حکیم مهر - رییس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی با اشاره به این که «شنگول» و «منگول» - بزغاله‌های تراریخته متولد شده در رویان - پس از 21 روز در سلامت کامل هستند اظهار کرد: بزهای تراریخته تولیدی حامل ژن تولید پروتئین نوترکیب انسانی موثر در درمان مبتلایان هموفیلی نوع B بوده و جنین دام‌های تراریخته دیگری حامل ژن تولید داروی «tPA» نیز در پایگاه اصفهان پژوهشگاه رویان انتقال یافته که منتظر تولد آنها هستیم.
دکتر حمید رضا گورابی با اعلام این مطلب اظهار کرد: بزغاله‌های تراریخته متولد شده که 28 مرداد ماه سال جاری انتقال جنین شده و 19 دی ماه سال جاری در مجتمع تحقیقاتی جهاد دانشگاهی در هلاجرد تهران متولد شده اند پس از بزرگ شدن در شیر خود فاکتور 9 انعقادی خواهند داشت. این پروتئین نوترکیب در بدن انسان در کبد سنتز شده و در اثر اختصاص در تولید آن فرد به هموفیلی نوع B مبتلا می‌شود، لذا مصرف فرآورده دارویی تولیدی از شیر این دام‌ها می‌تواند در درمان این بیماری موثر باشد.
وی خاطرنشان کرد: تیم تحقیقاتی دیگر پژوهشگاه رویان در اصفهان هم به موازات این تحقیقات طرح دیگری را در راستای تولید دام‌های تراریخته با قابلیت تولید tPA در دست اجرا دارند. این دارو برای درمان سکته‌های مغزی و قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرد به طوری که چنانچه این دارو بلافاصله پس از ایجاد سکته به انسان تزریق شود، موجب از بین رفتن سریع لخته‌ها شده و بافت‌های اطراف آن بر اثر نارسایی تغذیه از بین نخواهد رفت و جریان خون به حالت عادی باز خواهد گشت.
وی تصریح کرد: با تلاش محققان پژوهشگاه در اصفهان چند جنین حامل این ژن‌ها منتقل شده که امیدواریم تا حدود دو ماه دیگر شاهد تولد بزهای تراریخته حامل ژن tPA نیز باشیم.
رییس پژوهشگاه رویان خاطر نشان کرد: در حال حاضر هشت کشور در دنیا وجود دارند که در این زمینه فعالیت می‌کنند.
وی ادامه داد: تولید حیوانات ترنس ژن (تراریخته) با این هدف است که با انتقال ژن، پروتیین‌های دارویی در داخل شیر آنها بیان شود تا در آینده بتوانیم از آنها در تولید فرآورده‌های دارویی استفاده کنیم.
گورابی اضافه کرد: این کار در سه بخش گروه جنین شناسی، گروه ژنتیک و گروه حیوانات آزمایشگاهی انجام گرفته است که در گروه جنین شناسی، تولید جنین تراریخته با فن‌آوری شبیه سازی، در گروه ژنتیک، دستکاری ژنتیکی سلولهای اهدا کننده هسته و در گروه حیوانات آزمایشگاهی، آماده سازی حیوانات برای انتقال جنین، مراقبت حین بارداری تا تولد و پس از آن انجام پذیرفته است.
امیری ــ کارشناس ارشد ژنتیک ــ هم که در این پروژه همکاری داشته است اظهار داشت: در این طرح در راستای تولید یک سری پروتئین‌های نو ترکیب با خاصیت دارویی، فاکتور 9 انعقادی انسانی مد نظر قرار گرفته است که محصول این ژن در کبد سنتز می‌شود، اگر نقصی در ژن وجود داشته باشد، ایجاد بیماری هموفیلی نوع B می‌کند که راه حل درمان آن نیز پلاسمای منجمد، فاکتور IX از آنتی بادی منوکلونال و پروتئین نوترکیب است.
وی ادامه داد: در این پروژه ژن فاکتور 9 انعقادی از سلولهای کبدی انسان برداشت شد و سپس با استفاده از روش‌های فاکتور مناسب جهت ورود به سلولهای فیبروبلاست جنینی طراحی شد.
دکتر صنعتی ــ متخصص ژنتیک پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فن‌آوری - هم که در این پروژه همکاری داشته است، اضافه کرد: بعد از خطی کردن پلاسمید نوترکیب حامل ژن کد فاکتور 9 انعقادی انسان، سازه ژنی حاصل با استفاده از روش الکترو پوریشن در غلظت‌های مناسب به سلولهای فیبروبلاست ژنی بز با تراکم سلولی معین منتقل شد، در ادامه سلولهای مذکور در محیط کشت اختصاصی تکثیر یافتند و پس از آن با کمک روش‌های مولکولی مثل واکنش PCR روی تک سلول و تکنیک FISH، سلولهای تراریخته غربال شده به طور مجزا تکثیر و ذخیره شدند تا در مرحله انتقال به تخمک استفاده شوند.
به گزارش ایسنا، وی تاکید کرد: ارزش هر کدام از این بزها 100 هزار دلار است.
دکتر دانش زاده ــ مسوول حیوانات آزمایشگاهی در این پروژه - نیز با ارائه توضیحاتی در خصوص روند آماده‌سازی رحم مادر جایگزین، انتقال جنین از طریق جراحی، مراقبت در حین حاملگی و تولد تصریح کرد: در این زمینه از بز ماده در سن مناسب استفاده کردیم، به طوری که فاز جنینی با وضعیت بافتی رحم و تخمدان هماهنگی داشته باشند؛ بنابراین در این روش شش مورد انتقال جنین داشتیم که دو مورد حاملگی اتفاق افتاد که متاسفانه یکی از آنها سقط شد و دیگری توانست دوره لازم را طی کند و در روز 145 با سونوگرافی مشخص شد که می‌توان سزارین را انجام داد که سرانجام در 19 دی ماه جاری بزغاله‌های تراریخته متولد شدند.
روایت خبرگزاری مهر :
رویان صاحب شنگول و منگول شد/ حیوانات تراریخته حاوی فاکتور9 انعقادی خون
رئیس پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی جزئیات تولد نخستین حیوانات تراریخته (ترنس ژن) خاورمیانه را تشریح کرد و گفت: این دو بزغاله اولین حیوانات تراتریخته در خاورمیانه محسوب می شوند که حاوی فاکتور 9 انعقادی خون انسان هستند.
دکتر حمیدرضا گورابی در نشست خبری اعلام این دستاورد علمی در محل پژوهشگاه رویان افزود: کار دیگری نیز در اصفهان در حال پیگیری است که بزغاله های آن نیز حدود دو ماه دیگر به دنیا می آیند و شیر آنها حاوی پروتئینی با خاصیت ضد انعقادی خون tPA خواهد بود. این حیوانات در مرکز اصفهان تولید شده اند و اکنون مادر جایگزین در مرحله بارداری است.
وی گفت: در اوایل دهه 80 که رویان با جدیت تحقیقات سلولی و مولکولی را کنار تحقیقات ناباروری وسعت بخشید دو پروژه سلولهای بنیادی و شبیه سازی به صورت همزمان در این پژوهشگاه به عنوان اولویت دنبال شده است.
گورابی اضافه کرد: در شبیه سازی هدف این بود که بتوانیم با این فناوری به تولید سلولهای بنیادی کمک کنیم که همسان با بافت های مورد نیاز باشد که این هدفگذاری در شاخه شبیه سازی درمانی قرار می گیرد. برای این کار باید از شبیه سازی تولید مثل آغاز می کردیم که این امر با تولد رویانا محقق شد و محققان رویان توانستند به عرصه فناوری شبیه سازی وارد شوند و همین امر ادامه شبیه سازی درمانی را منتفی کرد.
وی ادامه داد: تصمیم گرفته شد که از این نوع فناوری در حوزه تولید حیوانات تراریخته (ترنس ژن) استفاده شود. در این زمینه تولید این حیوانات با این هدف شکل گرفته که پروتئین دارویی در داخل شیر این نوع حیوانات بیان شود تا پس از تخلیص شیر این حیوانات، فرآورده دارویی مورد نیاز آنها بدست بیاید.
رئیس پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی گفت: نخستین امکانی که این فناوری در اختیار ما قرار می دهد این است که می توان با آن ژن های دیگر که در بخشهای دیگر اهمیت دارد را نیز بیان کرد. اکنون در 8 کشور دنیا پروتئین های مختلفی گزارش شده است و امیدواریم ما بتوانیم در این بخش کار خود را توسعه دهیم.
وی خاطرنشان کرد: تخلیص این پروتئین ها از شیر فعالیت خاصی می طلبد که البته بخشی از آن به کمک آنتی بادی ها قابل انجام است اما بخشی از آن نیز باید به شکل ویژه ای صورت گیرد که امیدواریم به این فناوری دست پیدا کنیم.
گورابی در پاسخ به سؤالی در خصوص مقالاتی که در مورد این دستاورد علمی ایرانی تهیه شده است گفت: مقالاتی که از این دستاورد تهیه شده به زودی به چاپ می رسد و برای چاپ در مجلات بین المللی نیز ارسال شده است.
وی اضافه کرد: تاکنون 30 مقاله در مورد حیوانات شبیه سازی و تراریخته از سوی محققان رویان و دستاوردهایی که داشته اند به مجلات بین المللی ارائه شده است. همچنین رویان از ابتدای سال 88 نیز 50 مقاله داشته که در مجلات معتبر به چاپ رسیده اند.
رئیس پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی در خصوص نامگذاری این دو بزغاله نیز گفت: نام حنا مورد اعتراض برخی واقع شده بود و ما هم تصمیم گرفتیم از قصه های ایرانی الهام بگیریم و دو نام "شنگول" و "منگول" برای این دو بزغاله انتخاب شده است.
وی تاکید کرد: البته این دو بزغاله دارای دو نام علمی هستند که بزغاله ای که صورت حنایی رنگ تری دارد با نام Royan - TGF IX 1 و بزغاله ای که صورت روشن تری دارد با نام Royan - TGF IX 2 نامگذاری شده است.
