حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «دکتر ابراهیم ملایمی» دامپزشک باسابقه و مترجم رسمی، حالا افتخار بزرگی را به دوش میکشد: فرزندش «حسین ملایمی» بهواسطه ساخت یک انیمیشن بینظیر به جمع نامزدهای اسکار ۲۰۲۵ راه یافته است. دکتر ملایمی در گفتوگویی صمیمانه با حکیم مهر، از زندگی حرفهای خود، علاقهاش به دامپزشکی، تجربههای تحصیل و کار در ایران و فرانسه، و البته حمایتش از فرزندی میگوید که هنر را بهعنوان مسیر زندگی برگزید. او معتقد است که احترام به علاقه و استعداد فرزندان میتواند نتایجی شگرف در آینده آنان رقم بزند.
حکیم مهر: لطفاً خودتان را معرفی کنید و از سابقه تحصیلی و کاریتان بگویید.
من دکتر ابراهیم ملایمی هستم. سال ۱۳۵۵ وارد دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز شدم و سال ۱۳۶۴ فارغالتحصیل شدم. بعد از آن در یاسوج فعالیت کردم و مدتی در همانجا بودم. از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۰ دوره تخصصی فیزیولوژی خواندم و سپس به سازمان دامپزشکی پیوستم.
در ادامه، برای تکمیل دانش خود، در چارچوب همکاریهای ایران و فرانسه به دورهای تخصصی اعزام شدم. این دوره در زمینه بیماری دامهای مولد بود و بین سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۷ در فرانسه برگزار شد. بعد از بازگشت، در سازمان دامپزشکی مشغول به کار شدم و سمتهای مدیریتی مختلفی مثل مدیریت امور بینالملل، دفتر قرنطینه و... را بر عهده داشتم.
علاوه بر فعالیت دامپزشکی، زبان انگلیسی را ادامه دادم و توانستم لیسانس زبان بگیرم. بعدها مترجم رسمی قوه قضاییه شدم و از سال ۱۳۹۸ که بازنشسته شدم، بهصورت تماموقت در دفتر ترجمه رسمی خودم مشغول به کار هستم.
حکیم مهر: آیا از ابتدا به رشته دامپزشکی علاقه داشتید، یا دست تقدیر شما را به این مسیر هدایت کرد؟
در سال ۱۳۵۵ وارد دانشگاه شیراز شدم، که آن زمان به دانشگاه پهلوی معروف بود و بسیار معتبر بود. برای من مهم بود که در یک دانشگاه معتبر تحصیل کنم. حتی میتوانستم رشته پزشکی ارتش را انتخاب کنم، اما ترجیح دادم دامپزشکی شیراز را انتخاب کنم. دلیل این انتخاب سطح علمی بالای دانشگاه شیراز بود که حتی با دانشگاه پنسیلوانیا همکاری داشت. تمام درسها به زبان انگلیسی ارائه میشد و منابع علمی بسیار بهروز بودند. همین موضوع علاقه من را به دامپزشکی بیشتر کرد.
حکیم مهر: چطور شد که برای دوره تخصصی به فرانسه اعزام شدید؟
ماجرا از سال ۱۳۷۵ شروع شد؛ فرانسه طی همکاری با سازمان دامپزشکی ایران ۱۵ بورس تحصیلی ارائه کرد. یکی از شرطهای اصلی این بورس تسلط به زبان فرانسه بود. خوشبختانه من از قبل در شیراز زبان فرانسه را آموخته بودم. آزمونی برگزار شد و من توانستم قبول شوم. این دوره ۱۵ ماهه برایم بسیار مفید بود. علاوه بر آموزش علمی در زمینه بیماری دامهای مولد، زبان فرانسهام هم تقویت شد. این دورهها باعث شد هم سطح علمی من ارتقا پیدا کند و هم بتوانم بعد از بازگشت، تجربیاتم را در سازمان دامپزشکی ایران به کار بگیرم.
حکیم مهر: چطور شد که به سمت مترجمی رسمی زبان رفتید؟
از همان دوران دانشجویی، زبان انگلیسی بخش مهمی از زندگی من بود. دانشگاه شیراز، که آن زمان به دانشگاه پهلوی معروف بود، تمام دروسش را به زبان انگلیسی ارائه میداد. همین باعث شد زبان انگلیسیام تقویت شود.
بعد از فارغالتحصیلی تصمیم گرفتم این علاقه را جدیتر دنبال کنم. امتحان کنکور زبان دادم و لیسانس زبان انگلیسی گرفتم. بعد از آن، در آزمون مترجمی رسمی قوه قضاییه شرکت کردم و موفق شدم پروانه مترجمی رسمی را دریافت کنم. این مهارت کمک زیادی به من کرد؛ از نظر علمی، حرفهای و حتی مالی بسیار تأثیرگذار بود.
حکیم مهر: شما با اینکه فرصت فعالیت در عرصه دامپزشکی هم دارید، ترجیح دادید که در دفتر ترجمه کار کنید. علت اصلی این انتخاب چیست؟ آیا دامپزشکی به لحاظ درآمدی همسطح با ترجمه نیست؟
دامپزشکی و ترجمه از نظر درآمدی تفاوت چندانی ندارند، اما مسئله اصلی برای من وقت و انرژی است. کار ترجمه در حال حاضر به قدری زیاد است که تقریباً شبانهروز مشغول هستم. از طرفی، علاقه زیادی به این کار دارم و از انجام آن لذت میبرم. علاوه بر این، ترجمه کاری تخصصی است که میتوانم حتی در روزهای تعطیل یا ساعات غیرمعمول انجام دهم. اما دامپزشکی اینطور نیست؛ باید مرتب به فارمها، مرغداریها و دامداریها سر بزنید و این نیازمند توان جسمی بالاست که با توجه به سنم دیگر مثل گذشته نیست.
حکیم مهر: چرا ترجمه را کنار نمیگذارید و دوباره به فعالیتهای دامپزشکی نمیپردازید؟ آیا علاقه شما به ترجمه بیشتر از دامپزشکی است؟
ترجمه نسبت به دامپزشکی راحتتر است. دامپزشکی به جابهجایی و حضور مداوم در محلهای مختلف نیاز دارد، مثل سرکشی به فارمها یا دامداریها. این فعالیتها برای سن من سنگین است و توان جسمی کافی برای انجام آنها را ندارم. از سوی دیگر، ترجمه رسمی انعطاف بیشتری دارد. من میتوانم هر زمان از روز، حتی پنجشنبه، جمعه یا نیمهشب، مشغول به کار شوم. البته اگر فرصتی باشد که بتوانم بهصورت پارهوقت در یک کلینیک حیوانات کوچک کار کنم، احتمالاً آن را میپذیرم، اما فعلاً وقت من بهقدری پر است که چنین امکانی وجود ندارد.
حکیم مهر: ترجمه رسمی چه نوع مدارکی را شامل میشود؟ آیا به لحاظ تخصصی تفاوت زیادی با دامپزشکی دارد؟
ترجمه رسمی اسناد و مدارک، اسناد حقوقی، اسناد مهاجرتی یا ویزای مسافرتی و توریستی را شامل میشود. این مدارک باید بهصورت رسمی ترجمه و با مهر و امضای مترجم تأیید شوند. از آنجا که پروانه مترجمی رسمی من توسط قوه قضاییه صادر شده و مورد تأیید دادگستری و وزارت امور خارجه است، این کار بهنوعی تخصصی و حساس است. این باعث میشود مسئولیت بیشتری احساس کنم، اما همین امر نیز برای من رضایتبخش است.
حکیم مهر: شنیدهایم که انیمیشن «در سایه سرو» ساخته فرزند شما اخیراً به عنوان یکی از پنج نامزد جایزه اسکار ۲۰۲۵ به عنوان بهترین انیمیشن انتخاب شده است. فرزند شما چگونه به انیمیشن علاقهمند شد؟
از همان کودکی علاقه زیادی به نقاشی داشت. هرچه در توانم بود برایش فراهم کردم: کتاب، دفتر، مداد رنگی، آبرنگ و...؛ حتی زمانی که به ما بن کالا میدادند، بهجای وسایل خانه، ابزار نقاشی برای او میخریدم.
وقتی دوره راهنمایی را تمام کرد، به او گفتم که در انتخاب مسیر تحصیلی و حرفهای آزاد است. او هم علاقهاش به نقاشی را دنبال کرد. ابتدا دیپلم نقاشی گرفت و سپس در رشته گرافیک ادامه تحصیل داد. برای مقطع فوقلیسانس به دانشگاه هنر تهران رفت و کار خود را روی انیمیشن متمرکز کرد.
حکیم مهر: آیا شما به او در این مسیر کمک کردید؟
بله، تا جایی که امکان داشت. حسین برای کارهای انیمیشنش نیاز به استودیو داشت و من برایش یک استودیو فراهم کردم. اینطوری دیگر نیازی نبود جایی را اجاره کند و میتوانست روی کارهایش متمرکز شود.
حکیم مهر: حس و حالتان نسبت به موفقیت فرزندتان چیست؟
بینهایت خوشحالم. فیلمی که حسین ساخت، سه سال طول کشید و پیش از این هم جوایز متعددی از ایتالیا، اسپانیا، بلاروس و لهستان گرفته بود. حالا هم که نامزد اسکار شده، این یک افتخار بزرگ است؛ نهفقط برای ما، بلکه برای جامعه هنری ایران.
حکیم مهر: آیا در این مسیر با مشکلاتی هم روبهرو بودید؟
متأسفانه بله. حسین برای این فیلم با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همکاری داشت، اما هنوز تمام دستمزدش را از کانون دریافت نکرده است. این مسئله باعث شده کمی نگران آینده مالی پروژههایش باشد. همچنین برای سفر به آمریکا جهت شرکت در مراسم اسکار، هزینههایی وجود دارد که امیدوارم بتواند از طریق کمکهای مالی یا حمایتهای دیگر، این هزینهها را مدیریت کند.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
سخن پایانی: موفقیت حسین ملایمی و حضورش در میان نامزدهای اسکار ۲۰۲۵ نه تنها یک افتخار شخصی، بلکه نشانهای از توانایی هنرمندان ایرانی در عرصههای بینالمللی است. حمایتی که پدری همچون دکتر ابراهیم ملایمی از فرزندش داشته، نقش پررنگی در این موفقیت ایفا کرده است.
۱-درآمد دامپزشکی با توجه به سختی کار و آزار روحی_روانی، آزار اداری و آزار فرهنگی _ اجتماعی آن، اصلاً قابل مقایسه با شغل مترجمی نیست. (منظور از آزار اداری همانی است که کارمندان پاکدست دامپزشکی بخش دولتی و دامپزشکان با سلامت کاری بخش خصوصی، با آن مواجه اند)
۲-شغل مترجمی رسمی زبان انگلیسی، دریچه ورود انسان به محیط های گسترده تر، با طیف اداری و مالی وزین تر است؛ در حالی که دامپزشکی شغلی محدود، بدون رشد اجتماعی و نیز یکنواخت است؛ (یک دامپزشک با مدرک دامپزشکی همواره هم از نظر کاری و هم اجتماعی محدود خواهد بود مگر آنگه در زمینه ای دیگر مدرک تحصیلی داشته باشد همچون جنابعالی)
۳-هر دامپزشکی که این شغل دامپزشکی رو، شغل دومش کرده و به شغل دیگری پرداخته، موفق بوده است؛ از مترجمی زبان، مدرس کلاس کنکور، مشاور املاک، باغداری، گلخانه، بازرگانی (صادرات واردات) گرفته تا عطرفروشی و حتی آنانی که دامپزشک بخش دولتی بودند، یک مدرک رشته حقوق قضایی یا مدیریت گرفتند و انتقالی گرفتند و رفتند به دستگاه اجرایی دیگر (مانند دامپزشکانی که رشته مدیریت دولتی، جغرافیای شهری و روستایی مدرک مجدد گرفتند و رفتند به استانداری یا سازمان برنامه و بودجه و...)
۴-بزرگترین آفت دامپزشکی، قوانین خودآزار آن و تنگ نظری حاکم بر آن است.
آزار اداری سیستماتیک به دست مدیرانی که تصور می کنند کارهایی که با کارکنان می کنند را کسی نمی فهمد
دکتر ملایمی مدیر و انسانی پاک و متخصص است و از جمله نادر دامپزشکانی که آلوده پروتکل های خلق الساعه نشد ، عاقبتت خوش دکتر جان