نخستین گزارش رئیس جدید سازمان دامپزشکی کشور از فعالیت‌های این سازمان/ کافی نبودن بودجه سازمان دامپزشکی برای اقدامات پیشگیرانه

حکیم مهر: رییس سازمان دامپزشکی کشور گفت: در دو ماهه نخست سال ۹۹ نزدیک دو میلیون و ۲۴۶ هزارو ۸۷ کیلوگرم فراورده‌های خام دام و طیور در کشتارگاه‌ها، مراکز بسته‌بندی و عرضه ضبط، معدوم سازی شد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «دکتر علی‌صفر ماکنعلی» روز یکشنبه درباره وضعیت نظارت و برخورد با کشتارگاه ها، مراکز بسته بندی و مراکز عرضه متخلف، افزود: طی این مدت ۶۴۸ هزارو ۹۴۰ کیلوگرم فراورده خام دامی در مراکز عرضه، ۴۱۴ هزار و ۳۹۰ کیلوگرم لاشه دامی در کشتارگاه های دام و یک میلیون و ۱۸۲ هزارو ۷۵۷ قطعه لاشه طیور در کشتارگاه های طیور ضبط و جمع آوری شده است.

وی اظهار داشت: طبق آمارها در سال ۹۸ حدود سه میلیون و ۸۲۷ هزار و ۷۴۵ کیلوگرم فراورده خام دامی در مراکز عرضه، حدود دو میلیون و ۵۱ هزار و ۲۰۹ کیلوگرم لاشه ضبطی در کشتارگاه های دام و هفت میلیون و ۶ هزار و ۹۶۴ قطعه لاشه طیور در کشتارگاه های طیور ضبط و معدوم شده و از چرخه تولید خارج شده بود.

رییس سازمان دامپزشکی کشور اضافه کرد: همچنین درج نوع و جنس دام کشتاری در برچسب های الصاقی بر روی لاشه (علاوه بر سایر اطلاعات مورد لزوم در برچسب) و یا استفاده از برچسب های رنگی مشخص توسط متصدیان کشتارگاه های دام کشور زیر نظر مسئول فنی بهداشتی و ناظرین دولتی دامپزشکی و ثبت اطلاعات در سامانه، الزام خودروهای حمل دام زنده و لاشه به انجام عملیات شستشو و ضدعفونی، انجام نمونه برداری های ادواری، بروزرسانی دستورالعمل های اجرایی مربوط به کشتارگاه با همکاری تشکل ها و انجمن ها و اتحادیه های مرتبط، سوق دادن صادرات و ذخیره سازی گوشت مرغ به منظور تنظیم بازار و ذخایر استراتژیک به گوشت مرغ رتبه های A و A+ و آموزش مسئولین فنی بهداشتی و کارکنان کشتارگاه با همکاری انجمن مربوطه و سازمان نظام دامپزشکی کشور از دیگر اقدامات در مراکز بسته بندی خواهد بود.

برنامه راهبردی برای از بین بردن بیماری لکه سفید میگو

 ماکنعلی درباره شروع فصل گرما وضعیت بیماری های دام، طیور و آبزیان نسبت به سال گذشته افزود: بیماری لکه سفید ویروسی میگو مهمترین بیماری آبزیان است که در تابستان ممکن است دیده شود که در این خصوص برنامه ملی راهبردی کنترل لکه سفید در دست اجراست.

وی گفت: در دو استان با مواردی از ویروس این بیماری برخورد کردیم که به سرعت اقدام بهداشتی در این مناطق انجام گرفت و اطلاع رسانی لازم در این خصوص به ذینفعان انجام شده است.

رییس سازمان دامپزشکی کشور اضافه کرد: اکنون ذخیره سازی بچه میگو در استخرهای پرورشی در حال انجام است و تاکنون گزارشی از رخداد بیماری در سال جاری نداشته ایم، بنابراین با توجه به اقدامات گسترده انجام شده و اقدامات قاطع جهت جلوگیری از ورود بچه میگوی ناقل به مزارع پرورشی پیش بینی می شود تا رخداد این بیماری، کاهش معنی داری نسبت به سال قبل داشته باشد.

وی ادامه داد: مهمترین اقدامات در زمینه مبارزه با بیماری‌های دامی در سال ۹۸، کنترل بیماری لمپی اسکین در گاو بوده که در سال ۹۸ شاهد افزایش کانون های بیماری در سطح کشور بوده ایم که با اجرای به موقع برنامه‌های کنترلی از جمله واکسیناسیون سه میلیون و ۹۷۱ هزار و ۲۱۰ راس گاو و گوساله و سم‌پاشی حدود ۶۰۰ هزار راس گاو و گوساله در سطح ۱۰ میلیون متر مربع جایگاه، نسبت به مدیریت و مهار بیماری اقدام شده است.

ماکنعلی درباره بیماری های طیور گفت: در سال ۹۸ شاهد مواردی از بیماری نیوکاسل بودیم که به طور عمده دلایل آن عدم اجرای کامل برنامه واکسیناسیون توسط برخی مرغداران بویژه عدم استفاده از واکسن کشته نیوکاسل در تعدادی از واحدهای پرورش طیور، افزایش جابجایی دانه و نهاده ها بین واحدهای پرورشی بدون رعایت ضوابط بهداشتی و قرنطنیه ای بدلیل افزایش قیمت و کاهش توزیع نهاده ها، افزایش حمل و نقل غیر مجاز کود مرغی و عدم وجود ایمنی در طیور بومی بوده است.

رییس سازمان دامپزشکی کشور افزود: در زمینه کنترل حمل و نقل بهداشتی طیور زنده و فراورده های آن برنامه های ساماندهی طیور بومی و روستایی با همکاری معاونت امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، اصلاح ساختار بهداشتی واحدهای پرورش طیور و تشدید امنیت زیستی در واحدها، بهره گیری از ظرفیت تشکل های صنفی در پیشگیری از بیماری در کشور، بررسی امکان استفاده از واکسن های نسل جدید در پیشگیری از بیماری از جمله استفاده از واکسن های نو ترکیب و اجرای برنامه های آموزشی در واحدهای صنعتی و روستاهای کشور به منظور تشریح اهمیت بیماری و لزوم بکارگیری معیارهای کنترلی بیماری در کشور مورد نظر است.

ماکنعلی درباره مشاهده بیماری تب کریمه کنگو در برخی از استان های کشور و اقدامات پیشگیری این سازمان گفت: بیماری تب کریمه-کنگو با توجه به اینکه در دام علائم خیلی مشخصی ندارد اما وضعیت بیماری انسانی آن توسط وزارت بهداشت اعلام می شود و این سازمان با توجه به برنامه های پیشگیری خود نسبت به مبارزه با انگل های خارجی که نقش مهمی در انتقال بیماری دارند اقدام می کنند.

وی ادامه داد: بر این اساس طبق برنامه ملی پیشگیری و مبارزه با بیماری های دامی که هر ساله ابلاغ می شود عملیات مبارزه با انگل های خارجی در دام و جایگاه های دامی انجام می گیرد که کل سمپاشی در سال ۹۸ به میزان ۱۰ میلیون رأس دام در سطح ۴۰ میلیون مترمربع جایگاه بوده است.

رییس سازمان دامپزشکی کشور درباره کاهش و افزایش برخی بیماری ها نسبت به سال گذشته افزود: وضعیت بیماری های دامی در سه ماهه سال ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال گذشته روند کاهش داشته است که در این مورد می توان به روند کاهش بیماری لمپی اسکین در دام و نیوکاسل در طیور اشاره کرد که با اجرای برنامه های کنترلی این بیماری ها روند آنها در سال ۹۹ بطور محسوسی کاهش یافته است.

ماکنعلی گفت: به منظور کنترل بیماری دام، طیور و آبزیان اقداماتی همچون افزایش حجم عملیات خونگیری برای تشخیص بروسلوز حدود ۶ درصد نسبت به سال قبل، افزایش عملیات تست سل گاوی حدود یک درصد نسبت به سال قبل، افزایش عملیات تست مشمشه در اسبداری‌های کشور حدود ۱۰ درصد نسبت به سال قبل، افزایش واکسیناسیون بروسلوز در سطح کشور حدود ۲۲ درصد نسبت به سال قبل، افزایش واکسیناسیون PPR در سطح کشور حدود ۳۹ درصد نسبت به سال قبل، افزایش واکسیناسیون هاری در سطح کشور حدود ۳۲ درصد نسبت به سال قبل، افزایش واکسیناسیون بیماری لمپی اسکین در سطح کشور حدود ۲۲۵ درصد نسبت به سال قبل، افزایش واکسیناسیون تب برفکی گاوی در سطح کشور حدود ۱۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.

وی اضافه کرد: عملیات واکسیناسیون بیماری تب برفکی در سال ۹۸ برای هشت میلیون و ۳۵۷ هزار و ۲۵۰ راس گاو، ۵۶ میلیون ۷۵۲ هزار راس گوسفندی، بیماری تب برفکی گاو و گوسفندی ۶۵ میلیون و ۸۲۶ هزار و ۵۰ راس دام، بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک ۳۲ میلیون و ۷۲۵ هزار راس دام، بیماری بروسلوز گوساله ۸۹۸ هزار و ۲۰۰ راس، بیماری برسلوز گاو یک میلیون و ۶۷۴ هزار و ۲۵۰ راس، واکسن برسلوز بره و بزغاله ۱۳ میلیون و ۲۷۵ هزار و ۵۰۰ راس، هاری ۴۷۳ هزار و ۵۰۰ راس و لامپی اسکین سه میلیون و ۹۷۱ هزارو ۲۱۰ راس انجام شده است.

ماکنعلی درباره بیماری های دامی گفت: مراقبت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان در سال ۹۸ برای مراقبت بروسلوز (تست سرمی) یک میلیون و ۴۹ هزار و ۸۶۵، مراقبت سل (تست توبرکولین) یک میلیو و ۲۶۵هزار و مراقبت مشمشه (تست سرمی و مالئین) ۴۱ هزار و ۵۰ مورد بوده است.

برنامه ابلاغی دامپزشکی در سال ۹۹

رییس سازمان دامپزشکی کشور درباره برنامه های جدید سازمان دامپزشکی کشور برای سال ۹۹ گفت: برنامه های جدید سازمان دامپزشکی بویژه در زمینه بهداشت و پیشگیری در جهت برنامه های کلان وزارت جهاد کشاورزی و در جهت جهش تولید پیش بینی و به واحدهای زیرمجوعه ستادی و استانی ابلاغ شده است.

وی اظهار داشت: در زمینه بهداشت و مدیریت بیماری های طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم، برنامه تدوین و اجرای برنامه ملی کاهش بیماری نیوکاسل، اجرای برنامه ملی کاهش سالمونلا ، ادامه روند اجرایی برنامه ملی مقابله با بیماری انفلوانزای فوق حاد پرندگان، تفویض اختیار به ادارات کل دامپزشکی استان ها در خصوص اجرای سامانه بهداشتی GHAP در واحدهای پرورش طیور(لاین، اجداد، مادر و تخگذار) انجام می شود.

رییس سازمان دامپزشکی کشور ادامه داد: از دیگر برنامه های بهداشت خوراک و کارخانجات خوراک دام می توان به ساماندهی ورود مواد اولیه، مواد اولیه فرآیند شده و خوراک کامل از خارج از کشور با ثبت کارخانجات معتبر جهانی و صدور گواهی بهداشتی براساس دستورالعمل ابلاغی ۲۵ آذرماه ۹۸ ریاست سازمان، ساماندهی تبدیل ضایعات (پودر گوشت، پودر ماهی، پودر استخوان، پودر پر) از طریق بازنگری ضوابط مربوطه،‌ ممیزی کارخانجات خوراک دام، طیور و آبزیان  دارای پروانه بهداشتی، انجام بر چسب گذاری خوراک دام و طیور و آبزیان تهیه شده از موادGMO، اجرایی کردن PMS  خوراک دام و اجزاء آن با تدوین دستورالعمل اجرایی، تدوین دستورالعمل اجرایی عمر ماندگاری خوراک و اجزاء آن و رتبه بندی کارخانجات تولید خوراک بر اساس دستورالعمل راهنمای بازرسی بهداشتی کارگاه ها و کارخانجات فرآوری وبسته بندی خوراک دام با تعامل تشکل های ذیربط است.

وی در زمینه اقدامات بهداشتی در زمینه شیر و فراورده های لبنی گفت: از جمله این اقدامات، تشکیل کمیته ملی علمی فنی ارزیابی و مدیریت مخاطرات بهداشتی شیرخام، تدوین و نهایی کردن دستورالعمل شیر مرجوعی از کارخانجات لبنی، پیگیری اجرای برنامه ملی پایش سالیانه باقیمانده دارو و سموم در شیرخام کشور (NRP) و توسعه صادرات محصولات لبنی با ترغیب کارخانجات لبنی کشور به اخذ کد IR است.

کافی نبودن بودجه سازمان دامپزشکی برای اقدامات پیشگیرانه 

وی درباره وضعیت بودجه ای سازمان در سال جدید گفت: با توجه به محدودیت‌های بودجه کشور در سال جاری، مشکل فعلی روند تخصیص اعتبارات است که درهمه دستگاه ها کم و بیش اتفاق افتاده با توجه به اینکه سازمان برای اقدامات پیشگیری نیاز به نهاده های عملیاتی دارد با روند تخصیص اعتبارات کار مشکلی برای تامین نیازهای خود دارد.