حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: چند روز پیش بود که پایگاه اطلاعرسانی رسمی وزارت بهداشت (وب دا) در اقدامی عجیب با انتشار خبری با عنوان «خودداری از مصرف پوست و گردن مرغ به دلیل تجمع هورمون» به نقل از مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی ادعا کرد که چون در برخی مرغداریها به مرغها هورمون تزریق میشود، مردم از مصرف پوست و گردن مرغ به دلیل تجمع هورمون خودداری نمایند.
انتشار این خبر با موجی از واکنشهای منفی از سوی جامعه دامپزشکی و همچنین یک نامه شدیداللحن از سوی مدیر کل دامپزشکی خراسان شمالی مواجه شد. حرف دامپزشکان این بود که اولا استفاده از هورمون در واحدهای مرغداری صحت ندارد و ثانیا هر مسئولی باید در حیطه تخصصی خود اظهار نظر کند.
حالا مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفتوگو با حکیم مهر، انتشار این خبر را حاصل یک سوء تفاهم میداند. «دکتر حسن براتیزاده» معتقد است که واکنشها به خبر جنجالی او، کمی عجولانه بوده است.
حکیم مهر: آقای دکتر، خبری که از قول حضرتعالی در خروجی پایگاه خبری رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته با واکنش شدید جامعه دامپزشکی مواجه شده است. پاسخ شما چیست؟
بنده اولا از پایگاه خبری حکیم مهر که پیگیر این مساله است، تشکر میکنم. خبر مذکور را خبرنگار دانشگاه و روابط عمومی به منظور انعکاس تهیه کرده بود. بنده نیز از آنجا که پزشک هستم، مباحث تغذیهای آن را تایید نکردم. چون بعضی از مسائل آن خیلی تند بود، مقرر شد که اصلاح شود.
به طور کلی فرایند انتشار خبر به این شکل است که روابط عمومی معاونت، خبری را که بحث علمی داشته باشد، آماده میکند، آن را به تایید ما میرساند و خبر بعد از تایید ما در سایت غذا و دارو و در ادامه در وبسایت دانشگاه و وزارتخانه قرار میگیرد. مساله اینجاست که این خبر تایید نشده بود و خبرنگار از طریق مستنداتی که خود داشته، اقدام به انتشار آن کرده است. مستندات آن هم شامل یک مجله متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران بوده که در شماره سوم سال دوم آن نوشته شده که از مصرف مرغ زیر ۱۵۰۰ گرم خودداری شود، چرا که این مرغها مریض هستند و سلامت مردم را به خطر میاندازند.
در آن مطلب آمده بود با توجه به اینکه در پرورش مرغ از هورمون استفاده میشود، این هورمون در پوست گردن تجمیع شده و لذا نباید مصرف شود. خبرگزاری فارس هم از قول یکی از اساتید دانشگاه تهران خبر ممنوعیت مصرف گردن و بال مرغ برای خانمها را منتشر کرده بود.
در کل بحث هورمونی دو جنبه دارد؛ یکی هورمونهایی است که در مرغداریها استفاده میکنند و دیگری هورمون تستوسترونی است که به شکل طبیعی در پوست مرغ وجود دارد. این هورمون جنسی مردانه است که اگر خانمها آن را زیاد مورد استفاده قرار دهند، منجر به رویش مو در بدن آنها میشود.
حکیم مهر: اگر انتشار خبر یک اشتباه بوده است، چرا اقدامی برای تکذیب یا اصلاح آن صورت نگرفت؟
قبل از اینکه مدیر کل دامپزشکی استان چنین نامهای بنویسند، ما توضیح دادیم و اجازه خواستیم که جوابی بدهیم تا بعد وادار نشویم مطالب دیگری بگوییم، اما ایشان خیلی عجله کردند و این نامه را نوشتند. بنده هنوز نمیدانم که باید جواب این نامه را بدهم یا خیر و قضیه بیخ پیدا کرده است. ما گفتیم که این اشتباه از سوی خبرنگار انجام شده و ما هم خواستیم توضیح دهیم که باعث تشویش شده است، اما دوستان عجله کردند.
حکیم مهر: از نظر شما صلاحیت اظهار نظر در این زمینه با دامپزشکان است یا پزشکان؟
بنده پزشک هستم و مثلا اگر میگویم که روغن زرد استفاده شود یا خیر، اظهار نظر من کاملا علمی است. مثلا اگر فردی قصد خوردن گوشت دارد، چه قسمتهایی از آن بهتر و چه قسمتهایی بدتر و ارزش غذایی کدام بخش از آن بیشتر است. یا مثلا پوست مرغ چاق کننده است. بنده میتوانم از منظر پیشگیری از چاقی در این زمینه اظهار نظر کنم که مثلا اگر مرغ بخورید باعث چاقی میشود؛ یا چون بحث نازایی زیاد شده، ممکن است برخی خانمها عادت به خوردن پوست مرغ داشته باشند و به خاطر هورمونی که دارد، برای آنها مضر باشد. این مباحث کارشناسی و علمی است.
اینکه به یکباره بگوییم کسی اجازه اظهار نظر در یک حوزه را ندارد، با آزادی بیان منافات دارد. ما در حوزه تخصصی خود، میتوانیم اظهار نظر کنیم. اما با هم میگویم که آن خبر را بنده تایید نکردم و ضمن اینکه از قول من نبوده است. متاسفانه صبح که پایگاه خبری حکیم مهر را نگاه کردم، دیدم از قول بنده خبر را منتشر کرده است. اتفاقا من هم مدعی هستم و سایت حکیم مهر هم باید پاسخگو باشد که چرا این خبر را منتشر کرده است؟ دامپزشکی استان هم باید پاسخگوی جنبه حقوقی داستان باشد.
حکیم مهر: پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر این خبر را به نقل از وبدا منتشر کرده است. در خبر وبدا هم منبع، شما بودهاید.
اصلا من این خبر را تایید نکردم و اشتباه از خبرنگار بوده است.
حکیم مهر: منظور بنده این است که اگر حکیم مهر این خبر را از قول شما منتشر کرده، کاملا به نقل از وبدا بوده و هیچ دخل و تصرفی در آن نداشته است.
بنده انتظار دارم که حکیم مهر صحبتهایم را انعکاس دهد تا این سوء تفاهم برطرف شود. اگر دوستان کمی حوصله به خرج میدادند مشکل را با کمک یکدیگر حل میکردیم. بنده در بحث نظارت و تولید کشور هستم. در این شرایط اقتصادی، حمایت از تولید ملی وظیفه ماست. این حرف به هر دلیلی که بوده نباید منجربه ضربه خوردن تولید و صنف مربوطه شود.
من خیلی از بخشهای خبر را حذف کرده بودم و قرار بود خبر اصلاح شده منتشر شود که نشده است. خانم خبرنگار یک اشتباه بزرگ مرتکب شده است. بنده به غذا و دارو هم نامه نوشتم که روابط عمومی این خبر را اصلاح کند. من از تولید ملی به شدت حمایت میکنم و حتی اگر یک کارخانه تعطیل شود، بسیار ناراحت میشوم، چراکه تعصب خاصی روی تولید ملی دارم. حالا اینکه بخواهیم خبری را منتشر کنیم که به این بخش ضربه وارد کند، اصلا پذیرفته نیست.
حکیم مهر: از سوء تفاهمی که میگویید در انتشار خبر به وجود آمده بگذریم. آیا از نظر شما واقعا در مرغداریهای ما هورمون تزریق میشود یا خیر؟
شب گذشته یکی از همشهریهای بنده که صاحب مرغداری است، یک سوال علمی از بنده پرسید. بنده هم در مقابل این سوال را پرسیدم آیا واقعا شما در مرغداریها هورمون تزریق میکنید؟ بنده پزشک هستم و باید در این زمینه به خانواده خود و مردم اطلاعرسانی کنم. به هر حال کسانی که مبتلا به نقرس بوده و محدودیت در استفاده از گوشت قرمز دارند، باید از گوشت سفید استفاده کنند و من نیز به قصد حصول اطمینان این سوال را پرسیدم. ایشان در جواب تلویحاً گفتند که بحث استفاده از آنتیبیوتیک را داریم. یعنی با توجه به شرایط از بعضی از داروها استفاده میکنیم. سوال کردم که آیا طریقه استفاده از داروها را به شما آموزش دادهاند؟ پاسخ داد که خیر، به صورت تجربی استفاده میکنیم.
خب کسی که دیپلم هم ندارد و مرغداری تاسیس کرده است، میگوید که از آنتیبیوتیک استفاده میکنیم. درواقع نگفتند که هورمون استفاده نمیکنیم، بلکه گفتند که کم استفاده میکنیم. یعنی تلویحا اشاره کردند که استفاده میکنیم و این یک نمونه بوده است.