حکیم مهر: ادعای ویدیویی که در آن با ریختن نوشابه روی گوشت خوک، موجودات سفیدرنگی به عنوان انگل خارج میشوند، از سوی کارشناسان بهداشت و دامپزشکی به طور کامل رد شد. این ویدیو که سالهاست در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، بر پایه اطلاعات نادرست و ترفندهای بصری ساخته شده است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از آسیانیوز ایران، یک ویدیوی عجیب این روزها در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود؛ فردی با ریختن نوشابه روی گوشت خوک، ادعا میکند موجودات کرممانند سفیدی که بیرون میآیند، انگلهای خطرناک این گوشت هستند! اما حقیقت چیست؟ آیا واقعاً نوشابه میتواند چنین تاثیری داشته باشد یا این فقط یک شایعه خطرناک و گمراهکننده است؟
ادعای نادرست بیرون آمدن انگل از گوشت خوک با ریختن نوشابه روی آن
در شبکههای اجتماعی ویدیویی منتشر شده از فردی که مدعیست روی گوشت خام خوک خام، نوشابه میریزد و مدتی بعد موجودات کرم مانند سفیدی از آن بیرون میآید که به گفته او، انگل گوشت خوک است. ویدیو به انگلیسی است، اما به فارسی روی آن نوشته: «الان میفهمم که چرا تو دین ما، خوردن گوشت خوک حرام شده است». این ویدیو نخستینبار نیست که منتشر میشود. نسخههای انگلیسیزبان آن حدود ۴ تا ۵ سال پیش در فیسبوک منتشر شد. غیر از این ویدیو، موارد مشابه دیگری هم از قدیم وجود داشته است. سازندگان این ویدیوها ادعا میکنند که این رشتههای سفید، انگلهایی هستند که در گوشت خوک پنهان شدهاند و نوشابه آنها را بیرون کشیدهاست.
انگل اصلی گوشت خوک
مهمترین انگلی که در گوشت خوک کشف شده، کرم مارپیچ یا Trichinella spiralis نام دارد که در گذشته در برخی نقاط جهان شیوع داشت اما امروزه در بسیاری از کشورها با بهبود شرایط بهداشت دام و روشهای فرآوری، تقریباً ریشهکن شدهاست. این انگل نوعی کرم گرد (roundworm) است که میتواند باعث بیماری تریشینوز (trichinellosis) شود. لاروهای این انگل در بافت عضلانی حیوانات آلوده (مانند خوک، خرس و گراز وحشی) به صورت کیستهای بسیار کوچک قرار میگیرند. این لاروها و کیستهای آنها میکروسکوپی هستند؛ یعنی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند. بنابراین، رشتههای سفیدرنگی که در ویدیوها با چشم دیده میشوند، نمیتوانند لاروهای انگل تریکینلا باشند.
به لطف بهبود روشهای پرورش خوک (مانند استفاده نکردن از پسماندههای گوشتی خام در تغذیه خوکها) و افزایش آگاهی عمومی در مورد پخت صحیح گوشت، بیماری تریشینوز در کشورهای زیادی بسیار نادر شدهاست. هیچ سندی وجود ندارد که ریختن نوشابه روی گوشت، غیر از تغییرات فیزیکی، تاثیری در از بین بردن یا بیرون کشیدن انگلها داشته باشد. ویدیوهایی که این پدیده را نشان میدهند، یا ساختگی هستند یا از تکنیکهای گمراهکننده استفاده میکنند.
تحلیل تخصصی آسیانیوز ایران
1- انگلهای واقعی در گوشت خوک
تنها انگل مهم گوشت خوک، «کرم مارپیچ» (Trichinella spiralis) است که اندازه آن میکروسکوپی است و با چشم دیده نمیشود.
این انگل در کشورهای با استانداردهای بهداشتی بالا تقریباً ریشهکن شده است.
2- چرا این ادعا نادرست است؟
رشتههای سفید در ویدیو احتمالاً پروتئینهای منعقدشده (مثل کلاژن) هستند که بر اثر اسید نوشابه تغییر شکل دادهاند.
انگلهای واقعی نه با چشم دیده میشوند و نه با نوشابه فعال میگردند.
3- منشاء شایعه
این ویدیو اولین بار ۴-۵ سال پیش در فیسبوک منتشر شد و مرتباً با ادعاهای جدید بازنشر میشود.
هدف آن ایجاد ترس و تبلیغات ضد مصرف گوشت خوک است.
4- نکات علمی
پختن کامل گوشت در دمای ۷۱°C انگلهای احتمالی را از بین میبرد.
نوشابه هیچ تاثیری در کشتن یا خارج کردن انگلها ندارد و تنها باعث تغییر بافت گوشت میشود.
5- بررسی مسئله حرام بودن گوشت خوک در اسلام
خداووند در آیاتی از قرآن گوشت خوک را حرام اعلام نموده است، در سوره انعام آیه 145 خداوند گوشت خوک را رجس می شمارد، رجس به معنای «الشیء القذر» است، یعنی هر چه انسان نسبت به آن کراهت دارد و هر چه ناخوشایند است و طبع انسان پذیرای آن نباشد. این ناخوشایندی بر چهار قسم است:ناخوشایندی عقلی؛ ناخوشایندی طبعی؛ ناخوشایندی شرعی و ناخوشایندی عقل، شرع و طبع به طور همزمان به عنوان نمونه، شراب خواری گرچه از دیدگاه عقل و شرع، نامطلوب است، از نظر طبع انسان خوشایند است، ولی خوردن گوشت مردار از دیدگاه هر سه، نامطلوب است (راغب اصفهانی، مفردات، ماده رجس). خوردن گوشت خوک در آیات زیر حرام اعلام شده است:
إِنَّما حَرَّمَ عَلَیکمُ الْمَیتَه وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزیرِ (بقره/173؛ نحل/115)
[خدا] تنها (خوردن) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه [به هنگام سربریدن، نام] غیر خدا بر آن بانگ زده شده را بر شما حرام کرده است.
حُرِّمَتْ عَلَیکمُ الْمَیتَه وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزیرِ (مائده/3)
بر شما حرام شده است:(خوردن) مردار و خون و گوشت خوک.
قُلْ لا أَجِدُ فی ما أُوحِی إِلَی مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ یطْعَمُهُ إِلاَّ أَنْ یکونَ مَیتَه أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ رَبَّک غَفُورٌ رَحیمٌ (انعام/145)
بگو:در آنچه به سوی من وحی شده، هیچ (غذای) حرامی بر خورنده ای که آن را می خورد، نمی یابم؛ جز اینکه مرداری باشد یا خونِ ریخته شده، یا گوشت خوک، چرا که این(ها) پلید است، یا (حیوانی که) از روی نافرمانی، [به هنگام سر بریدن، نامِ] غیر خدا بر آن بانگ زده شده است. و[لی] کسی که ناچار شود، در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد، پس (گناهی بر او نیست چرا)؛ که پروردگارت، بسیار آمرزنده [و] مهرورز است.
انما حرم علیکم... ولحم الخنزیر... فمن اضطر غیر باغ ولا عاد فان الله غفور رحیم (نحل/115)
خداوند، تنها مردار، خون، گوشت خوک و آنچه را با نام غیر خدا سر بریدهاند، بر شما حرام کرده است اما کسانی که ناچار شوند، در حالی که تجاوز و تعدی از حد ننمایند، (خدا آنها را میبخشد چرا که) خدا بخشنده و مهربان است.
در سوره اعراف آیه 157 خداوند فرموده است:و برایشان [خوارکی های] پاکیزه را حلال می شمرد و پلیدی ها را بر آنان حرام می کند. واژه خبیث نیز معنایی نزدیک به رجس دارد، به گفته آیت الله مکارم شیرازی، خبائث و پلیدی نیز گاهی ظاهری است مانند مردار و خون که هر انسانی از خوردن آن کراهت دارد و گاهی باطنی است مانند قربانی برای بت ها (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، 1/582).
از نظر پزشکی نیز مضراتی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
1- یکی از مضرات گوشت خوک این است که مانند انواع گوشت قرمز سرشار از کلسترول و چربی بد (LDL) است.
2- میزان چربی و اسید اوریک موجود در گوشت خوک خیلی زیاد است و سبب ابتلاء به بیماریهای تصلب شرایین- دردهای مفصلی و مسمویتها می شود.
3- گوشت خوک ثقیل الهضم است و معده را سخت در زحمت می اندازد.
پس برخی از ضررهای بهداشتی که در مورد گوشت خوک گفته شد قابل نقد است چون ممکن است کسی بگوید که ما خوک را در شرایط بهداشتی و به دور از این میکروب ها و عوامل بیماری زا پرورش می دهیم و سپس گوشت آن را از آلودگی ها (با روش های مختلف مثل حرارت بالا یا انجماد) دور می سازیم و در آن صورت علتی برای حرمت آن وجود ندارد. پس این ضررهای بهداشتی و اخلاقی فقط می تواند به عنوان فلسفه و حکمت حکم - نه علت انحصاری آن- مطرح شود!