاوکینگ دو کتاب برای عموم منتشر کرده است؛ یکی جهان در پوست گردو و دیگری تاریخچه زمان و در مقدمه می گوید که اگر یک فرمول ریاضی در کتاب هایم می گذاشتم، پنجاه درصد خوانندگانم را از دست می دادم.
در فیلمی هم که شبکه چهار سیما با کمک دکتر کسروی تهیه کرد، اگر آزمایشگاههای مجهز، دستگاه سی تی اسکن و میکرسکپ الکترونی، اتاق جراحی، دستگاه آرتروسکوپی و ...... نشان میدادند، خیلی توی ذوق می زد و خسته کننده میبود؛ و با خصوصیاتی که از وی سراغ دارم، به خوبی این نقطه ضعف را میشناخت و اگر هم میخواستند، او مانع می شد.
در عوض با دیدی هنری و زیبا داستانی لطیف روایت شد و امید دارم که با دیدن این فیلم، سال بعد دانش آموزانی مصمم که به غیر از رشد علمی، به رشد شخصی خود نیز بها میدهند، با آگاهی بیشتر و رغبت فراوان و اطمینان قلبی رشته دامپزشکی را انتخاب کنند؛ هدفی که دکتر کسروی هوشمندانه در این فیلم دنبال کرد و موفق به نیل به آن شد.
کامران شریفی- 98/10/10
منبع: کانال تلگرام لوح (یادداشتهای شخصی دکتر کامران شریفی)