۳ قلاده یوز باقیمانده در یزد را دریابید/ اقدام هرچه سریعتر نسبت به ایجاد مرکز تکثیر نیمه‌طبیعی یوز در استان

یک پژوهشگر حوزه محیط‌ زیست یزد با بیان این که یوزها باید تکثیر شوند و سپس برای حفظ زیستگاه آنها اقدام شود، تاکید کرد: باید هرچه سریعتر نسبت به ایجاد مرکز تکثیر نیمه‌طبیعی یوز در استان اقدام شود.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «مهدی زارع خورمیزی» راجع به اهمیت حفظ جمعیت یوز باقیمانده در مرکز و جنوب ایران، تصریح کرد: جمعیت یوز مرکز و جنوب ایران از نظر ژنتیکی با جمعیت یوزهای مناطق شمالی کشورمان متفاوت است لذا حفظ این ذخایر ژنتیکی به شدت حائز اهمیت افزوده است.

وی با تاکید بر این که تنها اقدام در جهت حفاظت از یوزهای آسیایی تکثیر نیمه‌طبیعی آنهاست، گفت: باید ابتدا اقام مناسبی برای تکثیر و نجات آنها از نابودی انجام و سپس برای حفظ زیستگاه آنها اقدام کرد لذا باید هر چه زودتر مرکز تکثیر نیمه‌طبیعی یوز در استان یزد برای حفظ این ذخائر ژنتیکی راه‌اندازی شود.

این پژوهشگر با اشاره به آغاز عملیات طرح تکثیر و پرورش یوز در استان سمنان، اظهار کرد: هرچند مرکز تکثیر نیمه‌طبیعی یوز در سمنان راه‌اندازی شده اما بهتر بود که گزینه حفاظت از زیستگاه یوز این استان در اولویت قرار می‌گرفت چرا که هم اکنون چند خانواده یوز در زیستگاه‌های شمالی کشور یعنی پارک ملی توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت وجود دارند و وضعیت این حیوان در زیستگاه‎های جنوبی کشور بسیار بدتر است به طوری که در حال حاضر تنها سه قلاده یوز نر در استان یزد مشاهده شده که باید هر چه سریع‌تر برای نجات آن‌ها اقدام شود.

زارع خورمیزی به ظرفیت قابل توجه و مطلوب یوزهای موجود در سمنان برای بهبود جمعیت این گونه در حال انقراض اشاره و عنوان کرد: اگر دست روی دست بگذاریم، این سه قلاده یوز موجود در یزد نیز از بین می‎روند لذا باید برای احیای جمعیت یوز استان یزد و زیستگاه‌های جنوبی کشور اقدامی عاجل انجام شود.

این پژوهشگر یزدی در ادامه با اشاره به نامگذاری نهم شهریور به عنوان روز ملی یوز، در این مورد اظهار کرد: داستان مربوط به یوز ماده‌ای است که با سه توله خود به حواشی یکی از روستاهای شهرستان بافق وارد شد اما به دلیل ناآگاهی مردم، مادر این یوزپلنگ‌ها متواری و دو توله وی کشته شدند و توله سوم نیز «ماریتا» نام گرفت که ابتدا به یزد و سپس به تهران منتقل شد و پس از هشت سال اسارت بدون هیچ زادآوری از بین رفت.

وی با اشاره به نابودی پراکنش جمعیت یوزهای آسیایی در گذر زمان و محدود شدن این گونه تنها به کشور ایران، گفت: هم اکنون دو جمعیت یوز‎ به صورت وحشی در شمال شرق منطقه میاندشت و پارک ملی توران و جمعیت دیگری در مرکز جنوب ایران که جمعیت یزد محسوب می‌شود، وجود دارند.

وی تصریح کرد: البته قبلاً در سایر استان‌های مرکزی و جنوبی از جمله خراسان جنوبی، اصفهان و کرمان نیز شاهد وجود یوزها بودیم ولی در حال حاضر تنها در یزد زندگی می‌کنند.

این فعال محیط زیست به مشاهده نشدن یوز جدیدی در پایش‌های اخیر استان یزد نیز اشاره کرد و در مورد ویژگی‌های این گونه گفت: یوزهای آسیایی به دلیل زیست آنها در مناطق گرم و سوزان کویری ایران و سازش با محیط، رنگ روشن‌تری نسبت به سایر یوزها دارند و یال‌هایش نسبت به یوز آفریقایی بلندتر و پوست آن ضخیم‌تر است چرا که باید زمستان سردتری را تحمل کند.

وی با بیان این که یوز آسیایی هم‌اکنون در لیست قرمز حفاظت زیست جهانی قرار گرفته است، گفت: این مسئله به معنای این است که یوزها بیشتر در معرض خطر انقراض قرار دارند و علاوه بر آن در فهرست حفاظت پستاندارن وحشی ایران نیز جای گرفته که نشان می‌دهد جمعیت آن از حدود ۴۰۰ راس در جنگ جهانی دوم به ۲۰۰ راس تا قبل از انقلاب و به ۱۰۰ راس در پس از انقلاب و در نهایت هم‌اکنون به کمتر از ۴۰ راس رسیده است.

وی با بیان این که هم اکنون سه یوز آسیایی با نام‌های دلبر، کوشکی و ایران در اسارت نگهداری می‎شوند، خاطرنشان کرد: طرح حفاظت از یوزپلنگ آسیایی سال‌های پیش تشکیل شده اما نتوانسته برای نجات یوز آسیایی در خطر انقراض اقدامی انجام دهد یا از سرعت انقراض آن بکاهد چرا که یوزها در حال حاضر وضعیت مطلوبی در حوزه زیستگاهی ندارند.

وی مهمترین تهدیدی که یوزهای زیادی را تاکنون نابود کرده را دخالت‌های انسانی در طبیعت با اقداماتی مانند جاده‌سازی و معدن کاری و تخریب زیستگاه‌های طبیعی عنوان کرد و افزود: البته نابودی زیستگاه مهمترین تهدید برای سایر گونه‌ها نیز محسوب می‌شود.