حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: چند روز پیش سند برنامه ملی ارتقای کیفیت بهداشت و تضمین سلامت تخم‌مرغ رونمایی شد تا بر اساس آن ایران نیز از این پس به عنوان دهمین کشور تولیدکننده تخم مرغ در جهان وارد فاز تازه‌ای جهت عرضه محصولاتی شود که به دلیل داشتن برچسب حاوی اطلاعاتی چون مبداء، تاریخ تولید و تاریخ انقضاء، نوع محصول و مقدار آن قابلیت رهگیری در درازای زنجیره تولید تا مصرف را داشته باشد.
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی در گفت‌وگو با حکیم مهر تاکید می‌کند که شروع این طرح، به صورت تدریجی، تشویقی و ایجابی است و بعد از انجام فرهنگ‌سازی به‌عنوان یکی از محورهای مهم، به مرور زمان برخی محورهای طرح الزامی خواهد شد.
«دکتر سامد برومندفر» می‌گوید: «مثلاً بحث الزام حمل و نقل تخم‌مرغ با ناوگان مجهز به زنجیره سرد در یک سال آینده الزامی و اجباری خواهد شد.»
حکیم مهر: آقای دکتر، چند روز پیش شاهد رونمایی از سند ارتقای کیفیت بهداشتی و تضمین سلامت تخم مرغ بودیم. ارزیابی شما از اجرای این سند چیست؟
قریب به یک سال است که در دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی، در حال تدوین موضوعات بهداشت فراورده‌های خام دامی در قالب برنامه‌های ملی هستیم تا آنها را به صورت یک سند ملی فازبندی شده پیش ببریم. در سال جاری اولین برنامه ملی ما ارتقای کیفیت بهداشتی گوشت مرغ بود که کلید خورد و در حال ادامه است و پیش می‌رود. این دومین برنامه ملی و جامع تحت عنوان ارتقای کیفیت بهداشتی و تضمین سلامت تخم مرغ است که حاصل چند ماه کار کارشناسی با حضور کارشناسان، صاحب‌نظران، متخصصین داخل و بیرون سازمان، تشکل‌ها، انجمن صنفی تخم‌مرغ شناسنامه‌دار، تولید کنندگان بزرگ، وزارت بهداشت با ۲ زیرمجموعه مرکز سلامت محیط کار و سازمان غذا و دارو است.
ما با کمک این عزیزان طرح را تدوین و نظرات عملیاتی و اجرایی ادارات کل آموزش استان‌ها را اخذ کردیم. در نهایت یک سند جامع ملی تدوین شد که شاهد رونمایی از آن بودیم.
حکیم مهر: هدف اصلی از اجرای سند چیست؟
هدف این برنامه ملی این است که ما از مزارع پرورش مرغان تخم‌گذار که تخم مرغ یا سایر ماکیان را تولید می‌کنند، اهداف بهداشتی را که شامل سامانه‌های بهداشتی هستند، پیاده کنیم تا درنهایت تخم مرغ یا تخم ماکیان سالم تولید شود. این فراورده‌ها در شرایط بهداشتی حمل شوند، به مراکز بسته‌بندی وابسته یا مستقل منتقل شوند، برودت لازم و زنجیره سرد را ببینند و بعد از سورتینگ و مسائل فنی و بهداشتی دیگر، به صورت بهداشتی بسته‌بندی و شناسنامه‌دار شوند. این عملیات تا مرحله عرضه در فروشگاه‌ها ادامه دارد تا محصول به صورت بهداشتی و سالم به دست مردم برسد. به طور خلاصه عملیات بسته‌بندی، شناسنامه‌دار کردن، رتبه‌بندی، گریدینگ بهداشتی و کیفی و تقویت و افزایش نظارت‌های مسئولین فنی بهداشتی مراکز در این برنامه دیده شده است.
بعد از سال ۸۰ که بسته‌بندی تخم مرغ در کشور شروع شد یعنی از حدود ۱۸ سال پیش تا امروز، این الگو وجود داشته و ۲۰ درصد تخم مرغ کشور به صورت بسته‌بندی و شناسنامه‌دار تولید و عرضه می‌شد که این کافی نبود. سازمان دامپزشکی قصد دارد که از سال آینده به تدریج این فرایند را افزایش داده و به سطح بالایی برساند.
حکیم مهر: آیا سازمان دامپزشکی به تنهایی قادر به انجام چنین کاری هست؟
در این حوزه با وزارت بهداشت هماهنگی‌های خوبی کردیم که به تدریج تا سال آینده بتوانیم تخم مرغ را به فروشگاه‌ها و مراکز عرضه در شرایط یخچالی عرضه کنیم. به عبارتی تخم مرغ خارج از شرایط یخچالی، نه نگهداری شود و نه عرضه.
حکیم مهر: آیا این سند صرفاً با فرهنگ‌سازی قابلیت اجرا دارد یا برنامه‌های الزام‌آور نیز پیش‌بینی کرده‌اید؟
شروع این طرح به صورت تدریجی، تشویقی و ایجابی است. به مرور زمان و پس از فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی عمومی در رسانه‌ها، با وزارت بهداشت، تشکل‌ها و اصناف هماهنگی کردیم تا اطلاع‌رسانی لازم به مردم درخصوص مزایای مصرف تخم مرغ، خرید تخم مرغ بهداشتی و بسته‌بندی شده را به جامعه منتقل کنیم. با این اقدام نقش حقوق شهروندی پررنگ شده و خود مردم می‌توانند حق انتخاب داشته باشند. یقینا فرهنگ‌سازی یکی از محورهای مهم این بحث است که به مرور زمان تا یک سال آینده پیش می‌رود، اما در نهایت برخی محورهای طرح الزامی خواهد شد.
حکیم مهر: مثلا چه محورهایی؟
مثلا بحث الزام حمل و نقل تخم‌مرغ با ناوگان مجهز به زنجیره سرد که در یک سال آینده الزامی و اجباری خواهد شد. همچنین با همکاری مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، بحث نگهداری از تخم‌مرغ در شرایط سرد و عرضه در فروشگاه‌ها در شرایط سرد و یخچالی به مرور زمان در فازهای نهایی الزامی خواهد شد.
حکیم مهر: آیا اجرای این سند، قیمت تخم مرغ را به طرز چشمگیر افزایش نخواهد داد؟
خیر. به این دلیل که ما تجربه مشابهی را در حوزه مرغ داریم. از آنجا که بحث مرغ هم تدریجی بود و هیچ اجباری در آن وجود نداشت، هیچ تغییری در قیمت مرغ صورت نگرفت. ما حتی مرغ را گریدبندی کردیم و این مساله هیچ تاثیری در قیمت نداشت. البته قیمت وظیفه سازمان دامپزشکی نیست بلکه وظیفه سازمان دامپزشکی تولید و تامین ماده غذایی با منشاء دامی سالم به مردم است.
حکیم مهر: یعنی تفاوت قیمت در حدی نخواهد بود که در مناطق پایین شهر، منجر به کاهش مصرف از سوی مردم شود؟
هیچ وقت چنین اتفاقی نخواهد افتاد که اختلاف قیمت زیاد باشد. ضمن اینکه رتبه‌بندی در تخم مرغ هم اتفاق خواهد افتاد. به این صورت که رتبه A ممتاز و رتبه B معمولی خواهد بود. رتبه B همان است که مردم قبلا هم می‌خریدند، هیچ تفاوت قیمتی نخواهد داشت و به صورت بسته‌بندی هم خواهد بود.
حکیم مهر: تفاوت این رتبه‌ها در چه چیزی خواهد بود؟
از نظر مباحث کیفی مثل سایز تخم مرغ و یک سری اقداماتی که در مراکز بسته‌بندی انجام می‌شود. هر دو رتبه از نظر سازمان دامپزشکی، تخم مرغ سالم و مورد تایید است. اما فرایندی دارد که خیلی مباحث آن مفصل است. برنامه آن ابلاغ شده، در پورتال سازمان دامپزشکی قرار گرفته و عموم مردم می‌توانند از آن استفاده کنند.
حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...
امیدواریم با برنامه‌های سازمان دامپزشکی، به تدریج هر سال چند ماده فراورده خام دامی را در قالب یک برنامه علمی راهبردی قرار داده و به تدریج از نظر کیفیت بهداشتی ارتقا دهیم. توجه به این نکته ضروری است که تمام این برنامه‌ها برنامه‌های ارتقای کیفیت بهداشتی است و استانداردهای بین‌المللی روی محصولات پیاده می‌شود که قابلیت صادرات هم داشته باشد.
حکیم مهر: فراورده بعدی چه خواهد بود؟
برای سال بعد گوشت قرمز و بحث فراورده‌های آبزیان را در اولویت قرار دادیم.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
خواهشا برای اجرای صحیح ماده ی ۱۹ هم سندی تنظیم کنید 
| مانع اجراي ماده ١٩ خودشون هستند چطور از مانع انتظار داريد كه كشكل رو حل كنه 
بیشتر ناوگان حمل با زنجیره سرد ماشین هایی فرسوده هستن که یخچال هاشونم خرابه و ترموگراف هم دستکاری میشه «حکیم مهر: تفاوت این رتبه‌ها در چه چیزی خواهد بود؟از نظر مباحث کیفی مثل سایز تخم مرغ و ...» تخم مرغ یک فرآورده خام دامی است. جیوه تخم مرغها بالاست سيستم جالبي تو سازمان دامپزشكي راه افتاده مبني بر حذف قوانين و دستورالعمل ها و واگذاري اون به خود توليد كننده ها 
آمریکاییها هم امتحان خوبی پس ندادند و نظاره گر شدند.برنامه اصلاحی با قدرت و قاطعیت تمام اجرا خواهد شد.فعلا غارتگران در حالت استندبای خواهند بود.دم حکیم مهری ها گرم.
