«وحید زندی فخر» در خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) نوشت:
اگرچه قیمت انواع گوشت در کشورها متفاوت است، اما تنها چیزی که میزان مصرف این محصولات را تعیین میکند، قدرت خرید مردم است.
نرخهای متفاوتی برای گوشت سفید و قرمز در کشورهای مختلف تعیین میشود که به شرایط و جریانات گوناگونی بستگی دارد. محققان با بررسیهای مختلف در چندین کشور، به نوسانات زیادی رسیدهاند و این نکته برای آنها ثابت شده که میزان حداقل دستمزدی که یک کارگر ماهر به صورت روزانه دریافت میکند، مهمترین نقش را در میزان مصرف مواد پروتئینی ایفا میکند. به عبارتی حتی سرزمینی با درآمد نسبی بالا و نرخ گوشت بالاتر از میانگین جهانی، نسبت به دیگر کشورهایی که بهای گوشت پایینتری دارند، اما سطح دستمزدها نیز در آنها پایین است، وضعیت بهتری خواهد داشت.
به هر ترتیب، در ایران نیز حدود ۲۳ درصد از درآمد خانوارها سهم مواد خوراکی و آشامیدنی میشود که حداقل ۵,۳ درصد از آن نیز مربوط به خرید مواد پروتئینی مانند گوشت قرمز و سفید است. اگر حداقل دستمزد یک کارگر معمولی در ایران یک میلیون تومان در نظر گرفته شود، این فرد برای هشت ساعت کاری در طول یک روز، حدود ۳۳ هزار تومان درآمد خواهد داشت که هر ساعت آن چهار هزار و ۱۲۵ تومان میشود. حال سوال اینجاست که با چنین درآمدی برای خرید یک کیلوگرم گوشت مرغ، گاو یا گوسفند، به چند ساعت کاری با حداقل دستمزد در ایران نیاز است؟ البته قیمتهای موجود طبق آخرین آمار بانک مرکزی بوده و ممکن است در مناطق مختلف، کمی متفاوت باشد. به هر ترتیب، میانگینی از نرخها برای تعیین ساعات کاری نیاز است که در این گزارش سعی شده، بهای انواع گوشت به صورت عادلانه قضاوت شود.
مرغ
در میادین شهرداری قیمت گوشت مرغ هفت هزار و ۳۹۰ تومان و در خردهفروشیها هشت هزار و ۱۴۹ تومان به ازای هر کیلوگرم است. بنابراین یک فرد با حقوق یک میلیون تومانی، با یک ساعت و ۴۵ دقیقه کار روزانه میتواند یک کیلوگرم گوشت مرغ از میادین تهیه کند. همین شخص برای خرید این محصول از خردهفروشیها به حدود دو ساعت کار نیاز دارد.
گوشت گاو
اگرچه گوشت گاو قسمتهای مختلفی داشته و به تبع آن، نرخهای گوناگونی دارد، اما اکنون گوشت گاو و گوساله بیاستخوان مورد بررسی قرار میگیرد. ۹ ساعت و ۱۰ دقیقه کاری نیاز است تا یک کارگر ساده بتواند یک کیلوگرم گوشت از میادین بخرد؛ میادینی که به طور متوسط، این محصول را بین ۳۴ هزار تا ۴۱ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه میکنند. این در حالی است که نرخ گوشت گاو در خردهفروشیها ۳۸ هزار و ۷۰۰ تومان بوده و برای دست یافتن به یک کیلوگرم از این محصول از طریق قصابیها باید ۹ ساعت و ۲۵ دقیقه کار کرد؛ به عبارتی یک ساعت و ۲۵ دقیقه بیش از یک روز کاری هشت ساعته.
گوشت گوسفند
گوشت گوسفند با استخوان، در میادین بین ۳۲ هزار تا ۴۵ هزار و ۲۰۰ تومان عرضه میشود. بنابراین باید برای خرید یک کیلوگرم از آن، ۹ ساعت و ۲۰ دقیقه کار کرد. با این حال، ۱۰ ساعت و ۴۵ دقیقه زمان کاری نیاز است تا یک کارگر ساده یک کیلوگرم گوشت گوسفند را از قصابی خرید کند. البته این محصول نیز مانند گوشت گاو، قسمتهای مختلفی دارد که در این گزارش تنها به یک مورد آن پرداخت شده است.
به هر حال، در مقایسه با کشورهایی مانند هند که اتفاقا انواع گوشت در آن، قیمت پایینتری نسبت به بقیه کشورها دارد، یک کارگر باید برای خرید یک کیلوگرم گوشت گوسفند، حدود ۴۰ ساعت یعنی بیش از ۴,۲ برابر ایرانیها کار کند. این وضعیت در مورد گوشت مرغ هم صادق است. زیرا یک کارگر ایرانی حدود دو ساعت و یک کارگر هندی بیش از ۱۰ ساعت باید کار کند تا بتواند یک کیلوگرم مرغ بخرد.
افزایش شاخص جهانی قیمت گوشت/ سوئیس گرانترین و اوکراین ارزانترین گوشت را عرضه میکنند
پژوهشهایی که در ۵۲ کشور جهان صورت گرفته نه تنها افزایش قیمت جهانی گوشت را به نمایش میگذارد، بلکه نشان از نابرابری قیمت این محصول نسبت به حداقل دستمزدهاست.
به گزارش خبرنگار ایانا از foodbev.com تحقیقات جدیدی که در زمینه ارزیابی هزینهها صورت گرفته است، نشان از افزایش هزینه تولید انواع گوشت دارد. این شاخص بر اساس دادههای پلتفرم caterwings است که در آن جزئیات نرخ گوشت مرغ، گاو، گوسفند، ماهی و خوک را به نمایش گذاشته و از ارزیابی خردهفروشیهای بیش از ۵۰ کشور پرمصرف دنیا حاصل شده است.
تجزیه و تحلیل قیمتها نشان داد که نوسانات بهای گوشت از کشوری به کشور دیگر بسیار متفاوت است. همچنین تعداد ساعات مورد نیاز یک کارگر بر اساس حداقل دستمزد برای خرید یک کیلوگرم گوشت از منطقهای به منطقه دیگر تغییر میکند. به عنوان مثال، در دانمارک مصرف کنندگان باید به ازای خرید یک کیلوگرم گوشت گاو، حداقل یک ساعت کار کنند. البته همین افراد برای خرید یک کیلوگرم گوشت خوک، به ۴۲ دقیقه کار نیاز دارند. این در حالی است که با وجود قیمت پایین گوشت در هند، کارگران این کشور باید برای به دست آوردن یک کیلوگرم گوشت بره ۳۲ ساعت، برای خریدن یک کیلوگرم مرغ بیش از ۱۰ ساعت و برای گوشت گوسفند حدود ۴۰ ساعت کار کنند. بنابراین اگرچه ممکن است در کشوری، قیمت انواع گوشت به نسبت بالا باشد، اما این حداقل دستمزدها و قدرت خرید است که میزان مصرف را تعیین میکند.
اطلاعات به دست آمده نشان میدهد که در حال حاضر سوئیس گرانترین و اوکراین ارزانترین گوشت را به مصرفکنندگان خود عرضه میکند. اگرچه میانگین قیمت مرغ در سوئیس، ۲۲۲ درصد بالاتر از میانگین جهانی است، اما با توجه به حداقل دستمزدهایی که در این کشور دیده میشود، خرید این محصول چندان زحمتی برای مصرف کنندگان ندارد. در مقابل، نرخ گوشت گاو در اوکراین، ۶۰ درصد پایینتر از معدل جهانی است.
به طور کلی از تولیدکنندگان مطرح گوشت در دنیا تنها هفت کشور هند، برزیل، ویتنام، لهستان، انگلستان، چین و اسپانیا توانستهاند میانگین بهای داخلی گوشت را در هر پنج گروه گوشتی پایینتر از متوسط جهانی نگه دارند. به طور ویژه استرالیا و نیوزیلند که دو تولیدکننده بزرگ گوسفند و گاو در جهان به شمار میروند، قیمتهای خود را بالاتر از میانگین جهانی ثبت کردهاند. به عنوان مثال، نرخ گوشت گوسفند در نیوزیلند، ۱۹,۹ درصد بالاتر از معدل دیگر کشورهاست.
به همین ترتیب، قیمت گوشت گاو، مرغ، ماهی و خوک در آمریکا بین ۸,۲ تا ۲۲.۴ درصد بالاتر از متوسط جهانی برآورد شده است. این در حالی است که ایالات متحده یکی از بزرگترین تولیدکنندگان در هر چهار گروه نام برده محسوب میشود.
اگرچه طبق گزارش OECD به طور متوسط در ۲۰ سال گذشته مصرف گوشت به میزان ۰,۳ کیلوگرم به ازای هر نفر کاهش یافته، اما با توجه به رشد جمعیت حهانی انتظار میرود که تقاضا در دهه آینده برای مصرف گوشت افزایش یابد. البته پیشنهادهای جایگزین مانند مصرف سبزیجات یا حشرات در سالهای اخیر تقاضا برای گوشت را کاهش داده و این راه تا تامین پایدار پروتئین مورد نیاز جوامع ادامه دارد.
الکساندر برونت، مدیر عامل شرکت caterwings در این ارتباط میگوید: "شاخصهای به دست آمده در آخرین تحقیقات حاکی از افزایش قیمت گوشت و نابرابری بینالمللی در زمینه مصرف غذاست. زیرا پرسشهای مبهمی در این بخش وجود دارد که یکی از مهمترین آنها جای خالی قیمت انواع غذا در اقتصاد کلان بیشتر کشورهاست؛ آن هم در شرایطی که دنیا به سمت جهانی شدن پیش میرود."