سمندر لرستانی در معرض خطر انقراض و نابودی

حکیم مهر - سمندرلرستانی اززیباترین گونه های سمندربوده بطول تقریبی 14سانتی مترجزوخزانه ژنتیکی باارزش فون دوزیستان ایران می باشد،درمعرض خطرانقراض ونابودی است.

زیستگاههای جدید این گونه به تازگی درحال شناسایی است.باتوجه به اینکه این گونه تنها دراین ناحیه ازجهان یافت می شود بنابرین دارای اهمیت فوق العاده‌ ملی و بین المللی است.

سمندرکوهستانی لرستان نخستین باردرسال1938توسط کایسرازشمال منطقه شهبازان استان لرستان یافت شد.این گونه به عنوان یک گونه بومی منحصرآدرمرزهای جنوبی استان لرستان دربخش پاپی وشمال استان خوزستان یافت می شود.

تعدادی اززیستگاههای این گونه درمسیر راه آهن سراسرس تهران –اهوازقراردارندوهرساله بویژه درایام تعطیلات نوروز گردشگران زیادی ازطریق راه آهن ازطبیعت بکرو پرجاذبه این منطقه بازدید می کنند اما متاسفانه نوع زندگی وزیستگاه آنهاباعث شده تادرمعرض آسیب تهدیدات مختلف بخصوص انواع آلودگی در زیستگاههای آبی باشند.

پراکنش زیستگاههای سمندر کوهستانی  لرستان

سمندرکوهستانی لرستان ازسمندرکوهستانی لرستان نیزماننددیگرگونه های سمندردامنه پراکنش چندان وسیعی ندارند.برطبق یافته های موجوددامنه پراکنش این گونه درطول جغرافیای 276645تا2813100وعرض 3657782تا3654085قراردارد. این گونه به عنوان یکی ازگونه های اندمیک ایران معرفی می شودکه پراکنش آن درایران تنهامنحصربه مناطق محدودی دراستان لرستان وخوزستان است.

براساس تحقیقات انجام شده دربیش از پنج زیستگاه یافت شده است.این زیستگاه هاشامل وژناب،بلالا، لفت، کرسو،کول سرمال و...می باشند.

البته طی چندماه اخیربه تلاش وهمت کارشناسان محیط زیست لرستان زیستگاههای جدید وناشناخته ای شناسایی شده ویادرحال شناسایی می باشندکه قبلآهیچ گزارشی دال بروجوداین زیستگاهها ثبت وگزارش نشده است.

فعالیتهای انسانی مهمترین عامل تهدید این گونه زیبا وکمیاب

حضورانسان دراین منطقه خطرات بالقو های رابرای ادامه حیات این جاندار زیبا سبب شده است که‌درزیستگاههای مختلف متفاوت است که این خطرات شامل گردشگری ناآگاهانه ، دسترسی، جاده سازی ،چرای دام ،کشاورزی وبرداشت آب توسط انسان صورت می گیرد.

همچنین تجارت وخریدوفروش درواقع فعالیتهای ناآگاهانه انسانی مهمترین عامل تهدیدکننده این گونه زیبا وکمیاب است. نامهای محلی سمندرکوهستانی لرستان برخی اهالی منطقه پاپی نامهایی رابه این جاندارزیبانسبت می دهند که نشان دهنده باوراین مردم به تقدس جاندار است.

(حاجی باریکاب)که پیشوندحاجی نوعی مصونیت وتقدس به این جانورداده است .

(وقمی)یا(وقفی)یعنی جانورکه ازطرف شاهزاده احمدوقف شده‌است .

بعضی هم نام آن راباچرق پرق می شناسند.

مدیر کل محیط زیست استان لرستان از کنترل وحفاظت شدیدزیستگاههای سمندرلرستانی خبرداد

بازگیر با اشاره به اینکه سمندر لرستانی گونه شاخص اندمیک است گفت: با همت کارشناسان محیط زیست استان لرستان زیستگاهها جدید شناسایی ودر زیستگاهها قبلی برای حفظ و حراست از این جانور محیط بان مستقر شده است و کنترل وحفاظت شدیدی را اعمال می کنند.

بازگیر با تاکید بر نقش اطلاع رسانی برای مقابله با پدیده قاچاق سمندر، افزود: باید حساسیت و اهمیت این گونه به اطلاع مردم رسانده شود.

وی اظهارداشت:عرضه، نگهداری، حمل و خرید و فروش جانوران وحشی به ویژه حیواناتی نظیر سنجاب، سمندر لرستانی، لاک پشت، مار و انواع پرندگان ممنوع است.

وی از مردم استان خواست در صورت مشاهده، خریدوفروش با ادارات محیط زیست شهرستان های استان و یا شماره تلفن 3221774-0661 تماس برقرار کنند.

این مقام مسئول یادآورشد: با توجه به زیستگاه این جانوردرشمال استان خوزستان هم وجود دارد لازم است محیط زیست استان خوزستان زیستگاهها را کنترل و حفاظت شدیدی را اعمال کند.