حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: در حالی که بیماریهای زئونوز، به عنوان بیماریهای مشترک بین انسان و دام، روزبهروز در کشور گسترش مییابند، متخصصان بیماریهای عفونی نسبت به افزایش بیسابقه موارد ابتلا به تب مالت هشدار میدهند.
«دکتر مینو محرز» استاد برجسته بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفتوگو با حکیم مهر تأکید میکند که ریشه اصلی این بیماری در نبود نظارت کافی بر دامداریهای سنتی، کاهش واکسیناسیون دامها و رواج مصرف لبنیات محلی غیربهداشتی است. او با انتقاد از شایعات منتشرشده در فضای مجازی علیه لبنیات پاستوریزه، بر نقش پیشگیرانه دامپزشکان و ضرورت تعامل نزدیک سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت در مدیریت و کنترل بیماریهای زئونوز تاکید میکند.
تب مالت؛ چهره آشکار بیماریهای زئونوز در جامعه
دکتر محرز در پاسخ به پرسش حکیم مهر در خصوص اهمیت بیماریهای زئونوز و میزان تهدید آن برای سلامت جامعه، گفت: «بیماریهای زئونوز به معنای بیماریهای مشترک بین انسان و دام هستند؛ یعنی بیماری از دام یا حیوانات به انسان سرایت میکند. مهمترین نمونه آن که متأسفانه خیلی بیشتر از همیشه دیده میشود، تب مالت است. این بیماری بسیار شایع شده و دلیل اصلی آن، واکسینه نشدن دامها علیه تب مالت و نبود نظارت کافی بر دامداریهاست.»
او با اشاره به مشکلات در تأمین و تزریق واکسن تب مالت تصریح کرد: «مدتهاست که واکسن تب مالت آنطور که باید تزریق نمیشود؛ قیمت آن بالاست و دامداریها نیز به آن شدت و رسمیت تحت کنترل نیستند. همین مسئله باعث شده که میزان مصرف لبنیات محلی افزایش پیدا کند و در نتیجه، موارد ابتلا به تب مالت بالا رفته است.»
دکتر محرز افزود: «متأسفانه در فضای مجازی مطالبی بر ضد لبنیات پاستوریزه منتشر میشود؛ از جمله اینکه در آن وایتکس میریزند! از طرفی، لبنیات سنتی خوشمزهتر هم هست و به همین دلیل مردم به آن سمت میروند، بیآنکه بدانند این محصولات میتوانند آلوده باشند و خطر تب مالت را با خود به همراه داشته باشند.»
وقتی پیشگیری فدای ناآگاهی میشود
دکتر محرز در ادامه اظهار داشت: «در ماستهایی که از شیر محلی تهیه میشوند، اگر شیر اولیه حداقل بیست دقیقه جوشانده شود، تب مالت از بین میرود. اما مشکل اینجاست که وقتی شیر را بیست دقیقه بجوشانند، حجم آن به نصف کاهش مییابد و این برای تولیدکننده صرفه اقتصادی ندارد. بنابراین بسیاری ترجیح میدهند آن را نجوشانند، در حالی که این شیر میتواند آلوده باشد.»
وی با ابراز نگرانی از شیوع بالای تب مالت در کشور تأکید کرد: «الان بیشترین بیماری زئونوزی که در سطح جامعه مشاهده میشود، تب مالت است. این بیماری هرچند درمان میشود، اما امکان عود و ابتلای مجدد آن وجود دارد.»
پیشگیری در گام نخست، مسئولیت اصلی دامپزشکان است
دکتر محرز در پاسخ به این پرسش که آیا سازمان دامپزشکی باید نقش جدیتری در پیشگیری از بیماریهای زئونوز ایفا کند یا اینکه وزارت بهداشت منتظر درمان بیماران باشد، گفت: «مطمئناً همینطور است. وقتی بیماری زئونوز است، یعنی از حیوان به انسان منتقل میشود، در این صورت باید بیماری را در مرحله حیوان کنترل کرد. دامها باید واکسینه شوند تا بیماری به انسان نرسد. اما متأسفانه الان واکسیناسیون کامل نیست، مخصوصاً در دامداریهای سنتی که تحت نظارت نیستند.»
وی ادامه داد: «در دامداریهای صنعتی، شیر به کارخانه پاستوریزه داده میشود، اما در دامداریهای سنتی، شیر مستقیماً به مصرفکننده میرسد و لبنیاتی که از این شیر تولید میشود، طرفداران زیادی دارد. در نتیجه اگر آگاهی نباشد، مردم این شیر را نجوشانده مصرف میکنند و به تب مالت مبتلا میشوند.»
سازمان دامپزشکی باید خط مقدم کنترل زئونوز باشد
دکتر محرز با تاکید بر ضرورت تعامل سازمان دامپزشکی با وزارت بهداشت در پیشگیری از بیماریهای زئونوز گفت: «نقش سازمان دامپزشکی بسیار مهم است، چون وظیفه دارد پیشگیری کند و نگذارد محصولات آلوده به دست مردم برسد. وزارت بهداشت کنترلی روی دامها یا لبنیات آلوده ندارد؛ این وظیفه دامپزشکی است که بررسی کند مواد سالم به دست مردم برسد. وزارت بهداشت فقط مریضها را میبیند و درمان میکند.»
راه حل دامپزشکی را با واکسیناسیون میشناسن شما سختی کار و تسری را درقسمت مبارزه شدیدا افزایش تا بخشهای دیگه هم بر ای فعالیت درقسمت مبارزه سردست بشکنن نه اینکه همه فرار کنن به قسمتهای دیگه