تشریح رویکرد و برنامه‌های سازمان دامپزشکی کشور در خصوص ارتقای کیفیت بهداشتی و تضمین سلامت فرآورده‌های خام دامی

حکیم مهر: مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور در نخستین کنگره صنعت گوشت به تشریح رویکرد و برنامه های این سازمان پرداخت.

به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور، در کنگره صنعت گوشت کشور که با هدف همبستگی صنعت، دولت و دانشگاه تشکیل گردید، «دکتر سامد برومندفر» مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی این سازمان در مقدمه سخنرانی خود با موضوع تشریح رویکرد و برنامه های سازمان دامپزشکی در خصوص «ارتقاء کیفیت بهداشتی و تضمین سلامت فرآورده های خام دامی»، به تبیین عوامل اصلی تعیین کننده در سیستم های کنترل کیفی و برنامه ریزی بهداشتی و سلامت محور در تولید مواد غذایی در دو محور تحلیل زنجیره ارزش و نقش ذینفعان (مصرف کنندگان، تولیدکنندگان و عرضه کنندگان) در آن و تحلیل خطر (Risk Analysis) شامل شناسایی مخاطرات، ارزیابی خطا  (Risk Assessment، مدیریت خطر (Risk Management) و تبادل اطلاعات خطر (Risk communicant)  پرداخت و عنوان کرد: رهیافت کاربردی، پایدار، متناسب و اثربخش برای برنامه های کنترل بهداشتی باید خطر مبنا ((Risk-based) و مردم محور باشد.

برومندفر اشاره کرد که با توجه به تغییرات در نیازهای جامعه بشری به مواد غذایی و با عنایت به دستاوردهای علمی و پیشرفت های تکنولوژی در صنعت گوشت و بهداشت مواد غذایی، اعمال تغییرات لازم و به روزرسانی فعالیت ها در سطح زنجیره تولید مواد پروتئینی بر مبنای تحلیل زنجیره ارزش توسط تولیدکنندگان و تشکل های صنفی مرتبط و از طرفی تدوین و به روزرسانی سیاست ها، برنامه های اجرایی، ضوابط و دستورالعمل های فنی، بهداشت و اجرایی  توسط سازمان دامپزشکی کشور ضرورت دارد. بر اساس تحلیل وضعیت و تحلیل خطرات جدید، تعیین و انتخاب گزینه های مدیریت خطرات احتمالی، اجتناب ناپذیر بوده و دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور در این راستا گام برداشته است.

ایشان افزودند: هدف نهایی تحلیل زنجیره ارزش و تحلیل خطر با تعامل سازنده بین مرجع ذیصلاح بهداشتی (سازمان دامپزشکی کشور) و ذینفعان و بهره بردان، کمک به مدیران خطر (Risk managers) در تصمیم سازی و تصمیم گیری در مورد پیشگیری و اقدامات کنترلی در بستر استراتژی مدیریت خطر بیماری ها و مسمومیت های ناشی از مواد غذایی است.

وی در ادامه به گزارش مختصری از عملکرد پنج ساله اخیر دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور درخصوص نظارت بهداشتی در کشتارگاههای دام و طیور کشور، میزان لاشه های ضبطی در کشتارگاهها، میزان فرآورده های خام دامی ضبطی در سطح تولید تا عرضه، میزان برخوردهای قانونی با موارد تخلفات بهداشتی و میزان موارد فرآورده های نامنطبق بهداشتی معدوم شده (از سال 1396 تا شش ماهه اول سال 1400) ارائه کردند. در ادامه عنوان نمودند که نقشه راه دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی، بهره گیری از بسترهای قانونی، دستاوردهای نوین علمی و هم اندیشی با متخصصین، صاحبنظران و ذینفعان در ارتقاء کیفیت بهداشتی و تامین سلامت فرآورده های خام دامی، کاهش ضایعات، جلوگیری از هدررفت مواد پروتئینی و تا حد ممکن کاهش موارد معدوم سازی با استفاده از روش های سالم سازی است.

 برومندفر در ادامه چکیده ای از اهم برنامه ها و دستورالعمل های اجرایی جدید دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی در سه سال اخیر از جمله برنامه ملی ارتقاء کیفیت بهداشتی گوشت مرغ، برنامه ملی ارتقاء کیفیت بهداشتی و تضمین سلامت تخم مرغ، برنامه های ملی پایش باقیمانده ها (National Residue Plans) در انواع فرآورده های خام دامی، برنامه تجهیز کشتارگاههای دام و طیور به دوربین و کنترل بهداشتی آن لاین (برخط) فرآیند تولید، ساماندهی سردخانه ها با اجرای برنامه زنجیره سرد قابل رصد (برخط)، خودکنترلی معیارهای بهداشتی در کشتارگاههای دام و طیور، استقرار دامپزشک دولتی (ناظر بهداشتی عالیه) در کشتارگاههای دام و طیور، پیاده سازی سامانه های بهداشتی GMP، HACCP و ... و الزامات بهداشتی اتحادیه های منطقه ای (اتحادیه اروپا و اتحادیه اورآسیا) و کشورهای مقصد صادرات فرآورده های خام دامی ارائه نمود.

تدوین و به روزرسانی ضوابط بهداشتی و دستورالعمل های اجرایی متعدد (نظیر تعیین و اعتباربخشی عمر ماندگاری فرآورده های خام دامی، ضوابط و مقررات بهداشتی کارگاه بسته بندی فرآورده های خام دامی وابسته به مراکز عرضه، به روز رسانی "ضوابط و مقررات تولید گوشت مرغ بدون مصرف آنتی بیوتیک"، " نظارت بهداشتی، ارزیابی و مدیریت خطر گوشت قرمز تولید داخل"، "نظارت بهداشتی بر کشتار و عرضه گوشت طیور مادر و تخمگذار پایان دوره"، "نظارت بهداشتی، ارزیابی و مدیریت خطرگوشت قرمز تولید داخل، "نظارت بهداشتی، ارزیابی و مدیریت خطر محموله های وارداتی گوشت قرمز منجمد"، "پایش رخدادهای بهداشتی، ارزیابی و مدیریت خطر محموله های وارداتی گوشت قرمز تازه و وکیوم" و ...) از جمله سایر اقدامات جدید دفتر تحت مدیریت وی بود که توضیح داده شد.

در ادامه کنگره، از دکتر برومندفر مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور به پاس تاثیرات شایان در صنعت گوشت کشور تقدیر به عمل آمد.