به دانش‌آموزان توصیه می‌کنم که دیگر دامپزشکی نخوانند، چون بازار کار اشباعی دارد و امنیت شغلی و مالی در آن وجود ندارد/ زن‌ها توانستند ثابت کنند که توانایی خوب کار کردن را دارند

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «در دوران تحصیل دامپزشکی اساتید خیلی خوبی داشتم که تبعیضی بین خانم‌ها و آقایان قائل نمی‌شدند و مشوق من و دیگران بودند، اما در کنار آنها اساتیدی هم بودند که با تکیه بر زنانگی خانم‌ها اعم از شیک‌پوشی و استفاده از زیورآلات که جزو جداناپذیر و انکارناپذیر یک زن هست، ما را مورد شکنجه روحی قرار می‌دادند.» این را «دکتر کوکب فرامرزیان» کلینیسین دام بزرگ در شهرستان داراب استان فارس به حکیم مهر می‌گوید: «خوشبختانه زن‌ها توانستند ثابت کنند که توانایی خوب کار کردن را دارند.»

وی تصریح می‌کند: «در حال حاضر به اغلب کسانی که رشته دامپزشکی را برای تحصیل مدنظر دارند، می‌گویم که دیگر دامپزشکی نخوانند، چون بازار کار اشباعی دارد و امنیت شغلی و مالی در آن وجود ندارد. از طرفی سازمان دامپزشکی کشور هیچ حمایتی از دامپزشک بخش خصوصی نمی‌کند. در حال حاضر با عدم توازن میان فارغ‌التحصیلان دامپزشکی و بازار کار سودده مواجه هستیم که ضربه جبران‌ناپذیری را هم به تازه فارغ‌التحصیلان و هم به افراد شاغل خواهد زد.»

دکتر فرامرزیان خاطرنشان می‌کند: «تا به امروز با رسیدن به فصل آخر سال ۱۴۰۱ تعرفه خدمات دامپزشکی ابلاغ نشده و در طرح‌های خرید خدمت نیز پس از گذشت ۲ سال در استان، متاسفانه شاهد عدم تعیین تکلیف تعرفه‌ها در طرح‌های خرید خدمت هستیم که سبب انصراف برخی از همکاران محترم از انجام طرح‌های خرید خدمت به دلیل عدم تامین منافع مالی آنها شده است. این مساله به وضوح نشانگر عدم اگاهی مسئولین از نقش بخش خصوصی به عنوان بازوی قدرتمند در مبارزه با بیماری‌های دامی و بخصوص بیماری‌های مشترک ازجمله بیماری تب مالت است که چشم‌پوشی سازمان دامپزشکی از این نقش، صدمات جبران‌ناپذیری را به بهداشت عمومی جامعه وارد خواهد کرد.»

حکیم مهر: خانم دکتر، ورودی چه سالی و کدام دانشگاه هستید؟

بنده ورودی سال ۸۵ مقطع عمومی رشته دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز هستم.

حکیم مهر: چه شد که رشته دامپزشکی را انتخاب کردید؟

زمانی که من این رشته را انتخاب کردم، دامپزشکی جزء رشته‌های درجه یک و برتر ایران بعد از پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی بود. من هم مثل خیلی از افراد فعال در حوزه دامپزشکی، بعد از آن سه رشته‌، دامپزشکی را انتخاب کردم. یعنی در واقع اولویت اول من نبوده است.

حکیم مهر: آیا شناختی هم از رشته دامپزشکی داشتید؟

شناخت زیادی از این رشته نداشتم اما به مرور به آن علاقه‌مند شدم و هیچ‌وقت از اینکه این رشته را انتخاب کردم، پشیمان نشدم.

حکیم مهر: دوره عمومی شما چطور گذشت؟

خوشبختانه در دوره عمومی، بهترین اساتید را در دانشگاه شهید چمران اهواز و مخصوصا در درمانگاه داشتم. اساتیدی مثل جناب اقای دکتر نوری، دکتر حاجی کلایی و دکتر قدردان که همه آنها با بهترین روش‌های تدریس، ما را در این رشته زنده نگهداشتند، به طوری که اغلب افرادی که همزمان با من فارغ‌التحصیل شدند و هم‌کلاسی‌های من بودند، الان در فیلد دامپزشکی کار می‌کنند.

حکیم مهر:‌ بعد از دوره عمومی چه کردید؟

بعد از آن دوره تخصص را در رشته بیماری‌های داخلی دام‌های بزرگ در دانشگاه شهید چمران اهواز خواندم.

حکیم مهر: چه سالی؟

در سال ۹۱ یعنی بلافاصله بعد از دوره عمومی وارد دوره تخصص شده و سال ۹۵ فارغ‌التحصیل شدم.

حکیم مهر:‌ چرا دام‌های بزرگ را انتخاب کردید؟

به طور کلی به فیلد دام‌های بزرگ علاقه مند بودم از طرفی هم برای من خیلی مهم بود که بتوانم در زمینه‌ای کار کنم که برای مردم و به خصوص مردم کم‌بضاعت مفید باشم. شاید یکی از دلایلم که وارد این حوزه شدم، اساتید متبحری بود که در این رشته داشتم و راهنمای خیلی خوبی برای من بودند.

حکیم مهر: بعد از دوره تخصص چه کردید؟

بلافاصله بعد از تخصص در شهرستان داراب مشغول به کار در زمینه دام های بزرگ شدم.

حکیم مهر: بسیاری از افرادی که در دانشگاه دولتی تحصیل کرده و تخصص هم می‌گیرند، بعد از فارغ‌التحصیلی جذب دانشگاه و محیط آکادمیک می‌شوند. شما چرا فعالیت در بخش خصوصی و بالینی را انتخاب کردید؟

ورود به محیط آکادمیک در رشته‌های بالینی دامپزشکی برای خانم‌ها به دلیل نگاه جنسیت‌زده و باور یک جامعه مردسالار به نتوانستن بسیار سخت هست و من هیچ‌گاه در هیچ فراخوانی شرکت نکردم. ترجیحم کار در شرایطی بود که صاحب فکر و عقیده خودم باشم تا اینکه قالب دیگران را به خود بگیرم.

به طور کلی در ورودی‌ ما، تعداد دانشجویان  ۱۸ نفر دختر و ۶ پسر بود، یعنی ما سه برابر پسرها بودیم که اغلب خانم‌ها در رشته‌های بالینی کار کردند و موفق بودند. در کل من فکر می‌کنم ما با یک جامعه‌ای که در آ زن‌ها را با مردها مقایسه نکنند، فاصله زیادی داریم و کلیشه‌های جنسیتی همواره وجود دارد. اما خوشبختانه در دانشگاه شهید چمران اساتیدی که در زمینه دام بزرگ کار می‌کردند، تبعیضی قائل نبودند و در نهایت هم فکر می‌کنم چیزی که باعث شد دخترهایی که از دانشگاه شهید چمران فارغ‌التحصیل می‌شوند، بتوانند موفق کار کنند، همین بود.

حکیم مهر: لطفا کمی بیشتر به مشکلاتی اشاره کنید که به واسطه خانم بودن برای شما پیش می‌آمد.

از بدو ورود به رشته دامپزشکی و یا هر رشته دیگری بسیار هستند آقایان و شاید حتی خانم‌هایی که زن‌ها را برای انجام کارهایی که از قدیم مردانه نشان داده شده، به رسمیت نمی‌شناسند. نمود این را در بخش‌های مختلف دامپزشکی داشتیم. از اظهارنظر و قضاوت بر اساس لباس پوشیدن، گفت‌و‌گوهای دانشجویی خانم و آقا، سرکوب دختران در زمان مشورت با آنها و حتی اساتیدی که اجازه تشکیل گروه‌های دانشجویی مشترک را نمی‌دادند. الان که سال‌ها گذشته، ما هنوز آن شیوه قضاوت بر اساس ویژگی‌های زنانه که لازمه زن بودن هست، برایمان عجیب است. اما خوشبختانه زن‌ها توانستند ثابت کنند که توانایی خوب کار کردن را دارند.

حکیم مهر: صرفا در حوزه دام بزرگ با چه سختی‌هایی مواجه بودید؟

من این رشته را دوست داشتم و هیچ‌وقت از اینکه آن را انتخاب کردم، پشیمان نشدم. اما برای کسانی که می‌خواهند دامپزشکی را انتخاب کنند، چالش‌های آن را می‌گویم؛ اول اینکه در حال حاضر به اغلب بچه‌ها می‌گویم که دیگر دامپزشکی نخوانند، چون بازار کار اشباعی دارد و برای آنها سودده نیست. از طرفی سیستم‌ها و ارگان‌های نظارتی کشور هیچ حمایتی از دامپزشک بخش خصوصی نمی‌کنند. خانم‌های زیادی هستند که به خاطر علاقه به کار در جاهای خیلی دور کار می‌کنند اما اینکه این رشته به درد خانم‌ها می‌خورد یا نه، شاید یک خانم فقط در چند مقوله مثل سخت‌زایی یا اصلاح پرولاپس رحم در گاو به مشکل بخورد که آن را هم از نظر فیزیکی نتواند انجام دهد، وگرنه کار کردن در این رشته هیچ تفاوتی با یک مرد ندارد. چه بسا که حتی زن‌ها در بعضی کارها مثل جراحی ظرافت بیشتری دارند. اما در بعضی شرایط نیز خانم‌ها از نظر فیزیکی نیاز به کمک دارند که یک نفر همراه آنها باشد.

مساله بعدی نگاهی است که به دامپزشک زن می‌شود. خود من زمانی که کارم را شروع کردم، دامپزشک زن مخصوصا در شهرستان‌ها اصلا پذیرفته شده نبود. در واقع انگار دامپزشک زن کار خود را برای سرگرمی شروع کرده بود، اما به تدریج جا افتاد و الان هم من همکاران خانمی دارم که در حال کار کردن هستند. آن زمان فکر می‌کنم فقط چند همکار خانم در استان بودند اما الان بیشتر شدند.

متاسفانه همیشه خانم‌ها توسط همکاران و ارباب رجوع مورد تعرض جنسی کلامی قرار می گیرند که باید قوانینی وجود داشته باشد که از خانم‌ها حمایت کند. در حوزه دام بزرگ شاید چون دامدار اطلاعات و آگاهی کمتری دارد، اما این رفتار از طرف همکار و سایرین بسیار ناپسند هست.

حکیم مهر: نگاه اطرافیان و خانواده شما به اینکه رشته دامپزشکی را انتخاب کردید، چطور بود؟

خانواده من هیچ مشکلی با این مساله نداشتند و برای اطرافیان هم پذیرفته شده بود که من تصمیم گرفتم که این کار را انجام دهم و آنها باید قبول می‌کردند و کردند. من در خانواده‌ای نبودم که نگاه جنسیت‌زده داشته باشند و بگویند زن به درد این کار و یا آن کار نمی‌خورد.

حکیم مهر: آیا فعالیت یک خانم در فیلد دام بزرگ می‌تواند در زندگی شخصی او مشکلی ایجاد کند؟

برای من در زندگی شخصی مشکلی ایجاد نشده، اما با توجه به تفاوت‌های زن و مرد و سایر مسئولیت‌هایی که یک خانم دارد، بنده فکر می‌کنم یک دامپزشک زن باید حمایت شود و ساعت کاری کمتری داشته باشد، اما صحبت از عدم توانایی نیست.

حکیم مهر: آیا حرفه دامپزشکی از نظر مالی می‌تواند پاسخ‌گوی یک زندگی متوسط رو به بالا باشد؟

در حال حاضر خیر. همون طور که قبلا هم عرض کردم به دلیل به روز نشدن تعرفه های دامپزشکی و در نظر گرفته نشدن منافع بخش خصوصی توسط سازمان دامپزشکی نمی‌توان به دامپزشکی به عنوان یک شغل با حاشیه امن مالی نگاه کرد.

حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...

از پایگاه خبری حکیم مهر تشکر می‌کنم و از همین‌جا به تمام زن‌هایی که می‌خواهند این مسیر را بروند یا هر زن دیگری می‌گویم که هیچ راهی برای هیچ زنی ناهموار نیست و کافی است که بخواهند آن را طی کنند. البته که در مسیر ممکن است با نگاه‌های جنسیت‌زده مواجه شوند و ما نیاز به قوانین حامی زن‌ها داریم. در آخر یک مساله مهم برای من، نه به‌عنوان یک زن دامپزشک بلکه به‌عنوان یک دامپزشک، این است که همه ما دامپزشکان نیاز داریم که ارگان دولتی در کنار ما خصوصی‌ها بایستد و از ما حمایت کنند.

با افتخار به زن بودنم و با احترام فراوان به زن‌هایی که در راه تحقق رویاهایشان که برخورداری از حقوق برابر هست، هزینه‌های روحی و روانی سنگینی را متحمل شدند. به عنوان یک زن هیچ‌وقت زن یا مرد بودن برای من دغدغه ذهنی نبوده و همواره دنبال برخورداری از حقوق انسانی برابر بودم. اما در جامعه‌ای با تفکرات جنسیت زده، همواره جایگاه زن‌ها تنزل داده شده و آنها را در تمامی صنوف، محدود به انجام کارهای ساده دانستند. دامپزشکی و دامپزشک بودن هم از این قاعده مستثنی نبوده و نیست. چه بسیار دخترهایی که در زمان دانشجویی خودم توسط اساتید به اصلاح فرهیخته شکنجه روحی شدند و خاطرم هست روزهایی که در درمانگاه وقتی خانمی حتی دانشجوی دوره تخصصی کاری را انجام می‌داد، دائم به تمسخر گرفته می‌شد که زن‌ها را چه به کار دامپزشکی و جراحی. اما چه بسیارند خانم‌هایی که امروز در فیلدهای مختلف دامپزشکی موفق هستند. اما در پشت آن چهره موفق، متحمل آسیب‌های زیادی توسط همکاران و ارباب رجوعشان شدند.

در یک نگاه کلان، تفاوتی در کار دامپزشکی بین زن و مرد جز در چند مورد که به نیروی فیزیکی قوی نیاز دارد، وجود ندارد. دم زدن از عدم توانایی زن‌ها صرفا بازی روانی هست که بر خانم‌ها اعمال می‌شود و در کل فرقی بین کار زن و مرد دامپزشک وجود ندارد.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.