تشریح اقدامات پژوهشگاه ابن‌سینا: از اصلاح نژاد دام تا تشخیص زودرس و درمان هدفمند سرطان

معاون پژوهشی پژوهشگاه ابن‌سینا ضمن تشریح اقدامات این پژوهشگاه در حوزه اصلاح نژاد، گفت: تشخیص زودرس و درمان هدفمند سرطان در دستور کار است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «محمدرضا صادقی» با بیان اینکه در حوزه تولید مثل بخشی از مرکز ابن سینا مربوط به ارائه خدمات درمان ناباروری به زوجین است، اظهار کرد: ارتقای این خدمات مستلزم اجرای پژوهش هایی است تا سطح خدمات بهبود یابد.

وی ادامه داد: به عنوان مثال یکی از کارهایی که در مرکز ما انجام شده تشخیص های ژنتیکی قبل از لانه گزینی جنین است.

صادقی با اشاره به انتقال بیماری‌های تک ژنی والدین به فرزندان، تصریح کرد: قبل از گذاشتن جنین در رحم مادر جنین را بررسی کرده و بیماری‌های کروموزومی و ژنی را تشخیص می‌دهیم و در نتیجه جنین سالم را به رحم منتقل می‌کنیم.

وی توضیح داد: درواقع جنین را برداشته و در داخل آزمایشگاه رشد می‌دهیم و پس از روز سوم از جنین سلول برداشته و متخصصان ژنتیک با بررسی این سلول بیمار یا سالم بودن جنین را تشخیص می‌دهند.

معاون پژوهشی پژوهشگاه ابن سینا افزود: امروزه تمامی بیماری‌های تک ژنی و کروموزومی در جنین به واسطه تحقیقات تشخیص داده می‌شوند.

وی با اشاره به خدمات دیگر در حوزه تولید مثل دامی، اظهار کرد: امروزه با توجه به تغییرات اقلیمی که موجب شده ایران از یک کشور معتدل و نیمه معتدل در حال تبدیل شدن به یک کشور گرم و نیمه خشک باشد، بنابراین الگوی کشاورزی و دامپروری ما نیز باید تغییر کند.

صادقی تصریح کرد: بر اساس ارزیابی‌هایی که کردیم نژادهای دامی گاو (هولشتاین) را از کانادا و اروپا وارد کردیم تا شیر بیشتری تولید کنند ولی با توجه به اینکه نژاد اروپایی است میزان مصرف علوفه و آب این نژاد زیاد است.

معاون پژوهشی پژوهشگاه ابن‌سینا ادامه داد: از این رو نیازمند این هستیم که اصلاحی در نژاد دام‌های ما صورت گیرد تا دام‌ها با مصرف آب و علوفه کمتری بتوانند محصول بیشتری (گوشت و شیر) تولید کنند.

وی تاکید کرد: امروزه نژادهای اصلاح شده ای در دنیا وجود دارند که با حداقل علوفه ای که مصرف می‌کنند بهترین بهره‌وری را دارند و شیر با میزان پروتئین و چربی بیشتری تولید می‌کنند.

وی با بیان اینکه از این رو یکی از محورهای فعالیت ما اصلاح نژاد دامی است، گفت: ما مزرعه ای داریم که در این مزرعه با استفاده از اسپرم و تخمک نژادهای اصلاح شده و برتر در پی این هستیم که جنین‌هایی با نژاد اصلح و تعیین جنسیت شده تولید کنیم.

وی افزود: در دامپروری و دامداری به طور حتم گوساله ماده ارزش مادی بیشتری نسبت به گوساله نر دارد از این رو تعیین جنسیت دارای اهمیت زیادی است.

صادقی با بیان اینکه با هلدینگ دامپروی بنیاد مستضعفان، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تامین اجتماعی وارد مذاکره شده‌ایم ولی در سیستم‌های دولتی و شبه دولتی بروکراسی برای تصویب و خرید زیاد است، اظهار کرد: با توجه به اینکه توانمندی تولید جنین با نزاد برتر در ابن سینا وجود دارد بخش خصوصی متقاضی دریافت جنین است.

وی ادامه داد: البته به دلیل کمبود منابع مالی تعداد گاوهای اصلاح نژاد شده کمتر از ۵۰ راس است اما برنامه ریزی کردیم تا تعداد بیشتری گاو خریداری کنیم.

معاون پژوهشی پژوهشکاه ابن سینا افزود: هفته گذشته با اتحادیه دامداران نیشابور که متقاضی دریافت این جنین‌ها هستند مذاکره ای داشتیم و تقاضا کردند که هر تعداد جنین تولید کردیم این اتحادیه جنین‌ها را پیش خرید کند.وی یاداور شد: با توجه به تغییرات اقلیمی باید به سمت نژادهای اصلاح شده دامی برویم تا ضمن کاهش مصرف آب و علوفه تولید محصولات افزایش یابد.

صادقی تاکید کرد: باید فعالیت در حوزه دامداری برای افراد صرفه اقتصادی داشته باشد تا به دلیل هزینه‌های سر بار به سمت تعطیلی نرود.

تشخیص زودرس و درمان سرطان در دستور کار است

وی با اشاره به تشخیص زودرس و درمان سرطان به عنوان سومین محور مورد نظر پژوهشگاه ابن‌سینا،‌ گفت: یکی از معضلات جامعه بشری بحث سرطان است. سرطان از گذشته وجود داشته و امروزه مباحثی در خصوص افزایش این بیماری تحت عنوان سونامی سرطان مطرح است.

صادقی با بیان اینکه سرطان بیماری بزرگسالان و مربوط به دوران کهولت است، افزود: مقام معظم رهبری بر بحث فرزند آوری تاکید زیادی داشته‌اند که باید مقدمات این مبحث فراهم شود تا در آینده جمعیت کشور منفی نشود.

وی با بیان اینکه سطح بهداشت و امید به زندگی در کشور افزایش یافته که باعث می‌شود طول عمر افراد افزایش یابد، گفت: امید به زندگی در ایران حدود 70 سال شده، به طبع آن بیماری‌های سنین کهولت مثل فشار خون، دیابت ، قلب و عروقی و سرطان نیز افزایش می‌یابد.

صادقی با بیان اینکه امروزه سرطان نمود بیشتری یافته است، گفت: اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود مثل سایر بیماری‌ها قابل درمان است. از این رو مشکلی که سرطان را صعب‌العلاج می‌کند عدم تشخیص در مراحل اولیه است و زمانی تشخیص داده می‌شود که امکان از بین بردن سلول‌های سرطانی بسیار مشکل می‌شود و یا از بین بردن آنها باعث آسیب می‌شود.

معاون پژوهشی پژوهشگاه ابن سینا تاکید کرد: امروزه تحقیقات به این سمت جهت داده می‌شود که سرطان را در همان مراحل اولیه که یک سلول بود تشخیص دهیم و از بین ببریم تا به مرور زمان تبدیل به توده نشود.

وی با بیان اینکه همکاران ما در ابن سینا به دنبال شناسایی هسته اولیه سلول‌های سرطانی در مراحل اولیه تشکیل قبل از اینکه توسط هر روش دیگری قابل تشخیص باشد، هستند، گفت: طرح‌های خیلی خوبی در این حوزه داریم که امیدواریم هرچه سریع‌تر نتیجه آنها مشخص شود و بتوانیم با تست‌های تشخیصی افرادی که افزایش سن پیدا می‌کنند را مورد ارزیابی قرار دهیم.

صادقی تصریح کرد: امروزه در مورد سرطان پروستات مارکر داریم و افرادی که بالای 40 سال هستند سالانه برای سرطان پروستات این آزمایش را انجام می دهند تا سلامت فرد تایید شود. در پی این هستیم که همین را در مورد سایر سرطان‌ها گسترش دهیم که سلامت فرد در خصوص ابتلا به سرطان به راحتی با آزمایش خون تشخیص دهد.

وی از جمله طرح های در دست اجرا را شناسایی زودرس سرطان پستان و یا دستگاه ادراری تناسلی با استفاده از بررسی ادرار و خون عنوان کرد.

صادقی با اشاره به اینکه وزارت بهدشات باید این پروژه‌ها را تایید کند، افزود: این پروژه‌ها در حد تحقیق است و نتایج باید به وزارتخانه ارسال و توسط متولیان ارزیابی شود.

درمان هدفمند سرطان

وی در ادامه با اشاره به درمان سرطان اظهار کرد: درمان‌های امروزی مبتنی بر شیمی درمانی، رادیوتراپی و پرتودرمانی است.

صادقی افزود: این درمان‌ها مشکلاتی دارند. به عنوان مثال در روش شیمی درمانی ماده‌ای وارد بدن می‌شود تا سلول سرطانی را کشته و یا رشدش را متوقف کند. اما این ماده در هر جا که سلولی در حال رشد یا تقسیم باشد را متوقف می‌کند که این تقسیم‌سلولی نیز بیشتر در مغز استخوان، پیازمو، بافت تولید مثل و دستگاه گوارش اتفاق می‌افتد. بنابراین این روش درمان اختلال آفرین است.

صادقی تصریح کرد: نسل جدید درمان سرطان این است که به جای اینکه درمان عمومی انجام دهیم درمان هدفمند انجام دهیم. یعنی این دارویی که وارد بدن می‌کنیم اختصاصا برای سلول سرطانی باشد و به آن حمله کند و به هیچ جای بدن آسیب نرساند که نمونه آنها استفاده از آنتی بادی های درمانی هستند.

وی افزود: آنتی بادی‌ها مولکول‌هایی هستند که برای هدف خاصی تولید می‌شوند و فقط به هدف متصل می‌شوند.

به گفته معاون پژوهشی پژوهشگاه ابن سینا تولید آنتی‌بادی های اختصاصی برای درمان سرطان در مرحله تحقیق قرار دارد.

صادقی تاکید کرد: آنتی بادی از زمانی که در آزمایشکاه تولید شود تا به سمت درمان رود بازه زمانی طولانی را طی می‌کند.

وی افزود: نتایجی که می‌گیریم در فاز سلولی و حیوانی است و باید طی کارآزمایی‌های بالینی در وزارت بهداشت تایید شود و سپس پس از گذراندن مراحل مربوط به فاز انسانی در این حوزه مورد استفاده قرار دهیم.