دو سال پیش انتشار خبر مرگ یک دلفین در دلفیناریوم برج میلاد تهران باعث ایجاد نگرانی‌هایی نسبت به وضعیت تک دلفین و شیر دریایی باقی مانده در این مجموعه شد. درپی تعطیل شدن این مجموعه قرار شد که دلفین و شیر دریایی این مجموعه به زیستگاه‌های خود منتقل شوند اما با شیوع ویروس کرونا انتقال دلفین و شیر دریایی به تعویق افتاده است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، تابستان سال ۹۲ بود که دلفیناریوم برج میلاد تهران با ۳۲۰۰ متر مربع وسعت و چهار قلاده شیر دریایی شروع به کار کرد. آن زمان فرزاد هوشمند پارسیان - مدیرعامل وقت برج میلاد تهران اعلام کرد که طبق استاندارد قرار است شش شیر دریایی و شش دلفین در این مجموعه نگهداری و اجرای برنامه داشته باشند.
دو سال بعد بود که «همایون شهبازکیا» مدیر وقت دلفیناریوم برج میلاد از نگهداری پنج قلاده شیر دریایی که یکی از آن‌ها در همین مجموعه متولد شده بود و دو قطعه دلفین در این مجموعه خبر داد. او گفت: سرمایه‌گذار این مجموعه بخش خصوصی است، اما شهرداری تهران نسبت به تامین زیرساخت‌ها اقدام کرده است و بهره‌برداری از این مجموعه به صورت مشترک انجام می‌گیرد.
«حمید ظهرابی» معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۹۷ از مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست با توسعه دلفیناریوم‌ها صحبت کرد و گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در فاصله سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ تعداد ۱۳ دلفیناریوم در ۱۰ کشور جهان به کلی تعطیل شده‌اند که مهمترین دلیل تعطیلی آن‌ها، شرایط ناخوشایند زندگی پستانداران دریایی از جمله نهنگ‌ها و دلفین‌ها در این مراکز و مرگ زودهنگام آن‌ها بوده است.
چندی بعد مرگ یک دلفین در دلفیناریوم برج میلاد تایید شد و دلیل تعلل آن‌ها در اعلام گزارش مرگ «آلفا» -دلفین تلف شده در دلفیناریوم برج میلاد- شناسایی علت مرگ و رسیدن به سرنخ‌هایی در خصوص علت واقعی مرگ آلفا بود.
«مهرداد کتال محسنی» معاون فنی سابق اداره محیط زیست استان تهران درباره علت مرگ آلفا گفت بود که نتایج آزمایش‌ها به ما ارسال و علت مرگ ایست قلبی تنفسی ناشی از نارسایی‌های قلبی اعلام شد. ما این نتیجه را به معاونت طبیعی سازمان محیط زیست ارسال کردیم و نظر آن‌ها را جویا شدیم. در حال حاضر نیز علت مرگ به دلیل ایست قلبی تنفسی را نمی‌توانیم تایید یا رد کنیم.
سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه صدور مجوز جدید برای مراکز دلفیناریوم را ممنوع کرد و مقرر شد که نظارت‌ها بر دلفیناریوم‌های موجود که پیش از این تاریخ مجوز گرفته‌اند، بیشتر شود.
اوایل فروردین سال جاری بود که روابط عمومی برج میلاد اعلام کرد فعالیت دلفیناریوم این مجموعه به‌صورت کامل متوقف و خاتمه قرارداد به پیمانکار مربوطه ابلاغ شده و در انتظار انتقال دلفین و شیر آبی توسط پیمانکار این مجموعه با هماهنگی سازمان محیط زیست و سایر دستگاه‌های مربوطه است.
«محمد کرمی» رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان تهران درباره آخرین وضعیت دلفیناریوم برج میلاد و گونه‌های آن به ایسنا می‌گوید: دلفیناریوم برج میلاد تعطیل است و هیچ نمایشی برای عموم اجرا نمی‌کند. این دلفیناریوم نیز جزو مراکزی است که ما به‌صورت هفتگی وضعیت یک شیر دریایی و یک دلفین باقی مانده آن را رصد و پایش می‌کنیم و از آنجایی که این حیوانات برای اجرای نمایش تربیت شده‌اند، به‌منظور جلوگیری از ایجاد مشکلات روحی و روانی در این موجودات نمایش‌هایی به‌صورت تمرینی توسط خود مربیان و پرسنل این مرکز انجام می‌شود تا سلامتی روانی این دو حیوان حفظ شود.
وی در ادامه اظهار می‌کند: این شیر دریایی و دلفین اکنون در دلفیناریم برج میلاد نگهداری می‌شوند و قرار است که به زیستگاه اصلی خود بازگردند اما به‌علت شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌هایی که براثر آن پیش‌آمد این حیوانات هنوز در این مرکز باقی مانده‌اند، با این حال ما پیگیر بازگشت هرچه زودتر این حیوانات به زیستگاه اصلی‌شان هستیم بخصوص دلفین این مرکز که قرار است به مرکزی در اوکراین منتقل و چند ماه در آنجا نگهداری شود تا آموزش‌های لازم جهت حفاظت از خود، شکار و صید و تغذیه کردن در طبیعت را ببیند و بتواند به طبیعت بازگردد.
ماجرای پر حاشیه دلفیناریوم برج میلاد درحالی مطرح بود که طی ماه‌های دی و بهمن ۹۸ یک قلاده ببر در باغ وحش صفادشت ملارد به دلیل آنچه مشکل کلیوی گفته می‌شد و یک گوزن نر «مرال» در مرکز نگهداری حیات وحش پارک ملت به علت آنچه که مبارزه برای جفت‌گیری اعلام شد، تلف شدند.
کرمی درباره پایش‌های صورت گرفته از مجموع مراکز نگهداری حیوانات استان تهران، خاطرنشان می‌کند: باغ وحش صفادشت، ارم، دلفیناریوم برج میلاد، باغ پرندگان لویزان، مرکز نگهداری حیوانات پارک ملت، باغ راز هستی و باغ قوی سیاه، ۷ مراکز نگهداری حیوانات که دارای مجوز رسمی از سازمان محیط زیست هستند که به‌صورت هفتگی آن‌ها را پایش و بررسی می‌کنیم و وضعیت گونه‌ها و تغذیه آن‌ها ارزیابی می‌شود و براساس فرم چک لیستی که داریم نام گونه‌ها و وضعیت ظاهری،تغذیه، نگهداری و جایگاه آن‌ها بررسی و ثبت می‌شود. طبق بررسی‌های صورت گرفته از این مراکز اخطاریه‌ای صادر نشده و وضعیت کلی این مراکز مثبت ارزیابی شده است.
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان تهران در ادامه اظهار می‌کند: برخی از این مراکز نگهداری حیوانات زیرمجموعه شهرداری‌ها،برخی مانند باغ وحش ارم زیر مجموعه بنیاد مستضعفان هستند و برخی دیگر مراکز خصوصی هستند که طی سال‌های گذشته مجوز دریافت کرده‌اند و تمام این مراکز به‌صورت هفتگی پایش و بررسی می‌شوند و تاکنون با مشکلی در زمینه تغذیه و تلف شدن براثر تغذیه نامناسب در بین گونه‌هایی که در این مراکز نگهداری می‌شدند نداشتیم. یک تعداد تلفات داشتیم مانند کهولت سن یا درگیری بین حیوانات بوده است.
کرمی در پایان صحبت‌های خود گفت: طی گشت و پایش‌های انجام شده،چند مرکز بدون مجوز را تعطیل کرده‌ایم و یک مرکز بدون مجوز دیگر قرار است طی هفته‌های آینده تعیین تکلیف شوند که یا شرایط استاندارد تعریف شده را ایجاد کنند و از سازمان محیط زیست مجوز دریافت کنند یا در غیر این صورت تعطیل شوند و گونه‌های آن‌ها به مراکز مجاز و دارای مجوز منتقل شوند.
