حکیم مهر - محققان دانشگاه اورگان برای اولین بار موفق به شناسایی نوعی دیانای میتوکندری «خودخواه» در یک گونه حیوانی شدند که در حقیقت به موجود آسیب رسانده و شانس آن را برای بقا کاهش میدهد.
این نتایج که در مجله PLoS One منتشر شده، از عجایب زیستی است که شباهت زیادی به فرایند سلولها در زمان پیری داشته و پیش از این در حیوانات ناشناخته بوده اما ممکن است یک ابزار جدید مهم را برای بررسی پیری در انسان در اختیار دانشمندان قرار دهد.
دیانای میتوکندریای خودخواهی پیش از این در گیاهان مشاهده شده بود،اما برای اولین بار است که در حیوانات شناسایی شده و کشف آن بطور تصادفی در جریان بررسی ژنتیکی نوعی کرم لولهای موسوم به Caenorhabditis briggsae صورت گرفته است.
دیانای مادهای است که کدهای ژنتیکی پایه را برای موجودات زنده در خود نگه داشته و از طریق فرایندهای پیچیده زیستی به هدایت عملکردهای سلولی سودمند میپردازد. مقداری از این ماده در میتوکندری یا نیروگاه تولید کننده انرژی سلولها نیز یافت و در بخشی از تکامل از دیانای جدا شده است.
میتوکندری بطور معمول در جهت منافع سلول کار کرده و اگرچه تا حدودی از سلول جدا است، اما دیانای خودخواه یافت شده در برخی از میتوکندریهای گیاهان و اکنون در حیوانات با تفاوت عمده ای روبرو است. این میتوکندری سریعتر از دیانای خود را تکثیر کرده، هیچ عملکرد سودمندی برای سلول نداشته و در برخی موارد حتی به سلول آسیب میرساند.
برای مثال در گیاهان این میتوکندری خودخواه بر گلدهی تاثیر گذاشته و حتی باعث سترونی میشود.
سوال بوجود آمده این است که اگر این بخش نمیتواند به بقا و تولید مثل موجود سود برساند، چرا در اثر فشار تکاملی از بین نمیرود؟ به گفته دانشمندان، دوام آن مثالی برای عدم کارکرد همیشگی انتخاب طبیعی چه در موجود چه در سطح سلولی است.