در حالی که جدیدترین ضربالاجل سازمان غذا و دارو برای حذف تدریجی خمیر مرغ از فرآوردههای پروتیینی، از نیمه دوم امسال و 26 روز قبل آغاز شده، سخنگوی سازمان غذا و دارو در گفتوگو با «اعتماد» خبر داد که برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده صنایع تولیدکننده سوسیس و کالباس، از این پس مجوزهای تولید برای این صنایع سهماهه خواهد بود و صرفا نتایج بررسیهای انجام شده در طول اعتبار مجوز و تایید نبود خمیرمرغ در محصول تولید شده میتواند زمینه تمدید مجوز سهماهه را فراهم کند.
محمد هاشمی روز گذشته در واکنش به آخرین اظهارات رییس اتحادیه فرآوردههای گوشتی که مدعی ضعف نظارتها بر تولید فرآوردههای پروتیینی شده و از تداوم استفاده تولیدکنندگان سوسیس و کالباس از خمیر مرغ با وجود بخشنامه سازمان غذا و دارو درباره ممنوعیت استفاده از این ماده اولیه خبر داده بود، به «اعتماد» گفت: «باید بر اساس تعامل حرکت کنیم. اگر غیر این باشد و بخواهند از قوانین جاری کشور سرپیچی کنند، مجوز متخلفان باطل شده و اجازه تولید محصول هم لغو خواهد شد.»
وی البته تاکید کرد که طی مهلتی که از سوی سازمان غذا و دارو برای حذف خمیر مرغ از سوسیس و کالباس در نظر گرفته شده، آییننامههای مربوط هم تدوین و تصویب خواهد شد که بعد از ابلاغ این آیین نامه که در جلسات مشترک با اعضای انجمنهای دارای مجوز صنعت فرآوردههای پروتیینی در حال تهیه است، ممنوعیت استفاده از خمیرمرغ در سوسیس و کالباس الزامی و اجباری خواهد بود. وی همچنین خبر داد که طی مذاکرات انجام شده با سازمان دامپزشکی، قرار است قطعهبندی مرغ در قصابیهای سطح شهرها ممنوع شده و کشتارگاهها، تنها مراکز مجاز به قطعهبندی مرغ باشند تا از تخلف تولیدکنندگان سوسیس و کالباس که از ضایعات مرغ موجود در قصابیها به جای اسکلت مرغ در تولید محصولات خود استفاده میکردند هم جلوگیری شود.
کاهش 15 تا 20 درصدی مصرف فرآوردههای پروتیینی
انتشار اخبار ماههای گذشته درباره استفاده از ضایعات مرغ در تولید سوسیس و کالباس کاهش 15 تا 20 درصدی مصرف فرآوردههای پروتیینی را به دنبال داشته است. در حالی که تولیدکنندگان سوسیس و کالباس پیشبینی کردهاند که با حذف خمیر مرغ از محصولات خود متحمل زیان 200 میلیون دلاری خواهند شد، روز گذشته محمد موسوی؛ رییس اتحادیه فرآوردههای گوشتی گفت: «مشکلاتی که از طرف برخیها برای صنعت فرآوردههای گوشتی ایجاد شده و نگرانی برای مصرفکنندگان و تزلزل و نابسامانی برای تولیدکنندگان به وجود آورده از این جهت است که دستاندرکاران و مسوولان نظارت به جای آنکه وظایف خود را در نظارت بر مواد اولیه واحدهای تولیدی اعمال کنند، درصدد حذف خمیر مرغ از تولید شدهاند. به جای آنکه این موضوع در کمیتهیی تخصصی با حضور صاحبان صنعت و تشکلهای ذیربط مورد بررسی قرار گیرد یکباره جنبه خبری پیدا کرده و آن را از چرخه تولید حذف میکنند. هر واحد تولیدی یا کشتارگاههای مرغ زیرنظر مسوولان فنی و نظارتی اداره میشود حال اگر مسوولان نظارتی نتوانند در محل کشتارگاه وظایف خود را انجام دهند چرا باید واحدهای فرآوردههای گوشتی را زیر سوال برده و سرمایهگذاری و نیروی انسانی شاغل در آنها را با مشکل روبهرو سازند.»
هرچند ضعف نظارتها یکی از عوامل مهم در زمینهسازی برای تخلف تولیدکنندگان محصولات غذایی است، اما اینبار بازهم، نادیده گرفتن تاکیدات قانون آن هم صرفا با هدف سود بیشتر خبرساز شده است. در حالی که ظرف سالهای گذشته، سوسیس و کالباس به دلیل قیمت ارزانتر از سایر اقلام پروتیینی در مقایسه با خاصیت سیرکنندگی آن، بهشدت مورد استقبال ایرانیها قرار گرفته، بنا بر اعلام چندباره مسوولان سازمان ملی استاندارد، از سه سال قبل و با بخشنامه این سازمان، تمام تولیدکنندگان فرآوردههای پروتیینی از استفاده از خمیر مرغ در محصولات خود منع شدهاند که علت اصلی برای این ممنوعیت، وجود شبهاتی در مورد چگونگی تهیه خمیر مرغ و سوءاستفاده برخی تولیدکنندگان از ضایعات مرغ به جای خمیر مرغ بوده است.
با این حال، بیتوجهی به تاکیدات این بخشنامه تا امروز هم ادامه داشته و حتی طی هفتههای گذشته و پس از واکنش مسوولان سازمان غذا و دارو درباره ضرورت اجرای بخشنامه سازمان ملی استاندارد، برخی تولیدکنندگان سوسیس و کالباس به صراحت اعلام کردهاند که استفاده از خمیر مرغ را در محصولاتشان متوقف نخواهند کرد.
با این حال، روز گذشته هدایت حسینی؛ مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو به صراحت تاکید کرد: «سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت از ابتدای سال گذشته به واحدهای تولیدی این محصول تاکید کرده که در تولید خمیر مرغ موظف به تطابق با سیاستهای وزارت بهداشت هستند و اگر این اتفاق نیفتد، مجوز تولید آنها متوقف خواهد شد. تا زمانی که در وزارت بهداشت در مورد سلامت خمیر مرغ مطمئن نشویم، استفاده از آن در محصولات غذایی مجاز نخواهد بود.»
برآورد میشود که مصرف سالانه خمیر مرغ در تولید فرآوردههای پروتیینی- سوسیس و کالباس- حدود 50 الی 70 هزار تن باشد که این ماده اولیه با وجود ادعای برخی تولیدکنندگان درباره حذف خمیر مرغ طبق بخشنامه سال 90 سازمان ملی استاندارد، در بیش از 150 کارخانه تولید فرآورده پروتیینی مورد استفاده قرار میگیرد.
ممنوعیت مصرف سوسیس و کالباس برای 78 میلیون نفر
رسول دیناروند؛ رییس سازمان غذا و دارو همواره در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره مصرف سوسیس و کالباس هشدار داده که میزان مصرف این ماده غذایی در سفره خانواده ایرانی باید به حداقل برسد زیرا فاقد هرگونه ارزش غذایی است.
ترکیبات سوسیس و کالباسی که در ایران تولید میشود این ماده غذایی را به محصولی تبدیل کرده که مصرف آن تقریبا برای تمام آحاد جامعه ایران ممنوع و مضر است.
ناصر کلانتری؛ رییس سابق انیستیتو تحقیقات تغذیه در گفتوگو با «اعتماد» میگوید: «سوسیس و کالباس دارای چربی اشباع است و به اندازه مصرف روغن نباتی که حاوی چربی اشباع است، ضرر دارد. اگر قرار است حداکثر 20 تا 25 درصد انرژی روزانه ما از روغنهای خوراکی تامین شود، باید از این میزان، حداکثر هشت تا 10 درصد را به چربی اشباع اختصاص دهیم در حالی که چربی موجود در سوسیس و کالباس، از بدترین نوع و اشباع است. به دلیل شیوه تولید این محصولات، تولیدکنندگان به ناچار از میزان بالای ادویهها و طعمدهندههای متعدد در تولید سوسیس و کالباس استفاده میکنند و به همین دلیل، مصرف سوسیس و کالباس برای مادران باردار، مادران شیرده و کودکان کمتر از پنج سال مطلقا ممنوع است زیرا موجب نارسایی جنین، ایجاد حساسیت و افزایش رفلاکس معده و عوارض پوستی و ریوی در کودکان شیرخوار میشود. متاسفانه مردم فکر میکنند با مصرف سوسیس یا کالباسی که روی بسته آن عبارت 80 درصد گوشت درج شده، واقعا گوشت مصرف میکنند در حالی که چنین نیست و بخش عمده این محصولات را مواد غیرگوشتی تشکیل میدهد. اگر در مجموع نگاه کنیم، با توجه به آمار بالای دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی، پرفشاری خون، چاقی، سرطانها، مشکلات گوارشی در کشور، مصرف سوسیس و کالباس تقریبا برای تمام مردم مضر است.»
فکر می کنم که مسئولین سازمان غذا و دارو باید در سخنان خود کمی دقت نمایند ویا با هر رسانه ای مصاحبه ننمایند تا تا در صورت تحریف سخن آنها نیاز به تکذیب آن باشد
فکر می کنم سازمان غذا و دارو اول باید نوشابه را از سفره ایرانی ها حذف نماید و یا سیگار و دخانیات را ممنوع نماید البته چون از برخی از این محصولات عوارض دریافت می شود
و یا نمی تواند برای کارگران این صنایع شغل جایگزین پیدا نماید اظهار نظر درباره آن سخت باشد.
چون نمی توانند نظارت نمایند و یا ساز و کار نظارت را اصلاح نمایند به ممنوعت مواد غذایی رو آورند
مسئولین تدبیر نمایید و مردم را از سردرگمی خارج نماید درباره امینت غذایی این کشور باید یک سازمان نظارت نمایید و سیاست گذاری نماید و تصمیم بگیرید
باید نشست دید این داستان تا کجا ادامه خواهد داشت