آیا زمان اندیشیدن در مورد جداسازی دو بخش جراحی دامهای بزرگ و جراحی دامهای کوچک در دوره دستیاری فرا نرسیده است؟
دکتر رحیم محمدی
دانشیار گروه جراحی و تصویربرداری تشخیصی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه
جراحی دامپزشکی یک دانش کاربردی است و هدف آن حفظ تندرستی، درمان و بازتوانی آسیبدیدگان است. این منظور با شناخت بیماریها، تشخیص، درمان و احیاناً جلوگیری از بروز آنها به انجام میرسد. جراحی دامپزشکی نظیر سایر علوم مرتبط بر روی طیف وسیعی از رشتهها از جمله بیولوژی و فناوریهای نو بنا شده است. هدف استفاده از فناوریهای دانشمبنا، رسیدن به راه حل مشکلات بالینی است. انقلاب فناوری در کلیه بخشهای اقتصادی و اجتماعی و سلامت کشورها تاثیراتی قابلتوجه بر جای گذاشته است.
با توسعه این فناوریها در بخش جراحی نیز تحول عظیمی در نظام ارائه خدمات شکل گرفته است. توسعه و گسترش خدمات بخش خصوصی دامپزشکی در سالهای اخیر با سرمایهگذاریهای بزرگ در نقاط مختلف کشور همراه بوده است و هماکنون شاهد استفاده از ابزار و تجهیزات به روز دنیا در بیمارستانها و پلیکلینیکهای تخصصی در بخش خصوصی هستیم؛ به طوریکه استفاده از خدمات تخصصی بیهوشی، جراحی چشم، ارتوپدی، آرتروسکوپی، لاپاروسکوپی، دندانپزشکی، فیزیوتراپی و توانبخشی در حوزه دامهای کوچک و جراحی آرتروسکوپی و لاپاروسکوپی و تکنیکهای پیشرفته تشخیص لنگش در اسب که از مدتها قبل در پایتخت و شهرهای بزرگ ارائه میشده است، به شدت در حال گسترش به سایر نقاط کمتر توسعه یافته میباشند.
این مراکز درمانی نیازمند متخصصین توانمندی خواهند بود که بتوانند در بخشهای تخصصی مذکور ارائه خدمات نمایند. خوشبختانه هماکنون مشکلی در تامین نیروهای متخصص به چشم نمیخورد. لازم به ذکر است ایجاد دوره دستیاری بیهوشی و مراقبتهای ویژه توسط دانشمند فرهیخته پروفسور ناصر وصال در دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز در پاسخ به چنین نیازی شکل گرفته است.
هماینک جراحی دامهای بزرگ و کوچک در قالب یک دوره دستیاری در حال ارائه میباشند و دستیاران این دوره با توجه به حجم بالای مطالب در دوره کوتاه حداکثر سهساله قادر به فراگیری تمامی علوم و فنون مورد نیاز در دو بخش جراحی دامهای بزرگ و کوچک نبوده و نمیتوانند از حداکثر ظرفیتهای موجود در دانشکدههای مجری دوره استفاده بکنند. به طوریکه فراگیری روشهای جدید بعضاً مغفول میمانند.
همانطور که در شماره قبل سرکار خانم دکتر توکلی همکار محترم و متخصص دستاندرکار دندانپزشکی دامهای کوچک به این نکته صحه گذاشتند که البته چنین نیازی در سایر شاخههای جراحی در حوزه دامهای کوچک و بزرگ نیز احساس میشود. به لحاظ اینکه دانشکدههای دامپزشکی با سابقه در امر تربیت دستیاران جراحی دامپزشکی کشور ماهیت دولتی دارند و با عنایت به پتانسیل بالای دستگاههای دولتی در تطبیق با نیازهای جامعه، بیم آن میرود که در آینده جوابگوی نیاز جامعه نبوده و به زبان سادهتر از بازار کار عقب بیفتند. کما اینکه چنین اتفاقی در سایر حوزههای علوم (به ویژه شاخه صنعت) در کشور رخ داده است.
البته در سالهای اخیر در شورای بازنگری، با سرعت و شتاب و در برخی از سرفصلها بسیار سهلانگارانه، تغییراتی در سرفصلهای آموزشی دوره دستیاری صورت گرفته که به هیچوجه نخواهد توانست مطلوب را حاصل کند. از اینرو به نظر میرسد که از امروز در اندیشه جداسازی دو گروه جراحی دامهای بزرگ و جراحی دامهای کوچک باشیم تا جامعه علمی کشور بتواند در زمان مناسب پاسخگوی نیاز جامعهای باشد که به شدت در حال گسترش و به روزرسانی خود با پیشرفتهای بشری در حوزه جراحی دامپزشکی میباشد.
بدیهی است که توان دانشکدههای مختلف در امر برگزاری این دورهها متفاوت است ولی خوشبختانه دانشکدههای باسابقه در امر اجرای دورههای دستیاری جراحی دامپزشکی قطعاً توانایی برگزاری این دورهها را به طور مجزا خواهند داشت.