حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: رئیس اسبق سازمان دامپزشکی کشور در واکنش به اظهارات اخیر «فرهاد افشار» مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر شهرداری تهران مبنیبر مزاحم بودن حرفه دامپزشکی و لزوم انتقال آن به خارج از شهر، وی را تشویق به مطالعه در زمینه نقش دامپزشکی در سلامت جامعه کرد.
«دکتر عباسعلی مطلبی» معتقد است تنها حافظی که میتواند مخاطرات نگهداری از حیوانات زنده را کاهش دهد و از عوارض و تسری آن به آحاد دیگر جامعه جلوگیری کند، خدمات ارزشمند دامپزشکی است.
حکیم مهر: آقای دکتر، موضع شما در خصوص اظهارات اخیر مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر شهرداری تهران در زمینه آلاینده خواندن حرفه دامپزشکی چیست؟
ضمن تشکر از خدماتی که از سوی شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر شهرداری تهران ارائه میشود، باید خدمت ایشان عرض کنم که بهتر است فرصتی را به منظور مطالعه در مورد ابعاد، مسئولیتها و نقش دامپزشکی در تامین سلامت و بهداشت جامعه اختصاص دهند. اگر ایشان دامپزشکی را صرفاً به معنای ارائه خدمات به دام زنده میبینند، باید گفت که دام زنده هم دستهبندیهای زیادی دارد. یک بحث، دام زندهای است که در قالب دامپروریهای متراکم نظیر گاوداریها، مرغداریها و دامداریهای سنتی مطرح میشود. بحث بعدی آن دام زندهای است که به شکلهای مختلف مثل حیوانات خانگی، طیور زینتی و امثالهم از سوی تعداد کثیری از افراد جامعه در منزل نگهداری میشود که این بخش به دامپزشکی مربوط نیست.
تنها حافظی که میتواند مخاطرات نگهداری از حیوانات زنده را کاهش دهد و از عوارض و تسری آن به آحاد دیگر جامعه جلوگیری کند، خدمات ارزشمند دامپزشکی است. لذا شاید منظور این عزیز بزرگوار، بحث کلینیکهای ارائه خدمات دامپزشکی و دامهای کوچک باشد.
حکیم مهر: اگر فرض کنیم منظور ایشان همین بوده باشد، چطور؟
باز یک بخش این موضوع به دامپزشکی مربوط میشود و بخش دیگر مرتبط با تصمیمات متولیان سیاسی و اجتماعی جامعه در حوزه شناسنامه و پاسپورت بهداشتی است. بنده سالها در سازمان دامپزشکی بودم و جلسات زیادی را با متولیان نیروی انتظامی برگزار کردم تا این حیوانات شناسنامهدار باشند تا باعث انتقال آلودگی و بیماری نشوند. جدا از این مسائل، برخی از حیواناتی که نگهداری میشوند، همراه با مسائل شرعی هستند که بحث آن به نگهدارندگان آنها برمیگردد که باید این مسائل شرعی را رعایت کنند. ما باید امکاناتی را در اختیار داشته باشیم تا این خدمات و مشاورهها در جامعه ارائه شود.
بحث دوم اینکه بخشی از خدمات دامپزشکی در شهر برای سلامت غذا و نظارت بهداشتی بر آن است. ما در سطح شهر تهران دهها، هزاران و چندین هزار مرکز عرضه مواد غذایی داریم که مشغول قطعهبندی و بستهبندی مواد غذایی هستند. یکی از رسالتهای دامپزشکی و حضور دامپزشکی در شهر، رسیدگی به این مراکز است تا با نظارتهای خود از بروز مخاطرات و ورود مواد غذایی ناسالم به چرخه مصرف مردم جلوگیری کنند که این مهم بدون حضور و استقرار در موقعیت، عملیاتی نیست.
بخش دیگری از رسالت دامپزشکان، فعالیتهای آموزشی، ترویجی و مشاورهای است. ما در محیط شهری زندگی میکنیم و اگر بخواهیم این عوامل را به یک منطقه دوردست منتقل کنیم، با مشکل مواجه میشویم. لذا باید دنیا را مطالعه کنیم. در خیلی از کشورهای پیشرفته دنیا هم خیلی از این خدمات، در داخل شهر ارائه میشود.
حکیم مهر: آیا در زمان ریاست شما در سازمان، چنین مسائلی مطرح میشد؟
جالب است بدانید زمانی که بنده به سازمان آمدم، دامپروریهای زیادی در منطقه باغ فیض تهران و در داخل بافت شهری بود که سرمایهگذاری سنگینی برای انتقال آنها صورت گرفت. این مراکز از مدتها پیش دامپروری بودند و آن زمان شهریتی وجود نداشت و این شهر بود که به دامپروری رسید. علیرغم این مساله، دولت و وزارت جهاد سازندگی آن زمان سرمایهگذاری کرده و این مراکز را به مناطق دیگر منتقل و سازماندهی کردند.
حکیم مهر: تجربه دنیا در این مورد چگونه است؟
بعضی مقولات مثل کشتارگاهها، در بهترین و مدرنترین شهرهای دنیا هم داخل بافت شهری هستند. کشتارگاه هم باید خدمات دامپزشکی داشته باشد. تا همین چند سال قبل کشتارگاه معروف تهران در میدان بهمن بود، لذا مقایسه حرفهی دامپزشکی و خدمات دامپزشکی با مشاغل مزاحم، صحیح نیست.
حکیم مهر: راهکار شما برای حل این مشکل چیست؟
باید مقداری به ابعاد مختلف این کار پرداخته شود؛ اگر بعضا نگرانیها و مخاطراتی به شکل دیگر وجود دارد، نباید به حرفه دامپزشکی گره زده شود. خوشبختانه با گستردگی فعالیتهای دامپزشکی و ساختارهایی که ایجاد شده ما از لحاظ سلامت در مواد غذایی و بیماریهای مشترک قابل انتقال از حیوانات احساس امنیت بیشتری میکنیم. امروز مردم به راحتی و به شکلهای مختلف از انواع حیوانات زنده نگهداری میکنند. دامپزشکان با نظارتی که اعمال و فرهنگسازی که ایجاد میکنند، کمک میکنند تا حداقل صاحبان دامها نسبت به سلامت آنها حساس شوند. صاحبان دام امروز میدانند که میبایست دامی را که از آن نگهداری میکنند، به صورت دورهای به دامپزشک متخصص معرفی کنند تا از مخاطرات و بیماریهای قابل انتقال آن جلوگیری شود. این بیماری برای کشور از لحاظ اقتصادی و بهداشتی هزینهبر است و دهها و هزاران نفر را به بیماریهای خطرناک مشترک مبتلا میکند. لذا باید متولیان دامپزشکی را وادار کنیم تا برنامه جامعی را برای حضور مستمر و گسترده در مناطق شهری برای ارائه خدمات ارزشمند و حیاتی دامپزشکی داشته باشند.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.