حدود 85 میلیون هکتار از سطح کشور را مراتع پوشانده است که از تراکم و پوشش گیاهی متفاوتی در هر منطقه برخوردار هستند اما چرای بیش از حد دام در مراتع هموراه یکی از مسائلی است که باعث تهدید و فقیر شدن مراتع میشود و با وجود اجرایی شدن طرحهای متعدد برای احیاء و غنیسازی مراتع و تعیین وظایف بسیار برای دستگاههای متولی، مراتع کشور اوضاع مناسبی ندارند.
سید علی خلیلپور - مدیر کل دفتر مراتع سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری - در این باره به ایسنا گفت: حضور دام در مراتع باید بر اساس ضوابط فنی و تخصصی مرتعداری باشد اما اکنون با دام مازاد و بهرهبردار بیش از حد در مراتع کشور مواجه هستیم و بر این اساس باید حدود 47 میلیون واحد دامی در مراتع کشور تعدیل شوند.
وی با بیان اینکه حدود 124 میلیون واحد دامی در کشور وجود دارد که 83 میلیون آن متکی به مراتع هستند، گفت: با توجه به ظرفیت کنونی مراتع، تنها 36 میلیون واحد دامی میتوانند از مراتع بهرهبرداری کنند که سازمان جنگلها بر اساس ماده 14 قانون افزایش بهرهوری مصوب سال 86 مکلف شده با خروج سالانه سه میلیون واحد دامی، تعادل میان دام و مراتع در کشور ایجاد کند اما هنوز دولت برای این سازمان اهداف کمی تعیین نکرده است.
از سوی دیگر جهانشاه صدیق - رییس سازمان امور عشایر - معتقد است: علیرغم اینکه به جامعه عشایر اتهام زده میشود که تعداد دامهای آنها بیشتر از ظرفیت مراتع بوده، مراتع کشور فقیر هستند.
به گفته صدیق به دلیل خشکسالی هفت - هشت سال اخیر مراتع روز به روز فقیرتر شدهاند و تعداد دامها بیش از ظرفیت نیست بلکه مراتع کشور فقیر هستند.
در این میان رییس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری بر ضرورت ساماندهی دامداران و ایجاد انضباط فنی و اجرایی در امور مربوط به مراتع تاکید و اظهار کرد: ضعف اقتصادی و فرهنگی دامداران تاثیر بسزایی بر روند تخریب مراتع گذاشته و از آنجاکه دامداران نیازهای خود را در اولویت میبینند و برای رفع این نیازها به مراتع وابسته هستند تا جایی که لازم باشد از مراتع استفاده میکنند و به فکر آیندگان نیستند.
جای سوال است ساماندهی دامها در مراتع چگونه بدون برنامه اجرایی مدون و با چنین اظهارات متفاوتی امکانپذیر است و میتوان در راستای حفظ مراتع کشور کوشید؟