حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: نام معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور با طرح جدید او برای مهار آنفلوانزای فوق حاد پرندگان گره خورده است؛ «دکتر علیصفر ماکنعلی» اما امروز از فرجام طرحش نگران است.
حکیم مهر: آقای دکتر، برنامه جامع مبارزه با آنفلوانزای فوق حاد پرندگان یکی از طرحهای اصلی شما بعد از تصدی سمت جدیدتان بود. ارزیابی خودتان از اجرای این طرح تا این لحظه چیست؟
ما برنامه را طراحی و به روز کردیم و اولین نتایج آن را هم در بهمن ماه دیدیم؛ کمااینکه در این ماه تعداد کانونهای ما نسبت به بهمن سال قبل ۳۳ درصد و در خرداد ماه امسال نسبت به خرداد ۹۶، ۹۵ درصد کاهش پیدا کرد. علیرغم اینکه فصل بهار امسال، پرباران و خنک و شرایط اکوسیستم برای پخش ویروس مساعدتر بود اما تعداد کانونهای ما در خرداد ماه، ۹۵ درصد نسبت به خرداد ۹۶ کاهش پیدا کرد. این در حالی بود که کسر طیور ما از نظر تعداد بیشتر از سال قبل و جمعیت حساس ما نیز بیشتر بود.
حکیم مهر: آیا برنامه طبق پیشبینیهای شما پیش میرود؟
یکی از کامپوننتهای کنترل بیماری بحث واکسیناسیون هدفمند پیشگیرانه است. ما امیدواریم ظرف ۴۵ روز آینده ۸۰ درصد جمعیتهای حساس مزارع مرغ تخمگذار در استانهای پر تراکم را واکسینه کنیم؛ اگر واکسینه نکنیم رخدادهای انفجاری در مزارع صنعتی ما در موج ۹۷ دور از انتظار نخواهد بود.
حکیم مهر: چرا امیدوارید؟ مگر واکسن به تعداد مورد نیاز نداریم؟
به ۲ شرکت اجازه واردات ۱۲۰ میلیون دوز واکسن دادیم، اما متاسفانه تا الان فقط ۱۰ میلیون دوز وارد شده است.
حکیم مهر: به دلیل مشکل تحریم؟
بحثهای مختلفی وجود دارد که واکسن هنوز در اختیار ما قرار نگرفته است تا بتوانیم قبل از شروع موج ۹۷ و ۹۸، ۸۰ درصد جمعیتهای هدف را واکسینه کنیم. این یک تهدید کاملاً جدی است که اگر آن را جدی نگیریم و واکسن به موقع در اختیار استانهای هدف قرار ندهیم و نتوانیم ۸۰ درصد طیور هدف را واکسینه کنیم، این احتمال بسیار محتمل است که درگیریهای انفجاری در موج ۹۷ و ۹۸ داشته باشیم. من قبلا هم گفتم و یادآوری کردم که در موج ۹۷ و ۹۸ کانونهای ما بیش از ۸۰ درصد کاهش پیدا خواهد کرد، همانطور که در خرداد ماه ۹۵ درصد، در تیر ماه ۵۰ درصد و در فرودین ماه ۷۳ درصد کاهش پیدا کرده است. مهار موج ۹۷ و ۹۸ ما منوط به این است که به شکل موازی برنامههای ۵ محوری واکسیناسیون را انجام دهیم.
حکیم مهر: موج ۹۷ و ۹۸ از چه زمانی آغاز میشود؟
پیشبینی ما این است که این موج از اواسط شهریور ماه آغاز شود. چون گستره ویروس به شکلی است که هر سال زودتر شروع میشود. خوشبختانه با اقداماتی که انجام دادیم، پیک موج را عقب بردیم. موج را در فرودین ماه متوقف کردیم و موفقیت موج ۹۷ و ۹۸ ما وابسته به این است که بتوانیم ۸۰ درصد جمعیت را واکسینه کنیم.
حکیم مهر: کمبود واکسن علت دیگری هم دارد یا صرفاً تحریم باعث این رخداد شده است؟
یک علت آن فرایندهای درون سازمان دامپزشکی کشور است؛ فرایندها و دستورالعملهایی در سازمان داریم که خود آنها بازدارنده هستند.
حکیم مهر: تلاشی در جهت رفع آنها نکردهاید؟
فرایند ثبت واکسن را تا حدی اصلاح کردیم اما باز به ما اجازه نمیدهد که در کوتاه ترین زمان ممکن واکسن را وارد کنیم. بحث دیگر هم مباحث تجاری و بازرگانی است که ما از آنها اطلاعی نداریم. الان واکسنی داریم که یک ماه است در گمرک مانده و هنوز فرایند ترخیص آن انجام نشده است. به هر حال بحثهای ارزی و تجاری است که ما اطلاع دقیقی از آن نداریم.
حکیم مهر: آقای دکتر، چند روز پیش هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد بند (ث) ماده (۷) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، آییننامه اجرایی موضوع استقرار سامانههای بهداشتی در مراکز تولید و توزیع فرآوردههای خام دامی، دارو و فرآوردههای زیستی دامپزشکی را تصویب کرد. جزئیات این آییننامه چیست؟ آیا همان شرکتهای ممیزی است که تقریباً ۱۰ سال پیش بحث آن مطرح بود؟
آن چیزی که در گذشته بوده با آن چیزی که الان قانون شده، تفاوتهایی دارد، اما پایه آنها یکی است. اگر آنها را ریشهیابی کنیم میبینیم که خیلی متفاوت نیستند. شاید در رفتارها متفاوت باشند.
حکیم مهر: یعنی چه؟
یعنی شکل اهداف و مسئولیتهایی که وجود دارد، تغییر کرده، اما محتوا همان است. بنده خیلی نمیتوانم در مورد جزئیات آن صحبت کنم اما فرایند به این سمت است که نظارت در امر تولید غذای با منشاء دامی، سیستماتیک شود و اطلاعات این نظارتهای سیستمایتک به شکل روتین در جایی ثبت شود و قابلیت نظارت و ردیابی را داشته باشد. الگوی ما این است که فعالیتها سیستماتیک و اطلاعات، مستند شود و این اطلاعات در راستای اعمال دستورالعملهای سلامت مواد غذایی قابلیت رصد داشته باشد.
حکیم مهر: چند روز پیش بیستمین کنگره دامپزشکی ایران برگزار شد. ارزیابی شما از این کنگره چه بود؟
نمایشگاه جایی برای ارائه توانمندیهای یک صنف، تشکل، اتحادیه و شبکه برای تمامی دستاندرکاران آن مجموعه است. طبیعی است که نمایشگاه میتواند نقش موثری در معرفی فناوریهای نوین، محصولات جدید یا فرایندهایی که داخل کشور و دنیا وجود دارد، داشته باشد.
حکیم مهر: به نظر میرسید آن گونه که مورد انتظار بود، از این کنگره استقبال نشد. چه راهکاری برای حضور پررنگتر افراد میتوان اندیشید؟
هر حرکتی که اثرگذاری خود را داشته باشد و اقتصاد محور باشد، حتما هواداران خود را خواهد داشت. ما باید به سمتی حرکت کنیم که دستاندرکاران و ذینفعان مرتبط با هر نمایشگاهی به این نتیجه رسیده باشند که برگزاری نمایشگاه اثر مثبتی برای آنها دارد. اگر استقبال خوبی صورت نمیگیرد یکی از دلایل عمده آن میتواند این باشد که تا به حال آن اثرگذاری را برای ذینفعان نداشته است.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
شما هر زمان بازار های بزرگ محلی خرید و فروش پرندگان را و مرغداری های بدون مجوز و پروانه را فقط یک بار برای عبرت سایرین معدوم نمودید و مشکل آنفلوآنزا داشتید بعد واکسیناسیون را خواهید توانست در برنامه قرار دهید.
حقیر حاضرم به اتفاق به هر استان و شهرستان شمالی که حضرتعالی میفرمایید سفر کنیم و ببینیم چند مرغدار سما سط را اجرا میکنند؟(قطعا هیچکدام) و چند مرغدار با مجوز دامپزشکی جوجه ریزی می کنند؟(قطعا زیر ۱%) و چند مرغداری به طور کلی پروانه بهداشتی دارند؟(قطعا زیر ۲۰تا۳۰%) و چند مرغداری کلا پروانه بهره برداری ندارند؟(قطعا بیش از ۲۰%)
با این حال از نظر شما و سایر مخاطبین واکسیناسیون علیه آنفلوآنزا کار را بهتر میکند یا بدتر؟؟؟
..................