محققان بررسی کردند : تاثیر سن شروع تغذیه با یونجه خشک بر زمان از شیرگیری گوساله

حکیم مهر - محققان دانشگاه بیرجند تاثیر سن شروع تغذیه با یونجه خشک بر عملکرد و سن از شیرگیری گوساله را مورد بررسی قرار دادند.

محمدعلی آهنگرانی، دانشجوی رشته تعذیه دام از دانشگاه بیرجند، پژوهشی را در قالب پایان‌نامه ارشد خود به راهنمایی دکتر محمدحسن فتحی و مشاوره دکتر همایون فرهنگ فر و دکتر آرش امیدی انجام داده است.

در این پژوهش از 30 راس گوساله شیری هلشتاین(15 راس نر، 15 راس ماده) با میانگین وزن 77/0±40/6 کیلوگرم به منظور بررسی تاثیر زمان افزودن یونجه به جیره بر مصرف خوراک، افزایش وزن، بازده غذایی، برخی متابولیت‌های شکمبه، خون و سن از شیرگیری استفاده شد.

جیره‌های آزمایشی شامل جیره حاوی کنسانتره شروع کننده، جیره حاوی کنسانتره شروع کننده به علاوه یونجه خشک(از روز اول آزمایش) و جیره حاوی کنسانتره شروع کننده به علاوه یونجه خشک(از روز 21 آزمایش) بودند که دارای سطوح یکسان انرژی و پروتئین بوده و از سن 4 روزگی به صورت آزاد در اختیار گوساله‌ها قرار داده شدند.

طی پژوهش، گوساله‌ها حدود 10 درصد وزن بدن خود با شیر تغذیه شده و سه هفته بعد از شیرگیری از طرح خارج شدند. ملاک از شیرگیری زمانی بود که گوساله‌ها مقدار 800 گرم ماده خشک به مدت سه روز متوالی مصرف کنند. داده‌های حاصل از آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی(با سه تیمار و هر تیمار با 10 تکرار) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

نتایج نشان داد که میانگین مصرف خوراک روزانه در گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های 2 و3، در دوره قبل و بعد از شیرگیری و در کل دوره به طور معنی‌داری(05/0>P) بالاتر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1 بود. میانگین افزایش وزن روزانه در گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2، در دوره قبل از شیرگیری و کل دوره به طور معنی داری(05/0>P) بالاتر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1 بود، اما در دوره بعد از شیرگیری اختلاف، معنی‌دار نبود.

بین میانگین افزایش وزن روزانه گوساله‌های تغذیه شده با جیره 3، نسبت به گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1 و 2 در سه دوره آزمایش، اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد. میانگین نسبت افزایش وزن به خوراک مصرفی(بازده غذایی) در دوره قبل از شیرگیری و کل دوره بین گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های مختلف آزمایشی تفاوت نداشت، اما این نسبت در دوره بعد از شیرگیری برای گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1، به طور معنی‌داری (0.05>P) بالاتر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 بود.

اختلاف مشاهده شده بین میانگین بازده غذایی گوساله‌های تغدیه شده با جیره 3 نسبت به گوساله‌های تغدیه شده با جیره‌های 2 و 1 در دوره بعد از شیرگیری معنی‌دار نبود. بین وزن تولد، وزن از شیرگیری و وزن پایانی گوساله‌ها نیز اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. میانگین سن از شیرگیری گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2، به طور معنی‌داری(0.05>P) پایین‌تر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1 بود.

میانگین سن از شیرگیری گوساله‌های تغدیه شده با جیره 3، از نظر عددی پایین‌تر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1 و بالاتر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 بود، گر چه این اختلاف معنی‌دار نبود. زمان شروع استفاده از یونجه در جیره، بر قوام مدفوع، PH شکمبه، غلظت گلوکز و بتاهیدروکسی بوتیرات خون گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های مختلف در هفته‌های مختلف و در کل دوره آزمایش اثر معنی‌داری نداشت.

بین میانگین غلظت کل اسیدهای چرب فرار شکمبه گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های مختلف در هفته‌های مختلف، اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد، اما در کل دوره، میزان کل اسیدهای چرب فرار شکمبه گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2، به طور معنی‌داری(05/0>P) بالاتر از گوساله‌های تغذیه شده با جیره 1 و 3 بود.

مصرف خوراک خشک روزانه در دوره قبل از شیرگیری، بعد از شیرگیری و در کل دوره، در گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 و 3، به طور معنی‌داری بیشتر از جیره 1 بود.

افزایش وزن روزانه گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 تنها در دوره قبل از شیرگیری و در کل دوره به طور معنی‌دار بالاتر از جیره 1 بود، اما در دوره بعد از شیرگیری، اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد.

مصرف علوفه در جیره، بازده مصرف خوراک گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 را در دوره بعد از شیرگیری به طور معنی‌داری نسبت به جیره 1، کاهش داد اما در دوره قبل از شیرگیری و در کل دوره اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد. همچنین وزن از شیرگیری و وزن پایانی تحت تاثیر جیره‌های آزمایشی قرار نگرفت.

‌مصرف علوفه در جیره، سن از شیرگیری گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 و 3 را به طور معنی‌داری کاهش داد. همچنین قوام مدفوع تحت تاثیر جیره‌های آزمایشی قرار نگرفت.

PH شکمبه گوساله‌ها در هفته‌های مختلف و در کل دوره در جیره‌های علوفه‌ای بیشتر بود، اما معنی‌دار نشد. با افزایش سن نیز PH شکمبه گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های مختلف افزایش یافت.

غلظت کل اسیدهای چرب فرار شکمبه در هفته‌های مختلف در گوساله‌های تغذیه شده با جیره 2 بیشتر از دو گروه دیگر بود که در کل دوره این اختلاف معنی‌دار شد. با افزایش سن نیز غلظت این متابولیت در شکمبه گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های مختلف افزایش یافت.

غلظت گلوکز و بتاهیدروکسی بوتیرات خون گوساله‌های تغذیه شده با جیره‌های مختلف با گذشت زمان به ترتیب کاهش و افزایش یافت، اما تحت تاثیر جیره‌های آزمایشی قرار نگرفت.