فاجعه كشتار حيوانات بی سرپرست و بيم و اميدهای حيوان دوستان
دکتر محمدرضا سالاری
شب که به نیمه نزدیک میشود، صدای رعب‌آور تیراندازی آغاز میشود. البته همه می‌دانند که منبع صدا چیست و از اتفاقی که رخ می‌دهد، بسیار دلگیرند، ولی هیچ تغییری ایجاد نشده و امید تغییر هم به شدت کمرنگ است.
چگونگی رفع آزار حیواناتی که در حاشیه زندگی مدرن امروزی در شهر‌ها و پیرامون آنها پرسه می‌زنند، همواره از آن دست موضوعاتی بوده که هم خواست عمومی است و هم به بد‌ترین شیوه ممکن پیگیری میشود و سرانجام نه خواست عمومی محقق و نه موارد قانونی رعایت میشود و نه البته صدای کسی از این قانون شکنی در‌می‌آید، چراکه اجحاف متوجه موجوداتی شده که حقوقشان خریداری ندارد .
در اینکه باید خطرات گاز گرفتگی و بیماریهای مشترک بین انسان و دام مرتفع گردد جای بحثی نیست، اما کشتن سگهای ولگرد با سلاح ساچمه زنی از جمله موارد غیرقانونی است که هر از چندگاهی در دستور کار مدیران شهری قرار می‌گیرد و در تازه‌ترین موارد از این دست، ساکنان برخی مناطق هر شب شاهد کشتار بی‌رحمانه سگهای خیابانی هستند که هم غیرقانونی است، هم به شیوه‌ای بی‌رحمانه انجام میشود، هم مغفول واقع شده و راهی به رسانه‌ها نمی‌یابد و البته راهکار کارسازی هم نیست .
بر پایه دستورالعملي که بهمن ماه ۸۷ و پس از یک سال بحث و تبادل‌نظر نمایندگان سازمان‌های عضو ستاد مرکزی کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان مصوب شده، این مرکز باید محل نگهداری حیوانات مزاحم باشد که در شهرداری‌های دارای مجوز کارگروه استانی ایجاد میشود و دارای مشخصات خاصی است. همچنین باید واحد زنده‌گیری افراد آموزش دیده داشته باشد و حتی پیش بینی شده که تعداد واحدهای زنده‌گیری بر پایه گستردگی منطقه مورد عمل، برآورد تعداد سگهای ولگرد، اولویت‌های زمانی اجرای طرح و ... تعیین خواهد شد، اما همه و همه نادیده گرفته شده و با سلاح گرم به سراغ سگ‌هایی می‌رویم که مزاحم قلمداد می‌شوند. بنا بر این مصوبه، باید کارگروه استانی با حضور برخی مقامات استانی، نمایندگان مجلس و شوراهای شهر، نمایندگان وزارت بهداشت، نیروی انتظامی، دادستانی، صداوسیما، مدافعين حقوق حیوانات و... تشکیل شود که به این امور رسیدگی کند و حتی پیش‌بینی هزینه اجرای قانون هم شده، ولی در عمل می‌بینیم که حل مشکل با شلیک به حیوانات رقم می‌خورد که جای تأسف دارد.
اگر توجه کنیم که از دیدگاه قرآن، کوچک‌ترین کار انسان مورد سؤال قرار می‌گیرد، آن گاه خواهیم دانست که نحوه برخورد ما با حیوانات نمی‌تواند نادیده گرفته شود. تعدی به حقوق حیوانات، از مصادیق ظلم است که اسلام پیروان خود را از آن نهی می‌کند و اسوة مؤمنان حضرت علی (ع) می‌فرماید: "اگر آسمان‌های هفت‌گانه و آنچه در آن است (تمام هستی) را به من دهند تا تعدی به یک مورچه کنم و به ظلم دانه‌ای را از او بستانم، این کار را نمی‌کنم".
در اسلام بيرحمي حتي نسبت به حيوانات نکوهش شده است. مسلمانان حق ندارند حيواني را بيازارند يا حتي به آن ناسزا بگويند؛ از اين رو پيامبر اکرم در حديثي ميفرمايد: "اگر ستمي که بر حيوانات ميکنيد بر شما بخشيده شود، بسياري از گناهان شما بخشوده شده است".
کشتن حيوانات حلال گوشت براي مصرف، از نظر اسلام جايز است؛ در عين حال، ذبح آنها آدابي دارد که تا حد ممکن، حيوان کمتر رنج ببيند. يکي از آداب ذبح اين است که قبل از ذبح به حیوان باید آب و غذا داد؛ باید از چاقوی تیز استفاده کرد که حیوان کمتر زجر بکشد؛ نبايد حيوان را در برابر چشم حيواني مانند او سر بريد. چنانکه امام علي (ع) فرمود: "گوسفند را نزد گوسفند و شتر را نزد شتر ذبح مکن، در حالي که آن ديگري به او مينگرد." بنابراين سر بريدن بچه حيوانات نزد مادرشان به شدت نکوهش شده و حاکي از نهايت سنگدلي و بيرحمي است و آثار ويرانگري بر زندگي انجام دهنده آن خواهد داشت.
از حضرت رسول (ص) نقل شده است که فرمود: "در شبي (شب معراج) مرا بر جهنم سير دادند تا از چگونگي آن آگاه شوم. زني را ديدم شکنجه ميشود، از علت عذاب شدن وي پرسيدم، در پاسخ گفتند: او گربهاي را بست و به او آب و غذا نداد و رهايش نکرد و اين عمل به مردن گربه انجاميد و به همين دليل است که عذاب ميشود. در همان شب معراج در بهشت زن بدکارهاي را ديدم، از علت داخل شدن وي به بهشت پرسيدم، در پاسخ به من گفتند: او بر سگي گذشت که در چاهي افتاده بود و از شدت تشنگي له له ميزد، پس لباس خود را به چاه انداخت و آب آن را در دهان سگ فشرد (و اين عمل را آن قدر تکرار کرد) که سگ سيراب شد و خداوند به همين دليل او را بخشيد."
حاكمان شرع اين حکم را بديهي ميدانند که جايز نيست انسان حيواني را به گونهاي رها سازد که از تشنگي يا گرسنگي و يا از هر گونه فشار و آزار و اذيتي تلف شود. بلکه بايد به اندازه کافي آب و غذا در اختيار او قرار دهد و از گرما و سرماي کشنده حفظش کند. به همان سان که نبايد او را در معرض آزار و اذيت حيوانات ديگر قرار دهد و در اين حکم ميان انواع حيوانات تفاوتي نيست . در اسلام تمام انسان ها در برابر حمايت از حيوانات و جانداران مسوول شناخته شده‌اند.
«دکتر گوستاولوبون» نوشته است: در بلاد اسلامي جمعيت حمايت از حيوانات لازم نيست، اين قطعه از دنيا را ميتوان بهشت حيوانات دانست؛ مسلمانان حقوق سگ، گربه و طيور را رعايت ميکنند، مخصوصاً در مساجد و معابر، طيور با کمال آزادي پرواز ميکنند، و در منارهها لانه دارند، مسلمانان در اين باره به گونهاي هستند که بايد ما اروپائيان خيلي چيزها را از آنان بياموزيم.
در عمل آيا واقعا چنين است؟ ما كه مسلمان هستيم آيا واقعا به موارد بالا اشراف داريم و رعايتشان ميكنيم؟ آيا حقوق حيوانات را همچون حقوق خودمان كه انسانيم و اشرف مخلوقات، به رسميت مي شناسيم؟ بهتر است درست بيانديشيم و درست عمل كنيم.
راهکار برون رفت از مشکل سگهای ولگرد، زنده‌گیری و انتقال آنها به طبیعت است. آن طور که به نظر می‌رسد، مشکل اصلی سگهای ولگرد، وجود آنها در سطح شهرهاست؛ یعنی راه حل مسالمت‌آمیز و بدون خشونت جلوگیری از تقابل یا ورود سگ‌ها به سطح شهر، زنده‌گیری آنها در پروسه‌هاي منظم زمانی و انتقال آنها به طبیعت است که مزایای بسیاری می‌تواند داشته باشد؛ این امر برای گربه ها نیز که جمعیت زیادی پیدا کردند و آنها نیز دارای بیماری مشترک با انسانند و کشتن آنها اشکال شرعی دارد و باید فکری هم برای کنترل زاد و ولد آنها کرد نیز مناسب است؛ از جمله اینکه این حیوانات کشته نشده و هم حقوقشان پایمال نمی‌شود و هم می‌توانند به زندگی طبیعی خود بازگشته و مشکلی برای زندگی شهروندان نداشته باشند .
چگونه است که به یک فرد مجوز کشتار سگهای ولگرد را می دهند، آن هم با تفنگ ساچمه زنی؟ و هیچ نظارتی هم بر کشتار نیست؟ آیا وقتی سگ ماده ای را می کشند، فکر توله های معصومی هستند که به دنبال مادرشان هستند؟ آیا این انسانی است؟ آیا این عقلایی است که با تفنگ ساچمه زنی حیوان را با تحمل درد و رنج فراوان از بین ببرند، آن هم در جایی که در بهترین حالت یک ربع تمام حیوان در حال جان دادن است؟ آیا این صحنه فجیع را دیده اید؟ به راستی اگر هم این حیوانات موذی تلقی شوند، اینگونه باید از بین بروند؟ خدا را شکر که کشتن گربه ها اشکال شرعی دارد وگرنه معلوم نبود آنها چگونه از بین می رفتند!! گذشته از بحث غیر انسانی بودن این نوع کشتار که در هر دینی بخصوص اسلام مذموم است، چه تصوری از این حرکت در بین جامعه جهانی از ما ایرانی ها در سر خواهند پرورانید؟ من به شدت با این حرکت غیر علمی و غیر انسانی مخالفم و مطمئن هستم که شما هم مخالفید و از شما نه تنها به عنوان یک مسوول، بلکه به عنوان یک انسان و یک شهروند درخواست می کنم نسبت به این قضیه حساسیت به خرج دهید و جان حیوانات را تا آنجايي كه برايتان مقدور است نجات دهید، چرا که آثار خوبی بر زندگی شخصی شما خواهد داشت.
یادمان باشد که بهداشت روانی جامعه ما معلول عوامل مختلفی است که یکی از آنها مهربانی با حیوانات اس. خشونت آنگاه کمتر خواهد شد که به کودکانمان رفتار درست با حیوانات را بیاموزانیم و آنها را از دیدن صحنه های کشتار حیوانات منع نماییم. باز هم به عنوان یک شهروند از شما در خواست می کنم نسبت به جلوگیری از این روش هر نوع اقدام موثري را انجام دهيد.
ايجاد پناهگاه هاي حيوانات در كل اقدام بسيار مطلوبي است كه به دوستداران طبيعت و محيط زيست سمت و سو داده است. اگر بحث هاي حاشيه اي و يا سوء استفاده از حس حيوان دوستي برخي از مراكز را مد نظر قرار ندهيم، ايجاد چنين پناهگاه هايي كه با اقبال حيوان دوستان شكل مي گيرد و بودجه هاي آن از طريق كمک هاي اعضا تامين مي گردد، بستر مناسبي براي گسترش فرهنگ حيوان دوستي است، چنانچه:
1- صرفاً به حيوانات درمانده كمك شود و محل نكهداري حيوانات مصدوم باشد.
2- محل تجربه اندوزي حرف مرتبط با دامپزشكي نباشد.
3- از حس حيوان دوستي افراد جهت بهره برداري هاي شخصي سوء استفاده نگردد.
4- عملكرد مالي آن شفاف باشد.
5- از همه مهمتر كساني كه خود را وقف زندگي حيوانات كرده اند و بار بسيار سنگيني را بر دوش مي كشند، داراي حقوق باشند و از حمايت مالي حيوان دوستان برخوردار گردند.
6- از عقيم سازي بي هدف اجتناب گردد.
7- از واگذاري حيوانات به دست افراد ناصالح خودداري گردد.
8- با برگزاري كلاسهاي توجيهي، روش هاي نگهداري مناسب به علاقه مندان آموزش داده شود.
9- برخورد بسيار مناسبي با ارباب رجوعان و حتي افراد ناآگاه داشته باشند تا ديگران حس كنند زندگي با حيوانات تا چه حد بر روي روحيه مهرباني تاثير مثبت دارد.
10- آموزش کودکان در اولويت قرار گيرد و در مدارس و مهد كودک ها با ايجاد محيط هاي جذاب آنان را حيوان دوست تربيت نمايند و نه حيوان آزار.
11- با تشويق ديگران، به ايجاد چنين مراكزي در سطح كشور كمك نمايند.
12- با ايجاد كمپين هاي اجتماعي ضد حيوان آزاري سعي به ايجاد فرهنگ سازي نمايند.
در پايان جا دارد از همه فعالاني كه در زمينه حقوق حيوانات و احترام به مخلوقات خداوند تلاش مي كنند، مانند انجمن حمايت از حيوانات، كليه پناهگاه هاي سطح كشور، كمپين مبارزه با نگهداري ماهيان قرمز در خانه، گروه مخالفان آزمايش روي حيوانات و ... و بخصوص كمپين جمع آوري امضا براي تصويب قانون حمايت از حيوانات در مجلس تشكر و قدرداني كنم.
همچنين از سايت وزين حكيم مهر كه اين مطالب را در سايت خود قرار ميدهد تشكر مي كنم و از دست اندركاران اين سايت تقاضا مي كنم مطالب مرتبط با اين قضيه مهم را به نحو مقتضي به گوش مسوولان ذيربط برسانند.
باشد كه در سايه تلاش جمعي موفق شويم.
با سپاس که به این نامه و حقوق حیوانات توجه کردید.
دکتر محمد رضا سالاری
مؤسس فرشته نجات حيوانات
Telegram: @animalrescueangel
تيرماه 1395 خورشيدی
سلام جناب دکتر سالاری عزیز. از متن زیبا و دلسوزانه جنابعالی که نشان از روح لطیف و حس مسئولانه شماست تشکر میکنم. هر کمکی از دست اینجانب برمیاید دریغ نخواهم کرد. دکتر حمید رضا توکلی دکتر دامپزشک و متخصص بهداشت مواد غذایی و استاد دانشکده بهداشت سلام آقای دکتر تشکر فراوان بابت متن زیباتون.امیدوارم که ذهنیت اشتباه افراد در مورد این حیوانات اصلاح شود و فرهنگ خوب حیوان دوستی جایگزین گردد. تبلیغات تا چه حد ...................................... با سلام واحترام. سپاس و تشکر از متن شما که انسانیت را یادآوری می کند.رایحه خوش اسلام حضرت محمد (ص) را وقتی می توان شنید که به تمام دستورات آن عمل کرد.قانون اسلام مانند یک تسبیح می ماند.که اگر جایی به آن عمل شود وجایی دیگر از قانون ظلم وستم استفاده شود وبه آن عمل شود این رشته تسبیح ازهم گسسته میشود. واسلام واقعی اجرا نمی شود خداوند یارتان باشد جناب اقای دکتر توکلی سلام و با سپاس از لطفتون دوست گرامی و عزیز جای تحسین داره که اینقدر به فکر هستید.منم یک دامپزشک هستم و بزرگترین آرزوم فعلا پیدا کردن یه راه حل واسه این مشکله...انشالا همگی با همکاری هم بتونیم این جلوی این عمل غیر انسانی و وحشیانه رو بگیریم..... به عنوان یه دامپزشک میگم بهتره همرو بکشن مث همون کاری که تو قبرس کردن!!! الگوتون شده قبرس.مسلمان بودن و ایرانی بودنتان چه می شود. حتما هیچکدام نیستید.اگر نیستید انسان باشید آنوقت به جای سگ خر بیاوریم مثل قبرس آنوقت یک کشور دیگر خرهاشو می کشه ماهم خرهامونو بکشیم . جواب زینب و فرناز جالب بود اما با توجه به جامعه و وضعیت بهداشتی ما همانطور که گفتم همشون بکشن بهتره.اینم که گفتم قبرس استاد انگل شناسیمون یادمه تو مبحث کیست هیداتیت گفت تو قبرس واسه ریشه کنی این بیماری کلی سگو نابود کردن.من دانشگاه شیراز درس خوندم طبق حکمی که شمادادید همه را باید کشت سگ گرگ روباه گوسفند گاو وهمینطور انسان چون در آزمایشگاه تشخیصی شما همه باید مبتلا باشند.روز جواب ازشما پرسیدند راه دیگری جز نابودی نبود چه دارید بگویید؟با ورقه نمره جهنم .بهتر می باشد روحیه سازنده داشته باشیم ودر بهتر شدن امور بکوشیم که هم خدا ازما راضی باشد وهم خلق خدا و نمونه در دنیا چون ما مسلمان هستیم .و ایرانی باتمدن بزرگ قدر خودمان رابدانیم زیاد جوش نزن زینب خانم به قول شیرازیا همیجوری یه چی گفتیم! نظر من که حکم قانون نیست.اگرچه اینروزا گاو و گوسفندی که بیمار باشن معمولا دیدم خودم دامدار میبره کشتارگاه!!!!یه انسان میمونه این وسط اونم بیمارستانای ما این روزا دس کمی از کشتارگاه ندارن!! دیدی چه راحت مشکلات بهداشتی و سلامت جامعه رو حل کردم؟! 
