حکیم مهر - دکتر محمد قلی نادعلیان ، چهره ماندگار دامپزشکی کشور از زندگی اش می گوید
فرزند ایل با نیمقرن تلاش ماندگار شد
زندگی عشایری به او آموخته بود که در هر شرایطی باید به زیباترین وجه زیست، همین شد که مرزهای آرزوهای کودکانهاش آنقدر وسیع شد که نامش به عنوان چهره ماندگار کشور برای همیشه یادگار عرصه علم دامپزشکی خواهد ماند.
دکتر محمد قلی نادعلیان در سال 1315 در شهرستان سنگسر چشم به جهان گشود و پس از ورود به دانشکده دامپزشکی در سال 1353 در فرانسه دورههای تکمیلی را گذراند و پس از آن بود که در دانشگاههای کشور بهعنوان استادی برجسته آغاز بهکار کرد.
استاد پس از انتشار 155 مقاله به زبانهای فارسی، انگلیسی و فرانسوی در مجلات معتبر دنیا و تألیف 7 کتاب مرجع در مورد بیماریهای دامهای بزرگ و اجرای 15 طرح پژوهشی و موفقیت در کنگرههای جهان، برای دومین بار بهعنوان یکی از چهرههای ماندگار کشور معرفی شد.
کودکیتان چگونه گذشت؟
در شهر سنگسر متولد شدم و در یک خانواده عشایری رشد کردم. پدرم دامپروری داشت و من در مدارس این شهر دوران دبستان را گذراندم.مادرم خانهدار بود و پدرم با دامپروری زندگی را میچرخاند و من تنها فرزندشان بودم.در گذشته اکثر افراد تا مقطعی که بتوانند خواندن و نوشتن را یاد بگیرند درس میخواندند و پس از آن حرفه پدری را پیشه میکردند ولی من به ادامه تحصیل علاقهمند بودم.
مادرم به پیشرفت تشویقم میکرد. پس از مدتی به تهران مهاجرت کردیم و من در دبیرستان دارالفنون دیپلم گرفتم و برای ورود به دانشگاه کنکور دادم.
در دانشگاههای مختلف پذیرفته شدم. چون پدرم دامدار بود و من شناخت کافی نسبت به دام داشتم و بر حسب علاقهای که به دامپزشکی داشتم، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران را انتخاب کردم.
زندگی عشایری و ییلاق و قشلاق چه تأثیری در روند زندگیتان داشت؟
زمستان را در سنگسر میماندیم و دو، سه ماه تابستان را در ییلاق میرفتیم ولی به علت فشار درسی من کمتر به ییلاق میرفتم.
چه خاطراتی از آن دوران دارید؟
کودک بودم که به ییلاق میرفتیم هوای خوب و لطیف، گوشت و مواد لبنی تازه، ورزشهای طبیعی مثل کوهنوردی، مکانهای دیدنی و... همه از خاطرات من در آن دوران است که هر کدام شیرینی خاص خود را دارد.
دوره جوانیتان چگونه گذشت؟
تفریحات سالمی داشتیم. در تیم والیبال دبیرستان بودم. وارد دانشگاه که شدم زمینههای ادامه این رشته فراهم بود و من آن را ادامه دادم.
با دوستان هم دانشگاهیام بیماریهای گوسفندان و دامها را بررسی میکردیم و با اساتید در میان میگذاشتیم. دانشجویانی که در این زمینه علاقهمند بودند با من همراه میشدند و به چراگاهها سرکشی میکردند. معمولاً زمان و اوقات فراغت ما اینگونه سپری میشد.
چه سالی ازدواج کردید؟
سال 1344 ازدواج کردم. همسرم دختر عمویم بود. از ابتدای زندگی همراه خوبی در زندگیبرایم بود و همیشه جای خالیمن را در خانه پر کردهاند.
تحصیل در مقاطع بالا در گذشته با چه مشکلاتی روبهرو بود؟
در آن زمان کتاب و مقالات در زمینههای تحصیلی کمتر بود. ژورنالهای تخصصی و دسترسی به اینترنت وجود نداشت و همین مسئله باعث میشد تا با دشواری بتوانیم اطلاعات لازم را به دست بیاوریم.
وقتی برای گرفتن تخصص به فرانسه رفتم، در دانشگاه این کشور بود که دسترسی به کتاب آسانتر شد.
کدام دسته از بیماریها در دامها صعبالعلاجیا بدون درمان هستند؟
دامها بیماریهای مختلفی میگیرند. بیماریهای صعبالعلاج درمان ندارد بیماری هاری یکی از این بیماریها است که هم حیوانات و هم انسان به آن مبتلا میشوند و در صورت ابتلا درمانی برای آن وجود ندارد.
خوشبختانه در دامپزشکی پیشگیری از بیماری مهمتر از درمان است و بسیاری از بیماریها در دامها واکسن دارند. کنترل و پیشگیری بیماریها خسارتهای جبرانناپذیری را کم میکند.
از چه بیماری میتوان بهعنوان مهمترین بیماری مشترک میان دام و انسان یاد کرد؟
بیش از 800 نوع بیماری مشترک بین انسان و دام وجود دارد که مهمترین آن بیماریهاری، سل، بروسلوز (تب مالت)، شاربن یا سیاه زخم است.
چهره ماندگار رشته دامپزشکی ایران، چه ویژگیهایی داشت؟
انتخاب چهرههای ماندگار ترتیب خاصی دارد. بسیاری از سوابق، مقالات و کارهای علمی که فرد انجام داده است در نظر گرفته میشود.
در کنار این سوابق فرد از نظر اخلاقی ارزیابی میشود. داورهای برجسته از دانشگاههای مختلف با در نظر گرفتن سوابق همه را رتبهبندی میکنند و امتیاز میدهند. خوشحالم که توانستم این امتیازها را کسب کنم و بهعنوان چهرهماندگار کشور انتخاب شوم.
دلایل موفقیتتان چیست؟
علاقهمندی به هدفی که در نظر داشتم بسیار مهم بود. با چشم باز و تفکر رشته تحصیلیام را انتخاب کردم. مرحله بعدی وجود انگیزه است.
در کشور ما حدود 120 میلیون واحد دامی وجود دارد. این انگیزه که اگر بتوانم به تولیدات دامی در کشور خودم کمک کنم خدمتی انجامدادهام.
مادامپزشکان جزو خاکریزهای اول هستیم بهعبارت دیگر در خط مقدم خدمت میکنیم و امکان انتقال بیماری به ما بیشتر است و مراقبتهای زیاد بهداشتی از این امر جلوگیری میکند.
در کنار علاقهمندی و انگیزه، توکل به خداوند راهگشای کارهاست. وقتی بدانی او در کارها ناظر اعمال تو است کارها را بهتر ارائه میدهی. بنابراین همه این عوامل دست به دست هم میدهد تا موفقیت حاصل شود.
الگویتان در زندگی چه کسی بوده است؟
بسیاری از دانشمندان ایرانی و خارجی در رشته دامپزشکی که جزو افراد موفق بودهاند.
چه نقش تربیتی و تحصیلی برای فرزندانتان ایفا کردهاید؟
پدر و مادر الگوی تربیتی و تحصیلی فرزندان صالح هستند. این والدین هستند که فرزندان را هدایت میکنند و من از اینکه فرزندانم در هر دو زمینه موفق هستند، خرسندم.
اگر بهگذشته باز گردید باز هم در همین رشته فعالیت خواهید کرد؟
صددرصد این رشته وسیع و دامنه کار آن زیاد است و رشتههای مربوط به آن برایم جذاب است. تحقیقات در این زمینه اقتصاد و بهداشت را تحت تأثیر قرار میدهد.
نقش خانواده در تحصیلات موفق فرزندان چیست؟
خانواده اصلیترین نقش را دارد. همانطور که گفته شد، والدین سرمشق فرزندان هستند و اگر در این زمینه کوتاهی کنند خسارات سنگینی را باید متحمل شوند.
چه توصیهای به جوانان دارید؟
جوانان نخست باید هدف سازی کنند و این اهداف را با والدین و یا مشاوران مربوطه در میان بگذارند، بهدنبال هدفسازی با علاقه، انگیزه و پشتکار به خدای متعال تکیه کنند و به پیش بروند.
آرزویتان چیست؟
آرزویم موفقیت همه جوانان کشور، اعتلا و سربلندی ایران است.