بانوان امروز مادران فردا، آیا محل کار شما برای بانوان مناسب است؟ - مصطفی قلاوند

بانوان امروز مادران فردا، آیا محل کار شما برای بانوان مناسب است؟

مصطفی قلاوند

دانشجوی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

رشته‌ی دامپزشکی در ایران در حال گذر از رشته‌ای مردانه به رشته‌ای که درصد عمده ای از فارغ التحصیلان آن را زنان تشکیل می‌دهند، است. با توجه به مسائل کاهش ۶ درصدی نرخ باروری در کشور، باید به بانوان شاغل و تهدیدات بی توجهی به آن ها در کشور توجه بیشتری داشته باشیم.

این خبر بازخوردهای متفاوتی از سوی مدیران درمانگاه های دامپزشکی در بر خواهد داشت. تکذیب یا نادیده گرفتن تفاوت‌های جنسیتی در محیط کار می‌تواند تاثیراتی منفی بر سلامت مالی و سلامت فعالان این عرصه داشته باشد. به لحاظ آماری، مالک یک درمانگاه دامپزشکی، انتظار دارد که خصوصیات پیش رو در یک فارغ التحصیل رشته­ی دامپزشکی وجود داشته باشد: از نظر جمعیتی، او مؤنث و 24 ساله است. از نقطه نظر حرفه­ای، این همکار جدید، باید از جدیدترین مهارت­ها و پیشرفت­های پزشکی و جراحی آگاه باشد؛ علاوه بر این هوش و آگاهی، او باید توانایی عملی اجرای این مهارت­ها را هم داشته باشد! با گذشت چند سال، این همکار جدید دیگر با مراجعه کنندگان صمیمی شده، مراجعین ثابت خودش را به دست آورده، فرهنگ پزشکی جاری در درمانگاه را درک و آن را حمایت کرده و رسیدگی به پرونده‌های پزشکی پیچیده و انجام اعمال جراحی برای وی آسان شده است. او تبدیل به یک عضو با تجربه، سخت کوش و مفید برای این مجموعه شده – عضوی که هیچ مجموعه­ای دوست ندارد آن را از دست بدهد.

ما چه چیزهای دیگری از او می‌دانیم؟ او که اکنون در آغاز دوران 30 سالگی خود به سر می‌برد، به پایان روزهای اوجش برای فرزندآوری نزدیک شده است. در جامعه امریکا تحقیقی در سال 2006 توسط سازمان آمار امریکا انجام شده است که زنان 80% احتمال دارد که در طول زندگی خود صاحب حداقل یک فرزند شود. به بیانی دیگر، با تعمیم دادن این اطلاعات می توان گفت بیش از 80 درصد احتمال دارد که همکار جدید 3 تا 5 سال پس از ورود به نیروی کار، مادر شود.

صاحب درمانگاه باید چه کار کند؟

حالت اول این است که هیچ کاری انجام ندهد. صاحب درمانگاه می­تواند از بارداری کارمند جدید چشم بپوشد، چند هفته مرخصی بدون حقوق به وی داده، یک دامپزشک کمکی استخدام کرده و امیدوار باشد که همه چیز به خیر و خوشی پیش خواهد رفت. شاید او پس از بارداری مجددا به مجموعه بازگردد؛ شاید هم نه!

حالت دوم این است که قدم نورسیده را با آغوش باز پذیرا باشد و از مادر حمایت کند؛ برای بارداری و بازگشت وی به کار برنامه ریزی کند. با وی در خصوص توقعات کاری قبل و بعد از بارداری با صراحت گفت و گو کرده و به وی اجازه دهد تا قراردادش را بازبینی و بندهایی برای حمایت از بانوان به آن اضافه کند؛ زیرا او یک همکار و عضو با ارزش در گروه بوده و صاحب درمانگاه دوست ندارد که وی را از دست بدهد.

حمایت از بانوان

با اعمال کمی تغییرات در برنامه­ها و سیاست­های کاری، انعطاف پذیری و برخورد مثبت می‌توان به میزان زیادی به مادران کمک کرد تا در دوران بارداری و تولد فرزند هم بتوانند از حداکثر ظرفیت­های عملی و حرفه­ای خود استفاده کنند. تمامی اعضای مؤنث گروه، قدردان محبت و درکی هستند که طی این برهه زمانی کاری، آن را تجربه کرده­اند.

برنامه کاری انعطاف پذیر

انعطاف پذیری، برای آرامش ذهنی یک مادر حیاتی است. برنامه کاری می­تواند به هر شکلی تغییر کند. می‌توان ساعت کار را از 8 صبح تا 4 بعد از ظهر تعیین کرد. شیفت کاری در برخی از روزها می‌تواند از ظهر تا عصر تغییر کند. برخی مادران می‌توانند روز­های تعطیل را برای جبرای ساعات استراحت در طول هفته، سر کار بیایند. استفاده گاه و بی گاه از یک دامپزشک کمکی نیز می‌تواند به انعطاف برنامه کاری کمک کند. هیچ کس نباید این انعطاف در برنامه را چه از نظر احساسی و چه از نظر مالی به رخ کارمند بکشد.

اتاق آرام برای مادر

امکان ارائه­ی شیر مادر به کودک از اهمیت زیادی نزد مادران جدید برخوردار بوده و طبق گزارش سازمان حمایت از کودکان ایالات متحده، کودکانی که شیر مادر مصرف می‌کنند، سالم تر خواهند بود که این امر به معنی گرفتن مرخصی کمتر توسط مادر برای پرستاری از فرزند بیمارش است. اتاقی که برای این منظور تعیین می‌شود، الزاماً نباید تنها برای انجام این کار استفاده شود؛ نیازی به ساخت و ساز نیست. تنها به یک اتاق با پریز برق و حریم خصوصی در هنگام استفاده نیاز است. از این اتاق می توان استفاده های دیگری نیز کرد، مثال به عنوان محلی برای عبادت و استراحت بانوان در بیمارستان نیز استفاده نمود.

مرخصی همراه با حقوق برای مادران

مرخصی همراه با حقوق مادران می­تواند مؤثرترین عامل برای ایجاد انگیزه­ی بازگشت به کار آنها، پس از بارداری باشد. بسیاری از درمانگاه­ها قادر به ارائه­ی این خدمات به تمامی کارکنان خود نیستند که در این صورت، شرایط استفاده از این مزایا باید در نظام نامه‌ی کارمندی قید شود. هرچند که این امر برای کارفرما هزینه بر است، اما به کارمند ازشمند، مفید و موفق این انگیزه را می‌دهد تا تمام تلاش خود را برای بازگشت به محیط کاری، به کار بندد. جایگزینی یک عضو شناخته شده و با تجربه با فردی جدید، حدودا 1.5 برابر پرهزینه تر از پرداخت حقوق عضو با تجربه خواهد بود؛ البته با حساب هزینه‌های تبلیغات، مصاحبه، آموزش عضو جدید و بیمه این میزان ممکن است بیشتر هم باشد. برای محاسبه­ی این هزینه‌ها می­توانید از لینک زیر که متعلق به اندیشکده مرکز تحقیقات اقتصادی و سیاست[1] است، استفاده فرمایید.

http://cepr.net/research-tools/online-calculators/clasp-cepr-turnover-calculator

زنان عضوی پویا در حرفه­ی دامپزشکی هستند. نمی‌توان از این حقیقت صرف نظر کرد که بانوان فارغ التحصیل این رشته، در واپسین سال­های اوج فرزندآوری خود هستند. ایجاد فرصت بازگشت به محیط کاری برای زنان، این امکان را به گروه شما می‌دهد تا به هم نزدیک تر شوند، با تداوم بیشتری از بیماران پرستاری کنند و نهایتاً سلامت اقتصادی درمانگاه شما را افزایش دهند.

منابع:

1. http://www.salamatnews.com/news/182915 کاهش 6 درصدی نرخ باروری در کشور

2. http://niniban.com/fa/news/64207 گزارشی خواندنی از نرخ باروری زنان ایرانی

 3. http://belfercenter.ksg.harvard.edu/publication/22755/demographic_shift_in_the_muslim_world.html, A Demographic Shift in the Muslim world

4. Counseling: The Nursing Mother. Lauwers J, Swisher A. Jones & Bartlett; 2006.

5. Fertility of American Women: Population Characteristics. Dye JL. U.S. Census Bureau, www.census.gov/prod/2008pubs/p20-558.pdf.

[1]Center for Economic and Policy Research (CEPR)

برنامه بر اساس دلار می باشد