اگر دانشجوی دامپزشکی در دوران تحصیل کیفیت لازم را به دست بیاورد، سهم خود از بازار کار را نیز پیدا می‌کند/ آینده بازار کار رشته دامپزشکی چیست؟

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: ارتباط میان کیفیت آموزش دامپزشکان در دوران تحصیل و بازار کار آنان بعد از فراغت از تحصیل، مساله مهمی است که از نظر ریاست دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران دور نمانده است: «نه تنها در دانشگاه تهران بلکه در همه دانشکده‌ها باید تلاش بر این باشد که دانشجو در دوران تحصیل کیفیت مناسب را به دست بیاورد تا خودش بتواند بازار کار را جستجو و سهم خود را پیدا کند. چون بازار کار رقابتی است و علی‌القاعده کیفیت بهتر خدمات می‌تواند برای هر فردی سهمی از بازار را ایجاد کند.»

«دکتر سید مهدی قمصری» در گفت‌وگو با حکیم مهر تصریح می‌کند:‌ «شاید بازار کار صنعت دام، دامپزشکان و همکاران درمانگر محدود ‌شود اما این بازار در حوزه‌های دیگر در حال توسعه است. با توجه به افزایش سطح بهداشت در جامعه، نظارت‌ها و چک پوینت‌های نظارتی، برای همه محصولاتی که به ویژه منشاء دامی دارد و قانونا به عهده دامپزشکان است، بازار کار افزایش پیدا می‌کند. اگر روابط ناظر، صاحب دام و کارفرما درست تعریف شود، می‌تواند امیدوار کننده باشد که هم نظارت با کیفیت‌تر انجام شود و هم بازار بهتری برای همکاران ایجاد شود.»

حکیم مهر: آقای دکتر تعداد دانشجویان ورودی ۱۴۰۲ دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران چند نفر است؟

ظرفیتی که ما برای دانشگاه تهران اعلام کردیم ۶۰ نفر است. این ظرفیت به تازگی اعلام شده و باید منتظر بمانیم و ببینیم که چه تعداد برای ثبت نام مراجعه می‌کنند. به طور کلی ظرفیتی که در دفتر گسترش برای دانشگاه تهران به‌عنوان بزرگترین دانشکده اعلام شده، ۶۰ نفر و دانشگاه‌های دیگر مثل شیراز و اهواز ۴۰ نفر و سایرین هم حدود ۲۵ تا ۳۰ نفر هستند. در مجموع ۴۲۰ نفر ظرفیت برای دانشکده‌های دامپزشکی دولتی و فکر می‌کنم حدود ۲۳۰ نفر هم برای مجموعه دانشکده‌های دامپزشکی دانشگاه آزاد در نظر گرفته شده است.

حکیم مهر:‌ راهکار دانشکده برای ارتقای توانمندی عملی دانشجویان برای بازار کار چیست؟

افزایش کیفیت مهارت فارغ‌التحصیلان دامپزشکی به دوره آموزش آنها در دانشگاه برمی‌گردد، چون به هر حال بازار کار در اختیار دانشکده‌ها و مراکز آموزشی نیست. نه تنها در دانشگاه تهران بلکه در همه دانشکده‌ها باید تلاش بر این باشد که دانشجو در دوران تحصیل کیفیت مناسب را به دست بیاورد تا خودش بتواند بازار کار را جستجو و سهم خود را پیدا کند. طبیعتا آنها که قصد دارند به حوزه‌های بالینی ورود کنند، تراکم بیمار در بیمارستان‌های دام‌های خانگی یا دام بزرگ و استمرار و مراقبت روی بیماران موجود می‌تواند کمک کننده باشد و توانایی‌های افراد را به‌عنوان دامپزشک درمانگر افزایش دهد و در آنها اعتماد به نفس ایجاد کند. این مهم در دوران تحصیل حاصل می‌شود و وظیفه متولیان ازجمله بنده این است که زمینه ورود کیس بیشتر را فراهم کنیم. خوشبختانه در دانشگاه تهران در حوزه حیوانات خانگی با شبانه‌روزی شدن کلینیک، مساله حل شده و کیس‌ها در بخش‌های مختلف به تعداد کافی وجود دارد.

در رابطه با دام‌های بزرگ، در حوزه جراحی اسب خوشبختانه توفیقات خوبی داشتیم. سال گذشته به دلایل مختلف ازجمله ممنوعیت واردات که منجربه اهمیت یافتن و ارزشمند شدن اسب شد، خیلی از کیس‌ها به بیمارستان ارجاع می‌شود و جراحی‌هایی که سابق بر این انجام نمی‌شد، الان صورت می‌گیرد. مهمترین آن جراحی کولیک یا جراحی حفره بطنی است که بسیار سخت است و نیازمند امکانات و تیم مجهز بوده و معمولا سه تا چهار ساعت زمان می‌برد. ما سال گذشته بیش از ۱۵۰ مورد فقط جراحی کولیک داشتیم و این آمار بسیار خوبی برای یک سال است. کیس که می‌آید، مساله به اینجا ختم نمی‌شود. از یکی دو ساعت قبل از جراحی، سه تا چهار ساعت حین جراحی و گاهی اوقات سه یا چهار روز هم بعد جراحی که ما پست آپ را نگه می‌داریم، همه مسئولیت پست آپ به عهده دانشجویان تخصصی و دانشجویان عمومی ماست که به نوبت در طول شبانه‌روز می‌مانند و زمانی هم که خودشان می‌روند، درمان را دنبال می‌کنند. مشکلاتی که با آن مواجه می‌شوند، توفیقاتی که به دست می‌آورند و حتی شکست‌هایی که ممکن است بخورند، به هر حال سیر یک بیماری را از ابتدا تا انتها دنبال می‌کنند و این مساله می‌تواند یک اندوخته خوب برای آنها باشد.

در مورد نشخوارکنندگان با توجه به اقتصادی بودن آن حیوان و هزینه‌هایی که دارد، ارزش بالای خود گوشت، مسائل بیمه و ... کمتر کیس‌ها به مراکز عمومی ارجاع داده می‌شود و به همین دلیل جراحی‌های آن نیز خیلی کمتر شده است. شاید در همه جای دنیا همین گونه است، علی‌الخصوص مسائلی نظیر مدیریت تغذیه، اصلاح نژاد، انتخاب اسپرم‌های مناسب و... باعث شده که در حد گاوداری‌های صنعتی، تقاضا برای جراحی‌ها کمتر باشد و اگر هم مواردی انجام شود، استثنا باشد و برنامه این است عمدتا به سمت حذف برود. اصلا تصور اینکه گاو و گوسفند را به مراکز درمانی بیاورند، خیلی کم است. البته بعضی دامداران کوچک ممکن است که هنوز بیاورند اما تعداد آن، به حدی نیست که کفایت لازم را ایجاد کند. ناگفته نماند که ما در دانشکده با توجه به ارتباطات قدیمی که داریم، خود من برای جراحی‌هایی که در دامپروری‌ها انجام می‌دهم، بچه‌ها را با خودم می‌برم. همکارانم نیز در کلینیک سیار بالاخره با ارتباطاتی که دارند، از این مساله استفاده می‌کنند، اما شاید این کار برای همه جای کشور مقدور نباشد.

عرض بنده این است که دانشجو در دوران تحصیل باید به یک توانمندی برسد که این توانمندی باعث ایجاد اعتماد به نفس کافی در او شود تا بتواند به بازار کار ورود کند. چون بازار کار رقابتی است و علی القاعده کیفیت بهتر خدمات می‌تواند برای هر فردی سهمی از بازار را ایجاد کند.

حکیم مهر: آینده این بازار رقابتی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

به نظر می‌رسد که رشد حوزه حیوانات خانگی حداقل در شهرهای بزرگ به پیک نزدیک می‌شود. در حوزه سایر حیوانات مثلا صنعت اسب نیز روبه توسعه است. در بخش آبزیان اگر دامپزشکان بهتر و بیشتر از قبل ورود پیدا کنند، بازار خوبی وجود دارد. صنعت طیور صنعت بزرگی است که با ضوابطی که سازمان‌های دامپزشکی و نظام می‌توانند تعیین کنند و سهمی را برای دامپزشکان قائل شوند، طبیعتا بازار پیش‌رو باز است. در کنار آن صنایع غذایی و بحث نظارت‌های مسئولین فنی روز به روز گسترده‌تر می‌شود.

شاید بازار کار صنعت دام، دامپزشکان و همکاران درمانگر محدود ‌شود اما این بازار در حوزه‌های دیگر توسعه پیدا می‌کند. بنده به بحث تحقیقات وارد نمی‌شوم که آن هم برای افرادی که علاقه‌مند هستند، بازار جذابی است که در حوزه‌های نوین وارد این کارشوند اما با توجه به افزایش سطح بهداشت در جامعه، نظارت‌ها و چک پوینت‌های نظارتی، برای همه محصولاتی که به ویژه منشاء دامی دارد و قانونا به عهده دامپزشکان است، بازار کار افزایش پیدا می‌کند. اگر روابط ناظر، صاحب دام و کارفرما درست تعریف شود، می‌تواند امیدوار کننده باشد که هم نظارت با کیفیت‌تر انجام شود و هم بازار بهتری برای همکاران ایجاد شود.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.