حکیم مهر - دکتر حسین انصاری مطلبی با عنوان برگ دیگری از تاریخ دامپزشکی ایران (مشارکت دامپزشکان سوئدی) در فصلنامه جامعه دامپزشکان ایران / سال پنجم / شماره دوازدهم گردآوری و عرضه نموده بود که از آرشیو این فصلنامه در اینجا بازخوانی و تقدیم بینندگان محترم حکیم مهر میگردد :
"این نوشته که ترجمه آن از نظر خوانندگان محترم میگذرد، در شماره 22 مجله دامپزشکی سوئد در سال 1967 انتشار یافته و در آن شرح حال و فعالیت کونراد هیل (Konrad Hill) و همکارش و از همه مهمتر عکس تاریخی و جالب از این دو نفر و یک دکتر ایرانی (احتمالاً دکتر امیرخان یا دکتر ابوطالب خان) و اولین داوطلبهای ایرانی مدرسه دامپزشکی توسط سوئدیها در ایران در برابر ساختمان اداری در باغشاه در تهران است که متن آن از شرح حال و فعالیت هیل که در سال 1923 زیر عنوان "سه سال فعالیت در ایران" و مقاله دیگری درباره "سالک یا جوش شرقی" که در سال 1912 و برخی از نامههای هیل به دوستانش تهیه و تنظیم گردیده است.
مقدمه
در حدود سال 1910 میلادی مطابق 1330 قمری با توجه به آشفتگی مملکت، دولت انگلستان و روسیه سعی در تجدید نیروی پلیس و ایجاد تشکیلات ژاندارمری در ایران داشتند و برای این کار، اول از دولت ایتالیا و اتریش دعوت بعمل آمد چون توفیقی حاصل نشد، دولت سوئد داوطلب گردید و هیأتی از کشور سوئد به سرپرستی کاپیتان هارال یاژلمارسون (H. Hjalmarsson) برای تأسیس و برپایی تشکیلات ژاندارمری به ایران اعزام گردید.
بدیهی است در تشکیلات ژاندارمری برای جابجایی افراد تعداد زیادی اسب و الاغ مورد احتیاج بود و جهت بهداشت و درمان این دامها احتیاج مبرمی به تعدادی دامپزشک بود که در آن زمان چنین افرادی در ایران وجود نداشتند، لذا در سال 1912 هیل به عنوان دامپزشک و کاریسون به عنوان متخصص نعلبندی به ایران آمدند. گروههای ژاندارمری گرچه در تمام نقاط ایران مستقر شده بودند ولی بدنه اصلی آن در تهران و شهرهای اطراف بود. اولین هنگ ژاندارمری در یوسفآباد قرار داشت و جایگاه و اصطبلی برای اسبها در نظر گرفته شده بود.
در تابستان 1913 یک اصطبل جدید در باغشاه بنا شد که شامل محلی برای جراحی، آزمایش و معاینه دامهای بیمار بود. لوازم و تجهیزات دامپزشکی از کشور سوئد خریداری و تأمین گردید. ساختمان درمانگاه و اصطبلها با هزینه زیادی به طرز بسیار خوبی از مصالح موجود ساخته شد. دیوارها و کف آن از آجر بطوریکه کاملاً قابل نظافت و ضدعفونی و شستشو بود و دامداران روزانه حدود 60 رأس دام بیمار به این محل آوردند.
به تدریج این محل تبدیل به یک پلیکلنیک گردید، چون علاوه بر دامهای بیمار ژاندارمری دامهای بیمار قسمت پلیس و مردم عادی نیز در آنجا تحت معاینه و معالجه قرار گرفت و یک اصطبل نیز به عنوان بیمارستان برای نگهداری و مراقبت اسبهای بیمار ژاندارمری، سازمان پلیس و سایر قسمتهای دولتی در نظر گرفته شد. هیل از اول نوامبر 1913 کار آموزش را با همیاری دکتر طالبخان آغاز نمود. دکتر طالبخان دوره پزشکی را در اتریش تمام کرد و در شهرداری مشغول کار بود. نقش او در آغاز علاوه بر مترجمی، تهیه متون محاوره و اصطلاحات دامپزشکی بود.
داوطلبین که غالب آنها از دانشجویان پلیتکنیک و دارای اطلاعات عمومی خوب و برخی آشنا به زبان خارجی بودند و برای فراگیری بسیار علاقمند. در آن زمان سرپرست کلینیک دکتر امیرخان بود که در عین حال رئیس پزشکان ژاندارمری بوده و هیل را در انتخاب داوطلبان کمک و یاوری میکرد.
هیل تنها دامپزشکی بود که دروس نظری و عملی را تدریس میکرد و احتمالاً در دروس نظری ضعفهایی داشته ولی تدریس عملی او خوب بوده است. با توجه به وظایف و گرفتاریهای فراوان هیل، یک دامپزشک دیگر برای ژاندارمری از سوئد به ایران آمد. این فرد نوردیکس بود که در فوریه 1914 کار خود را شروع کرد و مانند هیل جاهطلب و کوشا نبود و برابر با ادعای خودش او برای تدریس و آموزش به ایران نیامده و مهارت و تجربه او بیشتر درمان دامهای بیمار و مراقبت از آنها بود.
هنگامیکه قرارداد 3 ساله هیل به پایان رسید او به سوئد بازگشت و نوردیکس بجای او کار آموزش را دنبال کرد و اولین دوره کلاسی را که دو سال طول کشید به پایان رساند و در این مدت کتابی درباره تشریح اسب کرد که به فارسی انتشار یافت.
فعالیتهای هیل در بهداشت عمومی
در دسامبر 1912 از هیل خواسته شد که در هیأت بهداشت شهر مشارکت داشته باشد و به ابتکار او قرار شد اقدامی در راه مبارزه با بیماریهای واگیر دام به اجرا درآید که گزارشی از این کار در دسترس نیست ولی تصمیم دیگری توسط این هیأت به اجرا گذاشته شد و بسیار مفید بود.
از آنجا که سگهای ولگرد و بدون صاحب، آلوده به بیماریهای مختلف میکروبی و انگلی از قبیل سالک بودند و به انسان انتقال میدادند طرحی با مشارکت قوای پلیس برای از بین بردن سگهای ولگرد به خوبی به اجرا درآمد.
بیماری سالک که بیشتر سگها به آن مبتلا بودند برای اولین بار در 1912 در تونس به نام جوش شرقی نامیده شد و در سال 1915 در تهران توسط دکتر گاشه رئیس شورای بهداشت شهر تهران شرحی درباره بیماری و روش درمان آن انتشار یافت.
فعالیت دیگر وی در شهر بروجرد درباره بهداشت عمومی و تمیز کردن خیابانها و بهداشت توالتهای عمومی و حمامها بود. از قرار معلوم در آن زمان خیابانها گلآلود و کثیف بود و وضع توالتهای درباز عمومی باعث انتشار بیماریها بود.
در گردان ژاندارمری بروجرد گزارشها حاکی از انتشار بیماریهای واگیردار و تیفوئید بود. عدم رعایت بهداشت عمومی در حمامها باعث آلودگی و انتشار انواع بیماریها بود و به قرار گزارش در هر دو مورد با کمک افراد ژاندارمری در بهداشت و نظافت آنها اقداماتی صورت گرفت.
بدیهی است با شروع جنگ جهانی اول در سال 1914 تدریجاً این فعالیتها متوقف گردید و عدهای از افسران سوئدی خاک ایران را ترک کردند و عدهای نیز باقی ماندند."