انتظار اینکه دامپزشکان کلینیک‌های بخش خصوصی حیوانات حمایتی را با این هزینه‌های کمرشکن رایگان درمان کنند، دور از اخلاق، ادب و انصاف است

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: اخیرا بسیار دیده شده که برخی افراد، حیوان مصدوم یا بیماری را یافته و آن را به کلینیک یا بیمارستان دامپزشکی می‌رسانند اما توقع دارند که دامپزشک به صورت رایگان حیوان را مداوا و هزینه‌های دارو و بیهوشی و رادیوگرافی و... را پرداخت کند. در این میان، کم نیستند حامی‌نماهایی که منتظر یک اشتباه از سوی دامپزشک در فرایند درمان هستند تا حیثیت او را در شبکه‌های اجتماعی خود ببرند. در اینجا این سوال پیش می‌آید که نحوه مواجهه صحیح با کیس‌های حمایتی به چه صورت است؟ دامپزشکان بخش خصوصی تا چه مقدار باید از وقت و جیب خود هزینه کنند؟ اصلا نحوه برخورد مناسب دامپزشکی بخش خصوصی با توقعات بیجای برخی حامی‌نماها که همیشه هم طلبکار هستند، چگونه باید باشد؟ آیا باید کیس را قبول نکنند یا ابتدا هزینه‌های درمان را بگیرند؟

«دکتر محمدکاظم کوهی» استاد اخلاق دامپزشکی در گفت‌وگو با حکیم مهر، این معضل را از جنبه اخلاقی مورد بررسی قرار می‌دهد. از نظر او  اینکه ما یک گربه را از خیابان پیدا ‌کنیم و تنها هزینه‌ای که برای آن می‌کنیم، انتقال آن به کلینیک باشد و انتظار داشته باشیم که دامپزشک صاحب کلینیک با این هزینه‌های کمرشکن، گربه را رایگان درمان کند، دور از اخلاق، ادب و انصاف است.

وی تصریح می‌کند: «بهترین واکنش دامپزشک در مورد افراد پر مدعایی که انتظار دارند کیس به صورت کاملا رایگان درمان و به او برگردانده شود، نپذیرفتن کیس است. دامپزشک می‌تواند کیس را نپذیرد و فرد را به سمت مراکز دولتی راهنمایی کند.»

حکیم مهر:‌ آقای دکتر، نحوه برخورد مناسب دامپزشکان بخش خصوصی با توقعات بیجای برخی حامی نماها که همیشه هم طلبکار هستند، چگونه باید باشد؟

کلمه حامی‌نما که در سوال شما مطرح شد، یک بحث جداست که بنده در حال حاضر قصد ورود به آن را ندارم. لذا فعلا فرض می‌کنیم که یک نفر یک کیس را در خیابان پیدا و آن را به یک کلینیک دامپزشکی ارجاع می‌دهد و به اینکه حامی است یا حامی‌نما فعلا کاری نداریم.

در حال حاضر و در شرایط اقتصادی فعلی، یک دکتر جوان دامپزشک برای اینکه بخواهد یک مطب برای خود دایر کند، علاوه بر چندین سال دوندگی برای کسب امتیازات لازم، باید دوره‌های متعدد را بگذراند، کتاب بنویسد، مقاله بدهد و در ورک‌شاپ‌های متعدد شرکت کند تا صلاحیت داشتن یک کلینیک را داشته باشد. بعد از تمام این مراحل، بحث اجاره محل فعالیت پیش می‌آید که فقط در سال گذشته تا الان حداقل دو برابر شده است. این شخص در ادامه می‌بایست ده‌ها میلیون تومان و اگر در قالب بیمارستان فعالیت کند، صدها میلیون تومان هزینه کند تا تجهیزات و وسایلی که برای مطب، کلینیک یا بیمارستان مورد نیاز است، تهیه کند.

از طرفی با توجه به افزایش تعداد کلینیک‌ها و...، تعداد مراجعین نیز کم شده است. حالا در این شرایط اینکه ما یک گربه را از خیابان پیدا ‌کنیم و تنها هزینه‌ای که برای آن می‌کنیم، انتقال آن به کلینیک باشد و انتظار داشته باشیم که دامپزشک صاحب کلینیک با این هزینه‌های کمرشکن، گربه را رایگان درمان کند، دور از اخلاق، ادب و انصاف است و ما به هیچ‌وجه اجازه نداریم که چنین انتظاری را داشته باشیم.

حکیم مهر: سقف انتظارات تا کجا می‌تواند باشد؟

می‌توان انتظار داشت که دامپزشک تا آنجا که امکان داشته باشد، مقداری از دستمزد خود را تخفیف دهد اما اینکه انتظار داشته باشیم کیس را رایگان درمان کند یا حق و حقوق خود را نگیرد، دقیقا خلاف انصاف و منطق و عقل است.

در مورد مراکز دولتی اما وضعیت کمی فرق می‌کند. اگر مراجعه‌کننده کیس خود را به مراکز دولتی ارجاع دهد، از آنجاکه آنها از اعتبارات دولتی استفاده می‌کنند و در مواقعی هم می‌توانند از کیس بیمار به‌عنوان کیس‌ریپورت و کیس برای آموزش بهره ببرند، وضعیت کاملا متفاوت است و بستگی به مورد، قابل بررسی و مداقه است.

حکیم مهر: آقای دکتر، در نهایت تکلیف دامپزشک از لحاظ اخلاقی چیست؟ آیا باید کیس را قبول نکند؟ در این صورت با عذاب وجدان خود چه کند؟ آیا باید قبل از درمان، هزینه آن را بگیرد؟

اینکه دامپزشک کیس را نپذیرد، بستگی به نوع برخورد ارباب رجوع دارد. زمانی است که ارباب رجوع کیس را می‌آورد و می‌گوید من این کیس را پیدا کردم، لطفا آن را درمان کنید و اگر ممکن است، تخفیف بدهید و مابقی هزینه را خودم پرداخت می‌کنم. در اینجا اخلاقی‌ترین کار، قبول کیس و قائل شدن درصدی تخفیف برای آن است. اما در مورد افراد پرمدعایی که انتظار دارند کیس به صورت کاملا رایگان درمان و به او برگردانده شود، به نظر من نپذیرفتن کیس است. می‌توانند کیس را نپذیرند و فرد را به سمت مراکز دولتی راهنمایی کنند.

حکیم مهر: اگر فردی حیوان را داخل بیمارستان یا کلینیک رها کرد و رفت، تکلیف چیست؟

پاسخ به این سوال خیلی سخت است و نمی‌توانیم یک نسخه واحد از نظر حقوق حیوانات، برای همه موقعیت‌ها بپیچیم. در واقع در چنین موقعیت‌هایی، راه‌های زیادی پیش پای ما باز می‌شود که بستگی به مورد باید به آن پرداخته شود. مثلا یک زمان گربه یا سگ نژاد‌دار است و افرادی که هم هستند که حاضر نیستند بابت این حیوانات پول بدهند اما حاضرند آنها را به سرپرستی قبول کنند. در این شرایط می‌توان با آنها تماس گرفت و اعلام کرد که یک کیس نژاد‌دار در اینجا رها شده که دارای فلان بیماری است. اگر این بیماری درمان شود، می‌تواند برای شما حیوان همراه خیلی خوبی باشد.

گاهی هم اگر کار به جایی رسیده که حیوان غیرقابل درمان است و حتی برای آن نمی‌شود هزینه هم کرد، تنها راهکار و کار اخلاقی که البته درست نیست من بگویم، اما به هر صورت اگر به بن‌بست رسیده باشد، می‌توان یوتانایز کرد. گاهی هم می‌شود با مراکز دولتی تماس گرفت و اعلام کرد که اگر کیس آموزشی نیاز دارند، برای آنها ارسال کرد. لذا عملکرد دامپزشک بستگی به نوع کیس با توجه به شرایط مکان و زمان و وضعیت حیوان متفاوت است و نمی‌توان یک نسخه واحد در مورد آن چید و راه‌های متفاوتی می‌تواند پیش روی کلینیک و شخص دامپزشک باشد.

حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...

پیشنهاد می‌کنم در بحثی که در رابطه با حامی‌نماها داشتید، حتما یک میزگرد داشته باشید و من نیز با کمال میل در آن شرکت می‌کنم. اینکه یک نفر چه خصوصیتی باید داشته باشد که بتوانیم اسم حامی روی آن بگذاریم و اگر کدام خصوصیات را داشته باشد، ما او را نه حامی، بلکه حامی‌نما می‌دانیم. اینکه چه خصوصیتی اگر داشته باشد، نه تنها حامی نیست بلکه دشمن حیوانات است و در نهایت عملکرد او به ضرر حیوانات و برخلاف حقوق آنان است.

حکیم مهر: حتما. ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.