طرح چند سوال از نمایندگان پیشنهاد دهنده طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک
دکتر امید مرادی
متخصص جراحی دامپزشکی و رئیس بیمارستان دامپزشکی مرکزی تهران
هر از چندی شاهد ارائه طرح‌هایی در ارتباط با محدودسازی نگهداری از حیوانات در مجلس شورای اسلامی هستیم. در اسفند ماه سال ۱۳۸۹، ۳۹ تن از نمایندگان مجلس وقت طرحی را با مضمون مقابله با سگ بازی به هیات رئیسه تقدیم نمودند و در آن، از زیان‌آور بودن سگ برای سلامت عمومی و ایجاد کننده معضل فرهنگی در جامعه نام بردند. در آبان ماه سال ۱۳۹۳، پیشنهاد افزوده شدن مجازات برای افرادی که سگ گردانی یا به نگهداری از سگ در خانه مبادرت می‌ورزند از قبیل جریمه نقدی و شلاق، به هیات رئیسه مجلس ارائه گردید.
در آن زمان با تلاش دلسوزان و عقلای کشور در سازمان دامپزشکی، نظام دامپزشکی، جامعه دامپزشکان ایران و جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک و برخی دیگر از همکاران بانفوذ و خوشنام، جلوی هرگونه عنوان شدن این طرح در صحن علنی مجلس، گرفته شد و هر دو طرح به بایگانی مجلس هدایت شد.
اما در آبان ماه امسال با ارائه طرح جدیدی به هیات رئیسه مجلس مواجه هستیم که هم ابعاد گسترده‌تری نسبت به طرح‌های پیشین دارد و هم بسیار تند و تیزتر از طرح‌های قبلی است. لذا ضروری است با تحلیل تمامی ابعاد و عیان کردن جنبه‌های نهان آن، از تصویب چنین طرح کارشناسی نشده‌ای جلوگیری نمود. از این رو در این مقاله تلاش خواهد شد با طرح سوالاتی از نمایندگان پیشنهاد دهنده، ابهامات و کاستی های طرح را عنوان و شفاف سازیم.
- در متن طرح، عنوان گردیده هرگونه واردات، تولید، تکثیر، خرید، فروش و حمل حیوانات مضر و خطرناک ممنوع است و برای آن جرایمی تعیین گردیده است.
سوال ۱: چنانچه یک ایرانی مقیم خارج از کشور یا یک مسافر خارجی، حین سفر به کشور خواهان همراه داشتن حیوان خود باشد، آیا این اجازه به او داده نخواهد شد؟ اگر او یکی از مسئولان یا سفرای خارجی باشد هم همین قانون برای او اجرا خواهد شد؟ یا اگر یکی از مسئولان کشور ما همانگونه که مسبوق به سابقه نیز هست، در سفر به یکی از کشورهای خارجی، یکی از این حیوانات مضر را هدیه بگیرد و همراه خود به کشور وارد نماید، باز هم می‌بایست در فرودگاه حیوانش جلب و برای او جریمه وضع نمائیم؟
سوال ۲: فردی را درنظر بگیرید که قبل از اجرای این طرح در منزل از یک جفت سگ یا گربه نگهداری می کرده و در واقع نه واردکننده حیوان بوده، نه تکثیرکننده نه پرورش دهنده، بعد از اجرای این طرح حیوان این فرد زایمان نموده و با توجه به اینکه بر طبق این طرح خرید و فروش توله‌ها جرم تلقی میشود، تصمیم به واگذاری آنها به صورت رایگان به آشنایان و نزدیکان خود می‌نماید، آیا این واگذاری تخلف نیست و تعزیری بر آن وضع نمی‌گردد؟
سوال ۳: با توجه به اینکه به موجب این طرح حمل و نقل حیوان، ممنوع است ولی فعالیت مراکز دامپزشکی با محدودیتی مواجه نیست، چه راهکاری را برای انتقال حیوانات بیمار به مراکز دامپزشکی پیشنهاد می‌نمائید؟ به هرحال طبیعی است وقتی فعالیت یک حرفه، قانونی باشد باید ابزار آن نیز قانونی باشد. ما نمی‌توانیم دامپزشکی را قانونی بنامیم ولی بگوییم اجازه حمل حیوان به آنرا نمی‌دهیم.
-در بخشی از این طرح، حیواناتی نام برده شده‌اند و آنها را مضر و خطرناک نامیده‌اند. این حیوانات شامل کروکدیل، مار، سوسمار، سگ، گربه، میمون، موش، خرگوش و حیوانات نجسالعین دیگر می‌باشند. فی الواقع برخی از این حیوانات خطرناک هستند مثلا کسی منکر خطر مار و سوسمار و کروکدیل نیست. اما سوال اینجاست کسانی که این حیوانات خطرناک را نگهداری میکنند، چند نفر هستند؟ آیا نیازی برای وضع قانون برای محدودسازی این چند نفر در مجلس یک کشور وجود دارد؟ یا اصولا افرادی که از این حیوانات نگهداری میکنند یا وارد و تکثیر میکنند اصولا نیازی به بردن آنها به مراکز دامپزشکی دارند؟ قطعا خیر. آنها دامپزشک را بر بالین حیوان خود فرا می‌خوانند.
سوال ۴: آیا این قانون می تواند محدودیتی برای اینگونه حیوانات خطرناک باشد؟
برخی حیوانات دیگر نام برده شده در طرح خطرناک نیستند، پس طبعا می‌بایست در رده‌بندی مضر قرار گیرند. یعنی سگ، گربه، خرگوش، موش (احتمالا منظور همستر و خوکچه بوده است). برای قانونگذار ضروری است ملاک و معیار خود را از این طبقه‌بندی برای عموم روشن سازد. چون اینجانب به عنوان دامپزشک ضررهای یک سگ یا گربه را اگر بسیار کمتر از مرغ و خروس یا گاو و گوسفند ندانم حتما بیشتر نمی‌دانم. نمایندگان محترم تایید می‌نمایند که هرساله بودجه قابل توجهی برای پیشگیری از بیماریهای قابل انتقال از پرندگان و نشخوارکنندگان به انسان، نظیر آنفلوانزای پرندگان، یا تب کریمه کنگو اختصاص می‌یابد. آیا تاکنون بودجه‌ای برای پیشگیری از همه‌گیری بیماریهای اختصاصی از سگ و گربه به انسان تصویب شده یا این بودجه چند برابر کوچکتر از موارد ذکر شده قبلی است؟
سوال ۵: با توجه به اینکه هدف این طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک است، چرا تمهیدی برای صیانت از مردم در مقابل مرغ و خروس و یا گاو و گوسفند اندیشیده نشده و اصولا چرا نامی از آنها در میان حیوانات مضر و خطرناک برده نشده است؟
با طرح همین چند پرسش ساده میتوان به راحتی پی برد، هدف این طرح حیوانات خانگی بوده است آنهم با تمرکز بر سگ نه سایر حیوانات عنوان شده. بر اساس آموزه‌های دینی، سگ حیوانی نجسالعین است، اما بر اساس همین آموزه‌ها بر همین حیوان نجسالعین، نفقه تعلق می‌گیرد. نفقه حیوان اعم است از غذا، مسکن، دارو و هر ماده یا اقدام ضروری برای معیشت و ادامه حیات حیوان. نمایندگان محترم آگاهند بر اساس فقه اسلامی نفقه می‌بایست ادا شود.
سوال ۶: آیا امضای طرحی که غیرمنطبق با آموزه‌های دین مبین میباشد یا بعضا برخلاف آن است توسط نمایندگان انقلابی و متدین که برخی از آنها نیز درکسوت روحانیت هستند، نقض قرض نیست؟
فرض را بر این می‌گذاریم که این طرح قرار است اجرایی شود و تعداد قابل توجهی حیوان (تعدادشان در تهران نزدیک به یک میلیون عدد پیش‌بینی میشود) بر اساس آن در اختیار مراجع ذی صلاح قرار می‌گیرد. برای این حیوانات باید تدابیری اندیشید. اما ۳ سناریو بیش از بقیه، محتمل به نظر می‌رسد: الف) آنها را به مراکز نگهداری معرفی نمایند ب) آنها را در طبیعت رها نمایند ج) آنها را معدوم نمایند.
بررسی سناریو اول: نگهداری حیوانات در مراکز نگهداری:
سوال ۷: با توجه به طیف گسترده حیوانات نام برده شده که بعضا صید و صیاد می‌باشند، آیا امکان فیزیکی نگهداری مجزای این همه حیوان و تامین مایحتاج آنها وجود دارد؟ با توجه به وضعیت فعلی و کسری بودجه شدید دولت، آیا این طرح بار مالی سنگینی بر بدنه نحیف اقتصادی دولت وارد نمی‌کند؟
سوال ۸: با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از این حیوانات عقیم نیستند و در دوران اسارت، به تولید مثل خواهند پرداخت، با ازدیاد انفجار گونه جمعیتی در مراکز نگهداری مواجه خواهیم بود، آِیا نمایندگان محترم برای رفع این معضل تدبیری اندیشیده‌اند؟
بررسی سناریو دوم: رهاسازی حیوانات در طبیعت
با توجه به معضلات موجود در سناریو اول، بعید نیست سناریوی دوم که ظاهری حق مدارانه نیز دارد، مطرح گردد. این بدترین رخداد محتمل بر اجرای این طرح است. نمایندگان فهیم ملت، چنانچه این سناریو را اجرا نمایند، تیر خلاصی بر محیط زیست و حیات وحش در حال احتزار این مملکت شلیک خواهند کرد و با دست خود مشکلی بر مشکلات بی انتهای زیست محیطی این کشور می‌افزایند. آنها حتی اگر اشرافی بر مسائل محیط زیستی نداشته باشند، حتما عواقب تغییر و دستکاری در اکو سیستم را شنیده‌اند.
بررسی سناریو سوم: معدوم نمودن حیوانات بازداشت شده
همگی اذعان داریم، خود حیوانات عنوان شده در این طرح نه جرمی را مرتکب شده نه گناهی را اما به واسطه تفسیر ما، جزو حیوانات مضر و خطرناک طبقه‌بندی شده است.
سوال ۹: آیا ما مجازیم، بی دلیل حیوانی را بکشیم؟ حیوانی را که نه بیمار است نه آزارش به کسی رسیده و از آن مهمتر در بسیاری از خانواده ها در حد یک عضو خانواده مثمر ثمر بوده است.
خداوند در قران کریم برای حیوانات نیز روز حشر را عنوان داشته اند (و اذ الوحوش حشرت) آیا پاسخی در روز جزا برای این اقدام نسنجیده‌تان دارید؟
با این اقدام شما، بخش عمده‌ای از افراد که حیوانشان سالها درکنارشان حضور داشته، در غم و شادیشان شریک بوده و به نحوی عضوی از آن خانواده محسوب میشود از مجموعه نظام دلسرد و کینه به دل میشوند و مانند یک بمب ساعتی در زمان مقتضی و درست آن زمانی که حکومت به آنها نیاز خواهد داشت، به آن پشت خواهند کرد.
سوال ۱۰: آیا نمایندگان محترم پیشنهاد دهنده طرح به‌خصوص آنهایی که در کمیسیون امنیت ملی یا فراکسیون مقابله با آسیبهای اجتماعی عضو هستند و ذیل این طرح را امضا نموده‌اند، به عوارض، عواقب و هزینه‌های بی دلیل قابل پیش بینی که به واسطه اجرای این طرح بر بدنه نظام تحمیل می‌نمایند، اندیشیده‌اند؟
-در قسمتی از طرح جزای نقدی عجیبی برای مرتکبین (به نقل از متن طرح) در نظر گرفته شده است. به نحوی که قاضی پرونده میتواند از ۱۰ تا ۳۰ برابر حداقل حقوق ماهیانه، خاطی را جریمه نماید و برای معرفی خاطی به دستگاه انتظامی نیز، شاکی بدون الزام به شناسایی برای متهم میتواند اقامه دعوا نماید.
فرض می نماییم کارمند محترمی با حداقل حقوق، پیش از اجرای این طرح برای فرزند خود دو خرگوش تهیه می‌نماید و به واسطه ایجاد علاقه فرزند خود به آنها، تصمیم می‌گیرد بعد از اجرایی شدن طرح نیز آنها را در منزل خود نگهداری نماید. ایشان همسایه‌ای دارند که به دلیل مسائل آپارتمان نشینی و مشکلات عدیده تلاش دارد به آقای کارمند درس عبرتی بدهد و با تماس با کلانتری گزارش میدهد. همسایه ما از قانون تخظی کرده و در منزل ۲ خرگوش نگهداری میکند. ماموران انتظامی با بررسی، صحت و سقم این خبر را تایید می‌نمایند و کارمند محترم به واسطه این جرم توسط قاضی پرونده به حداقل جریمه بابت نگهداری ۲ خرگوش که معادل 80 میلیون تومان است محکوم می‌گردد، اما متاسفانه به دلیل شرایط بد اقتصادی کشور حتی با دوشیفت کار کردن نیز قادر به تامین این مبلغ نمی‌شود.
سوال ۱۱: آیا اگر فردی قادر به تامین جریمه تعیین شده از سوی قاضی نباشد، می‌بایست به واسطه نگهداری ۲ خرگوش به زندان رود؟
سوال ۱۲: پاسخ همسر و فرزندان این مرد درستکار ولی کم بضاعت را که از این پس به نوعی جزو خلافکاران و سابقه‌داران محسوب می شود را چه کسی خواهد داد؟
-قسمت انتهایی طرح نیز که شاید تراژیک‌ترین بخش آن است، کمیته‌ای از ارگانهای مختلف برای بررسی درخواست افراد متقاضی نگهداری از حیوان تعیین گردیده است و مسئولیت آن به دادستانی سپرده شده است.
سوال ۱۴: با توجه با تاکید همیشگی مسئولان قوه قضاییه جهت کاستن از بار دادستانی‌ها، آیا این اقدام هم راستا با درخواست‌های قوه قضائیه ارزیابی میشود یا تنها باری بی‌مورد بر شانه‌های آنها می‌افزاید؟
در سالی که رهبر معظم انقلاب آنرا سال تولید، پشتیبانی و مانع‌زدایی نام نهادند، آیا این طرح چیزی جز مانع‌تراشی و هزینه‌زایی بی‌مورد دستاورد دیگری خواهد داشت؟
امیر مومنان در نامه به مالک اشتر او را از ورود به جزئیات در حکومت‌داری پرهیز دادند و اعلام داشتند باید محبوب ترین کارها نزد تو کارهایی باشد که با رضایت مردم هماهنگ‌تر باشد. آیا با اجرای این طرح، رضایت توده مردم ایجاد می شود؟ مردمی که در کمتر از ۷۳ ساعت بیش از ۲۰۰ هزار نفر از آنها مخالفت خود را با این طرح در کارزاری اعلام داشتند. یا اصولا آیا موارد مطروحه در این طرح چقدر جزء مشکلات آحاد جامعه است؟
با اجرای این طرح سرپرستان حیوانات به پنهان کاری مجبور خواهند شد و چون از بیرون آوردن حیوان خود واهمه دارند، اقدامات بهداشتی آنرا نیز انجام نخواهند داد و به زودی با سونامی بیماریهای مشترک که شاید این روزها نامی از آنها را نیز نمی شنویم مواجه خواهیم بود. دیر نیست روزی که همین نمایندگان عزیز، مجبور به ارائه طرح هایی جهت افزایش بودجه وزارت بهداشت برای درمان بیماریهایی خواهند شد که خود مسبب بروز آنها بوده اند.
پس چرا باید موافق اقدامی باشیم که با هیچ استدلالی موجه نیست؟ مولای متقیان اصلاح امور هر جامعه ای را در گرو کارگزاران کاردان می دانستند و ما انتظار داریم، بالاترین نهاد جمهوریت کشورمان که راس همه امور نیز خوانده شده است، با اتخاذ تصمیمات کارشناسی، این کاردانی را به منصه ظهور برساند.
بسیار عالی هم در امور دامپزشکی تبحر دارید و هم در استدلال کلامی. از جناب آقای دکتر امید امامی دوست عزیز جز این انتظار نمی رفت. موفق باشید. 
خوب است همکاران محترم به فواید این طرح مجلس و لزوم محافظت از سلامت و بهداشت مردم در مقابل بیماریهای مشترک بین انسان و دامهایی مانند سگ و گربه نیز توجه داشته باشند. صرف واکسیناسیون که مانع شیوع بیماریهایی مثل توکسوپلاسموز و انواع انگل های خطرناک نیست. ضمنا حمله مکرر سگ های به ظاهر اهلی به کودکان و سایرین و ایجاد جرح و آسیب و آشفته کردن روح و روان مردم در پارکها و محل گذر را نیز نباید نادیده گرفت.به هر حال رعایت حقوق عامه نیز باید مورد توجه باشد. | با این استدلال شما خودرو پراید که هر روز سبب کشته شدن مردم ایران میشود، باید رانندگی با آن حرام و عمل مجرمانه به شمار رود . پس چرا نیست؟! | کاملا صحیح و استدلال منطقی و علمی. ممنون از جناب دکتر حسینی | اگر حکومت نگران توکسوپلاسموز و..بود در این ۴۳ سال یکبار حیوانات بی سرپرست شهری را ساماندهی میکرد و با عقیم سازی و رها سازی از رشد جمعیت آن ها و بیماری هایشان جلوگیری میکرد. سگ و گربه ی خانگی دارای سطح بهداشتی بسیار بالاتر و با یک مسئول نگهدارنده ی مشخص هستند نباید هدف قرار میگرفتتد. | پس حمل چاقو هم باید ممنوع اعلام شود و در هیچ خودرو چاقو کشف نشه، و یا حمل اسید های جاه باز کن یا سایر مواد خطرناک | منظورتون سگ های ولگرد دیگه ک باعث اسیب میشن ؟ | سوال اصلی این است که نسبت فوائد این طرح که به وضوح غیر عقلانی است نسبت به مضرراتش چیست !!؟؟ یه قانونی میخاد اجرا بشه چقدر پیچیدش می کنید و استثناء میارید حالا اگه به سفیر حیوان هدیه دادن اون رو ضبط می کنن نهایتا جریمه نمیشه دیگه دست بردارید بابا به هر حال سلامت شهروندان مهمه و تضمینی هم نیست که همه افراد واقعا اقدام به واکسینه کردن حیوان خود کرده و اصول بهداشتی رو رعایت کنن. | میتوانند بگویند کسی که واکسن نمیزند یا بد سرپرستی میکند جریمه دارد نه این که کل قضیه را از ریشه بزنند کل داستان این آقایون این است که چرا جامعه ی ما با نگهداری از سگ و گربه و.. شبیه غربی ها شود. این آزارشان میدهد. میخواهند جامعه ی اسلامی داشته باشند. | احسنت بر دامپزشکی دولتی ما در قبال حفاظت از محیط زیست این کره خاکی مسئولیم چون تنها خانه مشترک ما برای ادامه بقاست ؛ 
درود بر دکتر مرادی. تشکر از دوست و همکار عزیزم جناب دکتر مرادی، بسیار عالی بود، موفق باشید محل زندگی مردم فعلا اپارتمان های 75 متری است و متاسفانه کثافت کاری و سر و صدای سگ ها هم همین حقوق محدود و ارامش را از مردم سلب کرده و توسط افراد به اصطلاح روشنفکر و طرفدار حقوق حیوانات حمایت می شود ...................... | میتوان برای کثافت کاری و سر و صدا قانون گذاشت نه این که از ریشه کل قضیه را ممنوع کرد. خیلی چیزهای بزرگتری داریم که به مردم و جامعه آسیب زده چرا آن ها را به کل ممنوع نمیکنن؟
ای کاش همکاران محترم با چنین طرح مفیدی که هدف آن ساماندهی وضعیت حیوانات در محیط های شهری و زندگی با توجه به لزوم رعایت بهداشت و سلامت عمومی است ، صرفا به دلیل آسیب احتمالی به درآمد برخی همکاران محترم ، مخالفت بی دلیل نمیکردند. طرح قبل از تصویب قابل اصلاح است اما کلیت آن مفید به حال جامعه و مردم خواهد بود. | بنده خدا مچقدر قرار بود از محل شهرداری تو جیب شما بیاد؟ این کارها کثیف است نکنید | آسیب احتمالی به درآمد همکاران دیگر چه صیغه ای است؟؟!! | دکتر عباسی اسم این کار ساماندهی نیست، اسمش ممنوعیت و محدودیت تمام و کمال است. در انتخاب واژه ها دقت کن. مخاطبان عقل دارند 
