حکیم مهر - حتما شما هم تاکنون کلمه پروبیوتیک را روی برچسب برخی مواد غذایی از جمله ماست دیدهاید. پروبیوتیک اصطلاح خیلی قدیمی نیست و هنوز خیلیها آن را نمیشناسند اما وقتی که در اوایل قرن 20 میلادی پزشکی روسی دریافت، مصرفکنندگان نوعی ماست تخمیری در روستاهای بلغارستان عمر طولانی میکنند، پژوهش روی این مخمرها را پایهریزی کرد.سازمان بهداشت جهانی واژه پروبیوتیک را به مجموعهای از میکروارگانیسمهای زنده مفید برای بدن انسان به کار گرفته است و مواد غذایی حاوی این میکرو ارگانیسمها نیز با همین نام خوانده میشوند. پروبیوتیک اصطلاحی لاتین است به معنای «برای زندگی».
تاثیر پروبیوتیک در بدن:
خیلی وقتها که سخن از باکتریها وموجودات ذرهبینی به میان میآید، ناخودآگاه به یاد بیماریهای ناشی از آنها میافتیم و حتی آنتیبیوتیکهایی را برای کشتن آنها به کمک میطلبیم اما واقعیت آن است که باکتریهای مفیدی هم وجود دارند که سلامت خود را از آنها داریم. نبود این باکتریهای مفید بر اثر مصرف بیرویه آنتیبیوتیکها، شیمیدرمانی، استرسهای شدید و آسیبهای دیگر باعث بروز بیماریهایی مانند اسهال، بالا رفتن کلسترول خون، پوکی استخوان و بروز واکنشهای حساسیت در بدن میشود. این باکتریهای مفید در روده از رشد و نمو باکتریهای مضر و بیماریزای دیگر جلوگیری میکنند و به این ترتیب مقاومت بدن را در برابر باکتریهای عفونتزا ارتقا میدهند.
افزودن پروبیوتیک به مواد غذایی:
امروزه متخصصان تغذیه با شناسایی انواع باکتریهایی که خواص مفید برای بدن دارند و اضافه کردن آنها به مواد غذایی مانند ماست یا انواع نوشیدنیها، به مواد غذایی مفید برای سلامت دست یافتهاند. باکتریهای پروبیوتیک، مادهای به نام باکتریوسین تولید میکنند که نوعی آنتی بیوتیک طبیعی است و باکتریهای مضر را از بین میبرد و به این ترتیب در درمان بسیاری از عفونتها سیستم ایمنی بدن را یاری میکنند.
پایین آوردن سطح کلسترول مضر در خون نیز با مصرف پروبیوتیک به طرز چشمگیری مشاهده شده است.
مصرف این مواد برای افرادی که شیمی درمانی میشوند و یا کسانی که مجبورند به مدت طولانی آنتیبیوتیک مصرف کنند و نیز کسانی که اسهالهای مزمن و طولانی مدت دارند، بیماران مبتلا به سندروم روده تحریکپذیر، عفونتهای ادراری ـ تناسلی و التهابات رودهای بسیار توصیه میشود.یکی دیگر از مزایای مصرف پروبیوتیکها برای کسانی است که به دلیل نداشتن آنزیم لاکتاز در روده خود با خوردن شیر دچار اسهال میشوند. مصرف پروبیوتیک در این افراد سبب بهبود آنزیمهای گوارش و افزایش میزان لاکتاز در آنها میشود.