حکیم مهر - چند روز پس از آنکه وب سایت سازمان حفاظت محیط زیست به طور رسمی از مشارکت سرمایه گذاران قطری در پروژه تکثیر هوبره در ایران خبر داده بود، این بار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که مجوز تکثیر هوبره برای «یک شرکت ایرانی» صادر شده است. از سوی دیگر او از انتقال «ببرهای روسی» به میانکاله تا پایان امسال خبر داد.
پایگاه اطلاع رسانی دولت صبح 27 بهمن ماه سالجاری از قول رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از آمادگی طرف روسی برای تحویل چند ببر دیگر خبر داد.
محمدی زاده در این باره گفته است: با توجه به مهیا بودن محل نگه داری آنها در میانکاله فکر می کنم تا پایان سال جاری این اتفاق بیفتد.
او همچنین در این گفت و گو تصریح کرد: مذاکرات با طرف روسی در خصوص تحویل چند ببر صورت گرفته اما آنچه اهمیت داشت این بود که محل نگه داری آنها در میانکاله از استانداردهای لازم برخوردار باشد که در بازدیدی که چند روز پیش از آنجا داشتم این امکان فراهم شده بود.
اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در حالی است که پس از مرگ ببر سیبری نر در دی ماه سال گذشته و قرنطینه باغ وحش تهران، ببر ماده در محلی نامعلوم نگهداری می شود. گفته می شود که این ببر از چند ماه پیش در یک کانکس به صورت قرنطینه نگهداری می شود و تنها عده ای معدود از همکاران و دامپزشکان سازمان حفاظت محیط زیست اجازه معاینه ببر را دارند. با این حال اخبار ضد و نقیض و تایید نشده ای از ابتلای این ببر به بیماری مشمشه به گوش می رسد.
از سوی دیگر طبق تفاهم نامه ای که با طرف روسی درباره مبادله ببر و پلنگ توسط سازمان حفاظت محیط زیست به امضا رسیده بود، طرف ایرانی باید در ازای تحویل هر ببر، یک پلنگ را به روسیه تحویل دهد. در این تفاهم نامه، مبادله شش ببر در ازای شش پلنگ به امضای طرفین رسیده بود که یک جفت ببر سیبری در بهار 89 در ازای تحویل دو پلنگ ماده ایرانی، به سازمان حفاظت محیط زیست تحویل شد که یکی از آن ببرها نیز در دی ماه بر اثر بیماری مشمشه تلف شد.
تحویل چهار ببر باقیمانده از متن تفاهم نامه از سوی روسیه و انتقال آنها به میانکاله به این معنا است که سازمان حفاظت محیط زیست باید در ازای این ببرها، چهار پلنگ ایرانی را تحویل روس ها دهد. با این حال این سازمان تاکنون درباره اینکه آیا پلنگی را در اسارت برای تحویل به روس ها در اختیار دارد یا خیر، هیچ گونه اطلاع رسانی انجام نداده است. اما آنطور که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با قاطعیت درباره تحویل ببرهای سیبری تا پایان امسال اظهار نظر کرده است، به نظر می رسد که این سازمان پلنگ هایی را برای این مبادله در اختیار دارد.
مجوز شکار هوبره صادر نشده است
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در خصوص صدور مجوز شکار هوبره گفته است: مجوز شکار نه برای شیوخ عرب و نه برای غیر شیوخ صادر نشده و هر گونه ادعایی را تکذیب می کنم.
او افزود: در خصوص هوبره تنها مجوز پرورش آن به یک شرکت ایرانی داده شده تا بخشی از آن را پرورش دهد و در محیط آزاد کند و بخش دیگر را برای مسابقات پرندگان استفاده کند.
این در حالی است که چند روز قبل وب سایت رسمی سازمان حفاظت محیط زیست از «همکاری با کشور قطر برای پرورش و تکثیر هوبره» خبر داده بود.
در خبری که در روز 23 بهمن در وب سایت رسمی سازمان حفاظت محیط زیست منتشر شده، آمده است: «پیرو تفاهم نامه امضاء شده میان 2 کشور ایران و قطر در زمینه تکثیر و پرورش گونه های جانوری، هیئت قطری با مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست پیرامون مباحث مربوط به تکثیر و پرورش و حفاظت از پرندگان در معرض خطر انقراض به مذاکره نشستند.»
با این حال در این خبر هیچ گونه اشاره ای به حضور یک شرکت ایرانی در این پروژه نشده است.
در این خبر همچنین آمده است که « با توجه به تکثیر گونه های مختلف جانوری در مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیط زیست ، کرمان به عنوان یکی از استان هایی که شرایط مناسب برای حفاظت از پرندگان خشک زی را دارد، 3 هزار هکتار از اراضی منطقه حفاظت شده بهرام گور برای اجرای این پروژه اختصاص داده شده است.»
این در حالی است که منطقه حفاظت شده بهرام گور، جزء مناطق تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس است و با وجود اینکه منطقه مذکور در استان کرمان واقع شده است، باید هماهنگی های این پروژه از سوی اداره کل استان فارس و نه استان کرمان انجام می شد.
مسابقات پرندگان مانند مسابقات اسبدوانی است
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پایان گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی دولت نیز گفته است: تاکنون مسابقات پرندگان در ایران برگزار نشده و این مسابقات مانند مسابقات اسبدوانی و دیگر مسابقات می تواند انجام شود و ما هم مجوزات لازم را صادر می کنیم.
مسابقات پرندگان که مورد اشاره رئیس سازمان حفاظت محیط زیست است، در واقع مسابقاتی است که با استفاده از پرندگان شکاری نظیر «شاهین»، «بالابان» و... انجام می شود. این مسابقات در نزد اعراب بسیار پرطرفدار است و هر ساله تعدادی از قاچاقچیان برای تامین پرندگان مورد نیاز در این مسابقات با حضور غیرقانونی در ایران، اقدام به زنده گیری پرندگان شکاری برای فروش در کشورهای جنوب خلیج فارس می کنند.
در این مسابقات معمولا پرندگان شکاری دست آموز در منطقه ای طبیعی که زیستگاه پرندگانی مانند هوبره است، رها می شوند و هر پرنده ای که بتواند زودتر هوبره شکار کند، برنده مسابقه است.
نگهداری و دست آموز کردن پرندگان وحشی از سوی هیچ یک از مراجع ملی و بین المللی حفاظت محیط زیست و حیات وحش تایید شده و قابل قبول نیست، چرا که عمده این گونه پرندگان در اسارت زادآوری ندارند و برای به دست آوردن آنها، ناگزیر باید از پرندگان موجود در طبیعت زنده گیری انجام شود.
زنده گیری پرندگان از طبیعت و انتقال آنها به کشورهای دیگر، علاوه بر ایجاد مشکلات اکولوژیک در زیستگاه های طبیعی پرنده، باعث ایجاد مشکلات حقوقی بین المللی نیز خواهد شد چرا که عمده پرندگان مورد استفاده در این گونه مسابقات، در پیوست کنوانسیون منع تجارت گونه های نادر گیاهی و جانوری (سایتیس- CITES) طبقه بندی شده اند و ورود و خروج آنها از مرزهای کشورها ممنوع است یا با محدودیت های خاصی روبرو است. از سوی دیگر، مراجع ملی سایتیس در کشورها نیز نمی توانند مجوزی بر خلاف مقررات جهانی این کنوانسیون صادر کنند.
به همین دلیل صدور مجوز برای مسابقات پرندگان در ایران مغایرت هایی با قوانین موجود حفاظت محیط زیست در کشور دارد.
