حکیم مهر: دانشمندان میخواستند
بررسی کنند که آیا سگهای صورت تخت که از مشکلات تنفسی رنج میبرند، متفاوت از سگهای
دیگر میخوابند یا خیر.
به گزارش حکیم مهر به نقل از دیجیاتو، معمولاً نژاد سگهای
صورت تخت در سراسر جهان محبوب است. در ایالاتمتحده و مجارستان، درحالحاضر بولداگ
فرانسوی رایجترین نژاد است. بااینحال، محبوبیت آنها از نظر سلامتی هزینه بالایی
دارد؛ زیرا کوتاهشدن جمجمه آنها با تغییرات مورفولوژی مغز، مشکلات تنفسی و
مشکلات خوابشان مرتبط است.
براساس یافتههای
اخیر محققان
مجارستانی، سگهای صورت تخت بیشتر میخوابند، زیرا آپنه خواب مخصوص نژادشان خوابآلودگی
در طول روز را افزایش میدهد. فاز خواب REM طولانیتر
از خواب غیر REM است و
الگوهای EEG خوابشان
نشانههایی از کاهش ماده سفید را نشان میدهد.
بررسی سگهای صورت تخت
علیرغم اینکه سر بزرگ و گرد ممکن است یک ویژگی جذاب برای
بسیاری از صاحبان سگها باشد، اما این خصوصیت ممکن است برای سلامتی سگها خطرناک
باشد. سگهایی که صورت بسیار تخت دارند، مانند بولداگها و پاگهای فرانسوی و
انگلیسی، بهطور متوسط 3 تا 4 سال کمتر زندگی میکنند و اغلب تا بزرگسالی عمر نمیکنند.
آنها حتی در طول زندگی کوتاه خود از بیماریهای زیادی رنج
میبرند و برای اصلاح مشکلات اسکلتی- عضلانی، چشمی و تنفسی تحت عمل جراحی قرار میگیرند.
کوتاهی غیرطبیعی جمجمه همچنین با مغز گرد و انحرافی همراه است، اما هنوز مشخص نیست
که چگونه بر عملکرد عصبی تأثیر میگذارد.
محققان مجارستانی خواب 92 سگ خانگی را با استفاده از نوار
مغزی بررسی کردند. «آنا کیس» پیشگام در مطالعه خواب سگها میگوید: «در آزمایشگاه خواب، سگها
حدود سه ساعت را با صاحب خود میگذرانند. از آنجایی که هیچ اتفاق هیجانانگیزی نمیافتد،
آنها بهسرعت به خواب میروند. درهمینحال، ما پتانسیل الکتریکی تولیدشده توسط
فعالیت مغز را با الکترودهایی که به پوست سرشان چسبانده شده است، بررسی میکنیم.»
او افزود: «ما میخواستیم بررسی کنیم
که آیا سگهای صورت تخت متفاوت از سگهای دیگر میخوابند یا خیر؛ زیرا آنها بهدلیل
مشکلات تنفسی از کمبود اکسیژن رنج میبرند و احتمالاً خواب ضعیفتری دارند. ما
متوجه شدیم که سگهای صورت تخت در سه ساعتی که در طول مطالعه به آنها داده شد،
بیشتر میخوابیدند. خواب بیشتر در روز احتمالاً جبران خواب ناکافی در شب است.»
«زوفیا بوگنار»، ادامه میدهد: «اما وقتی الگوهای EEG را مطالعه کردیم، نتایج هیجانانگیزیتر از
آن گرفتیم.»
کاهش خواب، کاهش یادگیری!
هنگام مطالعه عملکردهای شناختی، توجه ویژهای به مرحله REM در طول خواب میشود که بهعنوان خواب
متناقض نیز شناخته میشود؛ زیرا فعالیت مغز با فرکانس بالا در این مرحله، شبیه به
بیداری همراه با آتونی عضلانی است. به عنوان مثال، از تحقیقات قبلی مشخص شد که
دامنه امواج مغزی بتا و دلتا (اندازهگیریشده از
طریق EEG) در
طول خواب REM با
موفقیت یادگیری در سگها و هوش در انسان مرتبط است.
«ایوایلو
یوچف»، نویسنده اول این مطالعه میگوید: «در مطالعه حاضر، ما متوجه
شدیم که سگهای براکیسفالیک نسبت به سگهایی با بینی بلندتر، امواج بتای کمتر و
دلتای بیشتری دارند. این الگو با یادگیری ضعیف در سگها و ازدستدادن ماده سفید
در انسان مرتبط است. ممکن است دلایل مختلفی برای نتایج ما وجود داشته باشد. جالبترین
آنها این است که بهنظر میرسد سگهای صورت تخت الگوی خواب تولگی را حفظ کردهاند؛
شبیه به نوزادانی که زمان بیشتری را در خواب REM
میگذرانند.»
فرض بر این است که سگهای براکیسفالیک صفاتی شبهنوزاد
دارند. آنها سر و چشمهای بزرگ، پیشانیهای بلند و بینیهای کوچک دارند، زیرا ما
انسانها این ویژگیها را بهطور غیرقابل مقاومتی جذاب میدانیم. اینگونه است که
نوزادان ما را وادار میکنند از آنها مراقبت کنیم.
اما درحالحاضر این فرض جسورانه است؛ آنچه بسیار محتمل است،
این است که پرورش سگهای براکیسفالیک منجر به تغییرات مضر در عملکرد مغز آنها میشود.