با وجود فارغ‌التحصیلی از دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، حتی یک مورد سزارین از نزدیک ندیده بودم!

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی:‌ پلتفرم اشتراک‌گذاری ویدئو یعنی «یوتیوب» معادل فارسی ندارد و عمرش به ۲۰ سال هم نرسیده است اما در این مدت کوتاه توانسته جایگاه خود را بعد از گوگل و قبل از فیس‌بوک در جهان و رسانه‌های تصویری دنیا تثبیت کند. با وجود فیلتر شدن هم ممکن است سروکار همه ما به این پلتفرم بیفتد و فیلمی در آن ببینیم یا حتی بعضی از افراد ممکن است آنجا فیلمی را به نمایش بگذارند.

شکل ایرانیزه شده یوتیوب، آپارات است که یکی از بهترین پلتفرم‌های ایرانی برای به اشتراک‌گذاری ویدئو به شمار می‌رود. افراد می‌توانند انواعی از ویدئوهای آموزشی و سرگرمی با مضامین مختلف را در این سایت به اشتراک بگذارند و حتی از آن کسب درآمد کنند. آپارات سایتی مشابه با سایت یوتیوب البته با مخاطبین کمتر است که بیشتر، کاربران ایرانی را هدف گرفته و در واقع می‌توان به آن به چشم بازاری برای کسب و کارهای ایرانی نگاه کرد.

گذشته از مساله سرگرمی و کسب درآمد، یکی از ابعاد گسترده و مهم این پلتفرم‌ها در دنیای امروز و علی‌الخصوص بعد از اپیدمی کرونا، بحث آموزش است. ویدیوهایی که کلاس درس را به صفحه گوشی تلفن همراه آورده و یک فرصت آموزشی کاملا در دسترس و ساده را برای مخاطب فراهم می‌کند. اتفاقی که در سال‌های اخیر در حوزه دامپزشکی نیز رخ داده و برخی اساتید یا کلینیسین‌های دامپزشکی، با تولید محتوای آموزشی و انتشار آن، سعی در ارتقای دانش دامپزشکی و به اشتراک گذاشتن تجربیات خود دارند.

این اقدام در ذات ارزشمند، اما ممکن است برخی کژکارکردها هم به دنبال داشته باشد. منتقدان می‌گویند انتشار کلیپ‌های آموزش جراحی یا درمان دامپزشکی در فضای مجازی، منجر به ایجاد یک اعتماد به نفس کاذب در درمانگران غیرمجاز شده و آنها را برای انجام تخلف، گستاخ‌تر می‌کند.

زمانی که از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شدم، حتی یک مورد سزارین ندیده بودم

«امروز یک جستجوی ساده در گوگل در مورد فلان بیماری یا در یوتیوب در مورد آموزش سونوگرافی یا آموزش جراحی سزارین یا جابجایی شیردان، منجربه نمایش میلیون‌ها فیلم خواهد شد که به زبان انگلیسی، بسیار زیبا و با قاطعیت و کامل آموزش‌های لازم را می‌دهد»؛ این را «دکتر محمد حسینی» یکی از کلینیسین‌های باتجربه که از کاربران فعال این پلتفرم‌هاست، به حکیم مهر می‌گوید: «در واقع فردی که بخواهد اقدام به درمان غیرمجاز کند، خیلی راحت می‌تواند این آموزش‌ها را پیدا و از آنها استفاده کند.»

وی با تاکید بر اینکه در دنیای امروز می‌بایست از بستگی‌های ذهنی و فکری دوری کرد، تصریح می‌کند: «بنده زمانی در دانشگاه تهران تحصیل کردم. در روزگار دانشجویی حتی نمی‌توانستیم یک عکس یا فیلم در مورد یک بیماری پیدا کنیم. آن قدر شرایط سخت بود که ما باید همه چیز را با تصورات ذهنی بازسازی و بازیابی می‌کردیم. من زمانی که از یک دانشگاه معتبر کشوری فارغ‌التحصیل شدم، حتی یک مورد سزارین ندیده بودم. همچنین اکثر جراحی‌ها را حتی با چشم ندیده بودم. خب، چرا باید این اتفاق بیفتد؟»

این کلینیسین دام بزرگ ادامه می‌دهد: «من مدرک دکترا گرفته و فارغ‌التحصیل شدم و بعدها در مسیر کسب تجربه، از دامدار خواهش می‌کردم که من این را جراحی را طبق ذهنیت‌هایی که دارم انجام می‌دهم و اگر خوب شد، فقط پول نخ جراحی را به من بده. بنده جراحی را به این شکل جا انداختم. من در استانی فعالیت کردم که کسی اجازه جراحی نمی‌داد و کوچکترین اتفاقی که می‌افتاد، دام را به کشتارگاه می‌فرستادند. اما با تلاش، گاوهای زیادی را سیو کردم و نجات دادم. زمانی دامدار مجبور می‌شد از یک استان به تهران بیاید و به بیمارستان مرد‌آباد یا بیمارستان دیگری برود و کیس خود را با آن هزینه جراحی کند و با آن همه استرس، گاو خود را برگرداند. چرا؟ چون متخصص و نیروی کار حرفه‌ای و زبده نداشتیم و آموزش‌ها حرفه‌ای نبوده است.»

وی با بیان اینکه امروز باید از آن حالت انسداد بیرون بیاییم و تفکر خود را بازتر از این حرف‌ها کنیم، خاطرنشان می‌کند: «بنده تا این لحظه قریب به ده‌ها هزار جراحی انجام دادم، ده‌ها هزار دامدار و کارشناس کنار من بودند و فرایند جراحی را با چشم خود دیدند و اما چرا انجام نمی‌دهند؟ نه فقط در کیس جراحی، بلکه حتی دامپزشکی که به‌عنوان کارآموز تمام‌وقت در کنار من کار می‌کند، به سختی حاضر می‌شود آن کاری را که من انجام می‌دهم، انجام ‌دهد. لذا با یک نگاه و دیدن یک فیلم، آن افراد غیرمتخصص نمی‌توانند متخصص شوند. علاوه‌بر آن، قبل از من هم از این دست کیس‌های آموزشی، به تعداد زیاد در فضای مجازی منتشر شده و توضیحات بسیار زیبایی هم برای آنها ارائه شده است. لذا این خیلی خوب است که حداقل دانشجویی که فارغ‌التحصیل می‌شود، چند کیس بیماری و جراحی دیده است.»

درمانگران غیرمجاز پایه علمی فهم فیلم‌ها را ندارند

دکتر حسینی با با یادآوری اینکه تا این لحظه بالای ۸۰۰ تا ۸۵۰ پست آموزشی چه از لحاظ نوشتاری و چه فیلمی منتشر کرده‌ است، می‌گوید: «هیچ پیجی تنوع فیلم‌های آموزشی و عکس‌ بیماری‌های بنده را ندارد. بسیاری از همکاران عزیز که در حال حاضر دانشجو بوده و در آینده به عنوان دامپزشک فارغ‌التحصیل می‌شوند یا آنهایی که الان به‌عنوان کارآموز از شهرهای مختلف پیش من می‌آیند و یک هفته می‌مانند، اذعان می‌کنند که از پیج من مطالب بسیاری یاد گرفته‌اند. چرا؟ به این دلیل که پایه آن را دارند. اما آن دامدار یا فردی که می‌خواهد از این فیلم‌ها سوء استفاده کند، نمی‌تواند با یک بار و دو بار دیدن فیلم، متوجه فرایند آن شود.»

این کلینسین دام بزرگ در ادامه به یکی از کارکردهای پنهان ویدیوهای آموزشی خود در یوتیوب اشاره و خاطرنشان می‌کند: «غیر از دامپزشک، متخصص، دامدار و کارشناس دام، خیلی‌ از افراد عادی جامعه نیز مخاطب این ویدیوها قرار می‌گیرند و اذعان می‌کنند که اصلا نمی‌دانستند که دامپزشکی تا این اندازه تنوع و سختی کار دارد. یک دامپزشک تا این اندازه می‌تواند خدمات برساند و بیماری‌های مشترک بین انسان و دام را کنترل کند. می‌گویند ما تصور می‌کردیم که سلامتی سفره‌ای که دور آن می‌نشینیم، مرهون لطف و زحمات پزشکان است، در حالی که این طور نیست و ما دامپزشکان در خط مقدم هستیم و کسی ما را نمی دید. این ویدیوها سبب شد که مردم بدانند چه زحماتی پشت پرده صورت می‌گیرد که این دام کشتار یا ذبح شود و به سفره مردم برسد.»

به دنبال خودنمایی نیستم

وی تصریح می‌کند: «هدف فعالیت پیج من این نبوده که خدای نکرده بخواهم خودی نشان دهم و خود را معرفی کنم. چون به اندازه کافی کار دارم و سرم شلوغ است. از طرفی مدیریت این پیج‌ها بسیار سخت است و من نیز مدیریت آن را به دست فرد دیگری نسپردم و خودم همه مسائل ویرایشی و نوشتاری آن را انجام می‌دهم و پاسخگوی مردم هستم. دوستان منتقد حق دارند اما به آنها هم گفتم که اگر قرار باشد به خاطر همین چند مورد خوددرمانی‌های دامدار یا خدایی نکرده دخالت‌های نابه‌جای دیگران، من از کار بیکار شوم، پس من آن قدر قدرت علمی ندارم که بتوانم از این مسائل جلوگیری کنم. من باید آن قدر قدرت داشته باشم و خودم را ثابت کرده باشم که دامدار بفهمد هزینه‌هایی که یک کار نابلد انجام دهد، خیلی بیشتر از این است که من متخصص انجام می‌دهم.»

دکتر حسینی در پایان با تاکید بر اینکه هیچ وقت دوست ندارم که همکاران از من ناراحت شوند، اضافه می‌کند: «همه دامپزشکان از دوستان و همکاران بنده هستند و دست همه آنها را می‌فشارم و دوست دارم یک سفره برای همه همکاران ما باز باشد. اگرهم گاهی وقت‌ها از وقوع برخی بیماری‌ها می‌گویم، از این جهت است که هشداری داده باشم که در فصل فلان ممکن است این بیماری اتفاق بیفتد و همه حواسشان باشد.»