دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز؛ از نبود استاد در برخی درس‌ها تا کمبود در ساده‌ترین تجهیزات/ فارغ‌التحصیلان صرفاً با دروس دانشکده به هیچ عنوان نمی‌توانند بیرون کار کنند

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: یکی از انتقادات جدی بر آموزش دامپزشکی، عدم توانایی دانشکده‌های دامپزشکی در تربیت یک دامپزشک عملیاتی و آماده کار در فیلد بعد از دوران فارغ‌التحصیلی است. در واقع به اذعان اغلب کارشناسان، دانشجویان دامپزشکی در دوران تحصیل صرفا با مباحث تئوریک آشنا شده و توانایی فعالیت در فیلد را ندارند. به منظور بررسی میدانی این مساله و واکاوی سایر مشکلات دانشکده‌های دامپزشکی، پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر به سراغ دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز رفته‌ است که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید:

واحدهای عملی خیلی کم و فقط یک سال است

«واحدهای عملی دوره عمومی دامپزشکی واقعا کاربردی هستند و اگر دانشجو در آن واحدها اساتید خوبی هم داشته باشد، در آینده خیلی به او کمک می‌کند. اما یک مشکل بزرگ این است که واحدهای عملی، یعنی دوره کارورزی خیلی کم و فقط یک سال است.» این را یکی از دانشجویان دانشکده دامپزشکی تبریز به حکیم مهر می‌گوید: «متاسفانه دامپزشکی مثل پزشکی نیست که دو سال طرح می‌گذرانند یا بعد از آزمون، تازه وارد بیمارستان می‌شوند. دوره کاری رشته دامپزشکی فقط یک سال و آن هم ترم‌های ۱۱ و ۱۲ است که دانشجو کارورزی می‌خواند. البته بعضی از دانشجویان خودشان پیگیر یادگیری هستند و خارج از دانشگاه کارآموزی می‌کنند اما اینکه دانشگاه این موقعیت را فراهم کند، بازه زمانی که برای آن در نظر گرفتند، خیلی کوتاه است و اگر می‌شد که بیشتر باشد، خیلی کمک‌کننده‌تر بود.»

وی با بیان اینکه می‌بایست دوره تئوری را کوتاه‌تر یا آن را وارد بیمارستان می‌کردند و کارورزی بیشتر می‌شد، تصریح می‌کند: «به این شکل دانشجو خیلی آماده‌تر وارد بازار کار می‌شد، اما کوتاه بودن این دوره یک ساله کمی اذیت‌کننده است و همه دانشجویان این شرایط و امکانات را ندارند که جایی خارج از دانشگاه کارآموزی کنند یا شرایطی را که اساتید و دانشگاه برای یاد گرفتن دانشجو فراهم می‌کنند، داشته باشد. به طور کلی بیشتر واحدهایی که در دوره عمومی دامپزشکی تدریس می‌شوند، کاربردی هستند و بستگی به این دارد که دانشجو در چه زمینه‌ای قصد ورود دارد.»

استاد بیماری‌های داخلی دام‌های کوچک و رادیولوژی نداریم

این دانشجوی دوره عمومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز، کمبود استاد را یکی از مهمترین و اصلی‌ترین مشکلات دانشکده دامپزشکی تبریز برمی‌شمرد و خاطرنشان می‌کند: «به‌عنوان مثال ما در دو حوزه داخلی دام کوچک و همچنین رادیولوژی اصلا استاد نداریم. یعنی از وجود استادی که هیات علمی دانشگاه تبریز باشد، محروم هستیم و به همین دلیل در بخش پایان‌نامه نیز نمی‌توانند فعالیت داشته باشند. امیدوار هستیم که برای ترم بعد، در بخش داخلی دام کوچک، بخش رادیولوژی و اپیدمیولوژی، استاد جذب شود که بتواند آن بخش را احیا کند. البته در حال حاضر اساتید دانشگاه آزاد می‌آیند و اساتید خوبی هم هستند اما بحثی که هست، اینکه دانشجو نمی‌تواند به شکل مستقیم با آنها ارتباط برقرار کند و این مساله دانشجویان را رنج می‌دهد.»

وی در ادامه ضمن گلایه از تقویم آموزشی دانشگاه تبریز، توضیح می‌دهد: «ما دانشجویان مقطع دکترا خصوصا در سال‌های چهارم و پنجم، هر ترم حدود ۱۰ و ۱۱ واحد درسی داریم و دانشگاه تبریز بازه‌های زمانی اختصاصی امتحانات که برای دانشجویان در نظر می‌گیرد، مثلا ۱۱ روز است. از طرفی دانشجویان دکترا ۱۰ درس دارند و یک روز آن در جمعه می‌افتد اما در سایر روزها باید امتحان بدهند. این مساله نیز دانشجویان را خصوصا در موقع امتحانات بسیار اذیت می‌کند.»

در ساده‌ترین تجهیزات هم کمبود داریم

این دانشجوی دوره عمومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز، عدم امکانات کافی در بیمارستان دانشکده دامپزشکی را یکی دیگر از مشکلاتی می‌داند که به عقیده او دانشجویان را بسیار آزار می‌دهد: «لازم است بودجه‌ای در نظر گرفته شود که بتوان وسایل ابتدایی را خریداری کرد. ما در ساده‌ترین تجهیزات هم کمبود داریم و اکثرا وسایلی هم که داریم، تاریخ آنها گذشته است. مثلا دستگاه موزر اصلاح نداریم و این اصلا موضوع جالبی نیست که بخواهیم موضع را به مدت دو ساعت با تیغ اصلاح کنیم. دستگاه‌های اختصاصی باید بیشتر باشد تا اوضاع بیمارستان یا کلینیک را بهتر کند.

تعداد ورودی‌های دانشکده دامپزشکی بالاست

یکی از مشکلات حوزه پژوهشی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز این است که مثلا دانشجویانی که خصوصا در بخش علوم پایه کار می‌کنند، مشکلات مجوز تردد در روزهای تعطیل دارند.» این را یکی دیگر از دانشجویان دکترای عمومی دامپزشکی این دانشگاه به حکیم مهر می‌گوید: «این مساله از نظر آیین‌نامه‌ای به این صورت است و دانشجویی که می‌خواهد کار پژوهشی انجام دهد، باید پروپوزال او تصویب شود که متاسفانه این مساله برای دانشجویان سال دوم و سوم مهیا نیست. من از سایر دانشکده‌ها اطلاعی ندارم اما این مورد در دانشکده ما به چشم می‌خورد.»

وی ضمن گلایه از تعداد بالای ورودی‌های دانشکده دامپزشکی، تصریح می‌کند: «این معضل خصوصا در دانشگاه‌های آزاد بسیار شدید است و روز به روز، هر شهری را که نگاه کنیم، تمایل دارد یک دانشکده دامپزشکی داشته باشد و نمایندگان آن شهر یا سایر مسئولین پیگیر هستند که دانشکده دامپزشکی راه‌اندازی کنند. این معضل انگیزه دانشجویان را کاهش می‌دهد و و فرصت‌های شغلی را اشباع می‌کند. جامعه دیگر بیشتر از این کشش ندارد که بخواهد دامپزشک تربیت کند و این مساله قطعا هم در انگیزه بچه‌ها و هم مباحث شغلی و درآمدی آنها مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.»

فارغ‌التحصیلان صرفا با دروس دانشکده به هیچ عنوان نمی‌توانند بیرون کار کنند

این دانشجوی دوره عمومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز در پاسخ به این سوال که فارغ‌التحصیلان دامپزشکی تا چه اندازه با مباحث عملی آشنایی دارند و آماده کار در فیلد هستند، خاطرنشان می‌کند: «من ارتباط زیادی با دانشجویان دارم و عمیقا این خلاء را احساس می‌کنم. دانشجو بعد از دانشکده و صرفا با دروس دانشکده، به هیچ عنوان نمی‌تواند بیرون کار کند و قطعا لازم است که چه در دوران تحصیل و چه بعد از آن، چند سالی را بیرون کار کند تا آماده شود. دروسی که در دانشگاه تدریس می‌شود، به هیچ عنوان خارج از دانشگاه به درد او نمی‌خورد. حتما باید دروس‌ یا واحدهایی گنجانده شود که آن توانایی و اعتماد به نفس را به دانشجو بدهد که به راحتی بتواند بیرون کار کند.»

وی که درحال اتمام سال چهارم دانشکده است، می‌گوید: «طبق آنچه که از دانشجویان ورودی بالاتر می‌شنوم، تعداد کیس‌ها پایین است. البته وضعیت در حوزه دام کوچک نسبت به سال‌های قبل بهتر شده اما همچنان تعداد کیس‌ها پایین است و علت آن هم به کمبود امکانات برمی‌گردد. این مساله نیازمند این است که دانشگاه بودجه و کمکی را برای آن درنظر بگیرد تا بیمارستان آن امکانات اولیه را داشته باشد. به گونه‌ای که وقتی کیس می‌آید، بار اول و آخر آن نباشد و دفعات بعدی هم به آن بیمارستان مراجعه کند.»

در حوزه دام کوچک، حداقل ده سال آینده را خوب می‌بینم

این دانشجوی دوره عمومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز در خصوص آینده شغلی حرفه دامپزشکی، می‌گوید: «در حال حاضر که من بیشتر در حوزه علوم پایه کار می‌کنم اما می‌توانم بگویم که در حوزه دام کوچک، حداقل ده سال آینده را خوب می‌بینم. در حوزه دام بزرگ نیز از نظر من این کشش هست، البته برای کسی که بلد باشد و مهارت لازم را داشته باشد. به طور کلی اگر کسی در دوران دانشکده بتواند آن مهارت لازم را کسب کند، قطعا برای او کار هست و مشکلی پیش نمی‌آید، اما متاسفانه از آنجا که دروس به گونه‌ای نیست که دانشجو را آماده کند که بتواند مستقیما وارد فیلد شود، به همین دلیل در اوایل کار مشکلاتی را خواهد داشت.»

وی ادامه می‌دهد: «اگر دانشجویی بتواند در دو سال آخر تحصیل، خود را آماده کرده و مهارت لازم را کسب کند، قطعا موفق خواهد شد. چون در این رشته جا برای موفقیت هست و تنها لازمه آن یاد گرفتن، مطالعه زیاد و داشتن مهارت کافی است. کمااینکه دانشجوی دامپزشکی بعد از فارغ‌التحصیلی، جایی برای اشتباه ندارد که بگوید یک بار اشتباه کنم، اتفاقی نمی‌افتد، بلکه عملا حذف می‌شود. به خاطر همین باید مهارت لازم را داشته باشد.»