کرم‌های روده‌ای: تهدیدی پنهان برای گربه‌های بی‌سرپرست و سلامت عمومی
آیدا پناهیان، دانشجوی دامپزشکی
گربه‌ها، به ویژه آن‌هایی که آزادانه در محیط زندگی می‌کنند، موجوداتی دوست‌داشتنی هستند که نقشی مهم در اکوسیستم شهری ایفا می‌کنند. با این حال، این گربه‌های آزاد ممکن است میزبان ناخواسته‌ای برای انواع کرم‌های روده‌ای باشند. این انگل‌ها نه تنها می‌توانند باعث مشکلات گوارشی و ضعف در گربه‌ها شوند، بلکه می‌توانند به انسان‌ها نیز منتقل شوند و سلامت عمومی را به خطر بیندازند.
نگاهی به وضعیت گربه‌های آزاد در ایران
در ایران، جمعیت قابل توجهی از گربه‌های آزاد وجود دارد که متأسفانه اغلب به دلیل عدم دسترسی به مراقبت‌های دامپزشکی، در معرض خطر ابتلا به انگل‌های روده‌ای قرار دارند. این موضوع اهمیت مطالعه و بررسی شیوع این انگل‌ها را دوچندان می‌کند.
پژوهشی جامع در کرمان و زابل
در یک مطالعه اخیر، محققان ایرانی با بررسی ۱۵۳ گربه آزاد در دو شهر کرمان و زابل، دریافتند که بیش از ۸۰ درصد این گربه‌ها به حداقل یک نوع کرم روده‌ای آلوده هستند. این یافته‌ها زنگ خطری جدی برای سلامت حیوانات و انسان‌ها به صدا در می‌آورد.
در این مطالعه، کرم نواری Dipylidium caninum شایع‌ترین انگل یافت شده بود. این کرم از طریق کک‌ها و شپش‌ها به گربه‌ها منتقل می‌شود و می‌تواند باعث مشکلات گوارشی و کاهش وزن در گربه‌ها شود. علاوه بر این، کرم‌های گرد Toxascaris leonina و Toxocara cati نیز در برخی از گربه‌ها یافت شدند. Toxocara cati به ویژه خطرناک است زیرا می‌تواند به انسان‌ها منتقل شود و باعث بیماری توکسوکاریازیس شود که می‌تواند به مشکلات بینایی و عصبی منجر شود.
عوامل خطر و راهکارهای پیشگیرانه
سن گربه‌ها یکی از عوامل مهم در افزایش خطر آلودگی به کرم‌های روده‌ای است. هر چه گربه‌ها مسن‌تر باشند، احتمال آلودگی آنها بیشتر است. برای کاهش خطر انتقال این انگل‌ها به انسان، اقدامات پیشگیرانه زیر ضروری است:
- آموزش بهداشت: آموزش به مردم، به ویژه کودکان، در مورد اهمیت شستن دست‌ها پس از تماس با گربه‌ها و خاک می‌تواند بسیار موثر باشد.
- کنترل جمعیت گربه‌های آزاد: عقیم‌سازی و برنامه‌های مدیریت جمعیت گربه‌های آزاد می‌تواند به کاهش شیوع این انگل‌ها کمک کند.
- درمان ضد انگلی: درمان گربه‌های آلوده و گربه‌های خانگی که با گربه‌های آزاد در تماس هستند، با داروهای ضد انگلی می‌تواند از انتقال این انگل‌ها به انسان جلوگیری کند.
اهمیت مطالعه و پیامدهای آن
این مطالعه نشان می‌دهد که آلودگی به کرم‌های روده‌ای در گربه‌های آزاد در ایران یک مشکل جدی است که نیازمند توجه و اقدام فوری است. با آگاهی از این موضوع و انجام اقدامات پیشگیرانه، می‌توانیم از سلامت حیوانات و انسان‌ها محافظت کنیم و به ایجاد محیطی سالم‌تر برای همه کمک کنیم.
معرفی مقاله برای مطالعه بیشتر:
Mohammad Rahnama, Amir Abbas Siamardi, Majid Alipour Eskandani, Narges Lotfalizadeh, Soheil Sadr, Dariush Saadati, Javad Khedri, Exploring the prevalence and impact of Ligula intestinalis infection across fish species in Sistan region, Iran, Journal of Parasitic Diseases, 10.1007/s12639-024-01678-y, (2024).
