بسیار خوشبین هستیم تا پایان سال زادآوری مجدد و جدیدی در سایت تکثیر یوزپلنگ توران داشته باشیم

حکیم مهر: معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: با اقدامات خوبی که در حوزه استانداردسازی سایت تکثیر یوزپلنگ انجام شده است امیدوار و بسیار خوشبین هستیم تا آخر امسال شاهد زادآوری مجدد و جدید این گونه ارزشمند باشیم.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «حسن اکبری» با اشاره به اینکه هم اکنون سه قلاده یوز ماده در سایت تکثیر این سازمان وجود دارد، افزود: با وجود آنکه به شدت معتقدیم اولویت با حفاظت زیستگاه است ولی برای آنکه بتوان جمعیتی را نیز در اسارت داشته باشیم سایت تکثیر یوزها نیز باید استانداردسازی شود.

وی اضافه کرد: بر همین اساس اقدامات خوبی در این حوزه در استانداردسازی سایت انجام شده که امیدواریم همه اینها تاثیرگذار باشد و بسیار خوشبین هستیم تا آخر امسال زادآوری مجدد و جدیدی را داشته باشیم.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: مشکلی که در مورد گونه هایی مانند یوزپلنگ وجود دارد چند وجهی بودن آن است یعنی هم جمعیت پایه ما بسیار کم هست یعنی در حال حاضر بیشتر از ۲۰ قلاده در طبیعت وجود ندارد که هم قلمرو و هم سکونتگاه این گونه محدود شده است و این در حالی است که این گونه ذاتا قلمرو طلب هست و نیاز به زیستگاه های وسیع با جابجایی های گسترده دارد.

اکبری افزود: این در حالی است که زیستگاه آن بسیار محدود شده و از طرفی طعمه ها و غذاهایش هم کمتر شده است یعنی از گله های چند ۱۰ هزارتایی آهو در دشت های ایران دیگر خبری نیست و گاها یوزپلنگ مجبور می شود در کوهپایه ها قوچ و میش و حتی کل و بز شکار کند که اصلا غذای وی نیست.

وجود بیش از ۵ هزار نفر شتر در قلمرو یوزها در توران

وی تاکید کرد: در چنین شرایطی اگر گونه ای غذایش کم و سکونتگاه هایش محدود شود نجاتش کار سختی است که نیاز به دقت، صرف هزینه و فاکتورهای متعددی دارد که کار ما را دشوار می کند.

اکبری ادامه داد: هم اینک همان محدود زیستگاهی که یوزپلنگ دارد باز هم دستخوش تغییرات جدی است مثلا در پارک ملی توران که اصلی ترین زیستگاه یوزپلنگ است ما تعداد قابل توجهی به میزان بیش از پنج هزار نفر شتر و سایر دام ها و بیش از ۳۰ سامانه دامپروری که حقوق عرفی و پروانه چرا دارند را در این منطقه داریم که که یکی از معضلات ما هستند.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه این گله های شتر در کل منطقه حضور دارند و ساربان های آنها نیز در منطقه رفت و آمد و این امر زیستگاه را ناامن کرده است یادآور شد: عمده غذای جبیر که یکی از طعمه های اصلی یوز است را این شترها مصرف و چشمه ها و منابع آبی را بشدت تخریب می کنند و این در حالی است که منابع آبی در این منطقه هم برای طعمه و هم طعمه خوار بسیار مهم است.

وی با اشاره به اینکه این مشکل در دام سبک هم در این منطقه وجود دارد گفت: با تلاش هایی که شده است تقریبا بخش هسته مرکزی این پارک ملی رفع تعارض شده است اما در بقیه پناهگاه مشکل داریم که قرار است در اینده ای نزدیک جلسه ای با منابع طبیعی و امور عشایر داشته باشیم تا به یک راهکار برسیم وگرنه نجات یوز در این شرایط بسیار دشوار است .

ورود بخش خصوصی به حفاظت از یوز ایرانی

اکبری افزود: با توجه به قلمرو طلب بودن یوزپلنگ تلاش کردیم با حضور بخش خصوصی در قالب حفاظت مشارکتی بتوانیم زیستگاه اطراف توران را تحت حفاظت قرار دهیم که خوشبختانه این اتفاق تا حدودی انجام شده و الان تقریبا بالغ بر ۱۴ نفر همیار محیط بان در اطراف زیستگاه توران با مدیریت بخش خصوصی و نظارت سازمان کار حفاظت را دنبال می کنند که در حدود ۲ تا ۳ سال آینده می توانیم نتیجه اش را ببینیم یعنی در این زیستگاه ها هم طعمه تکثیر خواهد شد و هم طعمه وجود خواهد داشت و هم امنیت که توله یوزهایی که در توران متولد می شوند می توانند در آن زیستگاه ها مستقر شوند.

وی یادآور شد: با توجه به اینکه در جنوب شرق توران طعمه ها تقریبا صفر شده بود، تعدادی قوچ و میش به این منطقه منتقل و در طبیعت رهاسازی شده و تعدادی از این قوچ و میش ها نیز توسط بخش خصوصی در اسارت در حال تکثیر است تا طعمه یوزها تقویت شود.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه برای افزایش تعداد یوزها اولویت ما طبیعت است که باید تهدیدات را در آن کم کنیم تا به صورت طبیعی تکثیر و تعدادش افزایش یابد افزود: یکی از مواردی که یوزها را تهدید می کند در حال حاضر کوچک بودن قلمرو آن است که ما در حال افزایش آن هستیم و دوم وجود دام در قلمرو آنها است که حقوق برخی از آنها خریداری شده که کافی نیست و خریداری همه این حقوق عرفی نیز امکان پذیر نیست.

تلف شدن حدود ۱۰ قلاده یوز براثر تصادفات جاده ای

وی اظهار کرد: با تامین منابع اعتباری قرار شده است وزارت راه در حوزه ایمن سازی جاده مانند سال قبل در حوزه نورپردازی جاده و نصب دوربین های پایش سرعت اقداماتی را امسال انجام دهد تا با این اقدامات در جاده میامی - سبزوار از میزان تصادفات جاده ای یوزها کاسته شود.

اکبری با بیان اینکه در طول ۲ دهه گذشته تعداد قابل توجهی حدود ۱۰ قلاده یوز در جاده میامی - سبزوار براثر برخورد با خودرو تلف شده اند گفت: این تعداد که در یک مورد یک یوز ماده جوان با ۲ جنین را شامل می شد آمار بسیار بالایی به نسبت جمعیت آن محسوب می شود که ضربه بزرگی به آن محسوب می شود.

وی اضافه کرد: در حوزه ایمن سازی نیز کارهای خوبی انجام شده است و در حوزه تجهیزات هم تعدادی موتورسیکلت و ۲ دستگاه خودرو به منطقه تزریق شد و امسال نیز قرار است تجهیزات جدیدی مانند پهپاد و تعدادی دوربین های تله ای برای تقویت پایش بکارگیری شده و در نهایت آموزش جوامع محلی در اطراف توران و میاندشت نیز ادامه پیدا کند.

به گزارش ایرنا، یوزپلنگ گونه‌ای درخطر انقراض است و اکنون فقط شماری از آنها در ایران و آفریقا زیست می‌کنند، منطقه توران یا خارتوران یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۴۷۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ ایرانی به شمار می‌رود که در شرق استان سمنان قرار دارد.

یوزپلنگ گربه سان ارزشمندی است که به شدت در معرض انقراض قرار دارد، زمانی بیشتر مناطق آفریقا و گستره وسیعی از آسیای مرکزی و شبه قاره هند جولانگاه این حیوان زیبا بود اما امروزه جمعیت آن به شدت کاهش یافته به طوری که در گونه آسیایی آن فقط در ایران یافت می شود از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی می گویند.