واکنش رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی: آیا دانشکده دامپزشکی با شیمی، فیزیک و زیست‌شناسی ارتباط نزدیکی پیدا کرده است؟!

حکیم مهر: رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در نامه‌ای سرگشاده به رییس جمهور درخصوص ادغام دانشگاه‌های علوم پزشکی با دانشگاههای تحت پوشش وزارت علوم به پدید آمدن موجی از نگرانی در بین اساتید، دانشجویان و مدیران نظام سلامت کشور اشاره کرده‌اند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از وبدا، متن کامل  این نامه به شرح زیر است:

به نام خداوند جان و خرد، کزین برتر اندیشه بر نگذرد

حضور مبارک آیت الله دکتر ابراهیم رئیسی

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و تحیت

به استحضار عالی می رساند در روزهای اخیر زمزمه هایی از لزوم ادغام دانشگاههای علوم پزشکی کشور با دانشگاههای تحت پوشش وزارت علوم تحقیقات و فناوری در محافل مختلف از جمله در مصاحبه اخیر وزیر محترم عتف بگوش رسیده که موجی از نگرانی را در بین اساتید، دانشجویان و مدیران نظام سلامت کشور را پدید آورده است.

همانگونه که استحضار دارید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از سال ۱۳۶۴ با هدف کارآمدتر کردن سیستم بهداشتی و درمانی کشور و اثربخشی بیشتر در آموزش پزشکی، تشکیل شد و نقطه قوت این تصمیم کلان مدیریتی، چیدمان عرصه های آموزشی، نظام ارزشیابی و اعتباربخشی و پویایی آموزش پزشکی بوده است.

تجربه کشور در مدیریت بیماری کووید۱۹ و تلاش مجاهدانه کادر بهداشتی و درمانی کشور بیانگر این است که سیستم بهداشتی، درمانی و آموزش پزشکی کشور، کارآمد و نافع بوده است.

دانشگاه های علوم پزشکی کشور، نمونه بارز دانشگاه های نسل نوین هستند که هم بین المللی سازی و هم تقاضا محوری را در دستور کار خود دارند و در بحران یاد شده نشان دادند که پاسخگویی اجتماعی دقیقی را می توانند داشته باشند و تعطیلی آنها مشکل ساز است در حالیکه برخی مراکز آموزشی در کشور در طول این مدت تعطیل یا غیرحضوری بودند بدون اینکه خللی در روند عمومی جامعه ایجاد شده باشد.

اگر دانشگاه های علوم پزشکی در بحران کووید۱۹ ایفای نقش موثر نمی کردند تبعات این بیماری بسیار عمیق تر و مخرب تر بود، بنابراین سیستم آموزشی، پژوهشی، بهداشتی و درمانی کشور توانسته پاسخگویی اجتماعی داشته باشد و کارآمدی خودش را نشان دهد البته ممکن است اشکالاتی در نظام آموزشی علوم پزشکی مانند دیگر نظامهای اجرایی و آموزشی وجود داشته باشد که باید مرتبا بررسی و ارزشیابی انجام و در صورت نیاز بازنگری های لازم صورت پذیرد.

وقتی این نظام فعلی آموزش پزشکی کشور بارها از سوی مراجع بین المللی به دلیل دیده شدن عرصه آموزش و خدمات در یک وزارتخانه، مورد تقدیر قرار گرفته بنظر می رسد که برگشت به عقب، هزینه های زیادی دارد با این استدلال که می خواهیم کارایی و بهره وری یک سیستم را فدای رتبه بندی کنیم.

تجربه ادغام را در تولیدات علمی دست کم یکبار ما در وزارت بهداشت تجربه نموده ایم. اصلا رتبه بندی ملاک مناسبی برای بهره وری بالاتر و کارآمد بودن یک دانشگاه نیست.

اگرچه رتبه بندی جهانی در بسیاری موارد موید جایگاه رفیع و قابل توجه دانشگاههای علوم پزشکی کشور در مقایسه با سایر دانشگاههاست. وجود مراکز توسعه آموزش در دانشگاه های علوم پزشکی که انتظار می رود دانشگاه های وزارت عتف هم از آن بهره گیرند و الگوبرداری کنند، توانسته است روی کیفیت آموزش پزشکی تاثیرگذار باشد و آموزش پاسخگو، عدالت آموزشی و همگرایی و سرآمد شدن و مرجعیت علمی در علوم مختلف را به همراه داشته باشد. یکی از اقدامات وزارت بهداشت در سالهای اخیر، همگرایی علوم و فناوری است اما آیا وزارت علوم توانسته بین رشته های مختلف خودش، همگرایی را ایجاد کند؟ اگر عنوان می کنند که باید داروسازی را در کنار شیمی قرار دهیم، آیا توانسته اند بین زیست شناسی، شیمی و فیزیک که در یک دانشکده بوده و قبلا تحت عنوان دانشکده علوم فعالیت می کردند، تلفیق و ارتباط برقرار کنند؟ آیا دانشکده دامپزشکی با شیمی، فیزیک و زیست شناسی ارتباط نزدیکی پیدا کرده است؟

یکی دیگر از استدلالهای طراحان ادغام، دغدغه تامین بهتر نیروی انسانی متخصص و فوق تخصص گروه پزشکی به ویژه در مناطق محروم است. این در حالی است که اصالتا ادغام آموزش پزشکی در نظام سلامت در دهه ۶۰ برای افزایش ظرفیت های موجود جهت تربیت دانشجویان گروه پزشکی بوده است، یعنی عملا وزارت بهداشت با این ادغام تمام ظرفیت هایی که برای ساختار نظام درمانی و بهداشت خود داشته در بستر آموزش قرار داده و عملا آموزش قوت گرفته است؛ به این شکل که ما امروز حجم قابل توجهی از دانش آموختگان گروه پزشکی را در کشور داریم. این تصمیم خطیر و راهبردی مبتنی بر تاسیس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به کرات مورد تحسین نهادهای بین المللی از جمله سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته و به عنوان الگو به سایر کشورهای جهان معرفی شده است.

خاطر نشان می سازد زیرساخت های عمده آموزش دانشجویان گروه پزشکی که عمدتا به بسترهای درمانی نیازمند هستند در وزارت عتف وجود ندارد و این از علل اصلی جدایی این دانشگاهها در سه دهه پیش بوده که هنوز هم این دلایل به قوت خود باقی است. به جای برگشت به گذشته باید به سمت اجرای طرحی برای ایجاد انگیزه بیشتر جهت ماندگاری کادر پزشکی در مناطق محروم کشور گام برداشت.

در صورت عدم اقدام لازم، پدیده نامیمون خروج نخبگان، کادر بهداشتی درمانی و اعضای هیات علمی از کشور تشدید خواهد شد.

از سوی دیگر در بند هشتم سیاست های کلان سلامت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، صراحتا حوزه های آموزش و پژوهش در نظام سلامت با حوزه های بهداشت و درمان دیده شده است و این بیانگر نگاه عمیق رهبر معظم انقلاب اسلامی است و نشان می دهد که چقدر پیوند آموزش پزشکی با بهداشت و درمان، می تواند در حل مشکلات کشور راهگشا باشد.

خلاصه اینکه، این موضوع که آموزش پزشکی باید در کنار بهداشت و درمان باشد، بدون تردید کار درستی است و طرح ادغام دانشگاههای علوم پزشکی با دانشگاههای وزارت عتف هم خلاف قوانین بالادستی و بخصوص بند هشتم سیاستهای سلامت کشور ابلاغی مقام معظم رهبری حفظه الله است و هم هزینه های بسیار سنگینی را به جامعه تحمیل خواهد کرد و هرگز به افزایش کمیت و کیفیت تربیت دانشجویان پزشکی منجر نخواهد شد بنابراین در شرایط فعلی و البته در هیچ مقطع زمانی، این ادغام به صلاح نیست.

استدعا دارد دستور فرمایید دولتمردان بویژه همکاران عزیز ما در وزارت عتف از بیان این موضوعات در تریبونهای عمومی اجتناب ورزیده و محیطهای آموزشی مدافعان سلامت کشور را با تنش مواجه نسازند.

عزت مستدام

روسای دانشگاهها و دانشکده های مستقل علوم پزشکی سراسر کشور