حکیم مهر - به گزارش خبرگزاری پانا، «دکتر حسن ممتاز» توانست رتبه برترین پژوهشگر کشوری را بدست آورد، وی که دارای مدرک دکترای تخصصی میکروبیولوژی دامپزشکی می باشد، از سال 1381 به استخدام دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در آمد و از همان سال در کنار فعالیت تدریس و آموزش در شاخه میکروب شناسی و ویروس شناسی، فعالیت پژوهشی خود را آغاز کرد و در سال 1385 رتبه استادیاری و سال 1390 موفق به اخذ رتبه دانشیاری در رشته میکروبیولوژی دامپزشکی شد.
دکتر ممتاز عنوان پژوهشگر برتر استانی در سالهای 87 ،88 و 89 و کسب چندین رتبه برتر پژوهشگری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد را در پرونده کاری خود دارد و امسال موفق شد عنوان پژوهشگر برتر کشوری را از آن خود کند.
در این گزارش خبرنگار همشهری به گفت و گو با این پژوهشگر برتر کشوری پرداخته است.
تا کنون چه تعداد مقالات علمی و پژوهشی به چاپ رساندید؟
در طول این چند سال 124 مقاله ISI و مقاله علمی و پژوهشی به چاپ رساندم که از این تعداد حدود 80 مقاله ISI هستند که ضریب تاثیر خوبی هم دارند و بیشتر در کشورهای آمریکا و انگلیس به چاپ رسیده است و مابقی، مقاله های علمی و پژوهشی بودند که در مجلات معتبر داخلی به چاپ رسیده است.
معیار انتخاب پژوهشگر برتر کشوری چیست؟
برای انتخاب پژوهشگر برتر فعالیت های 3 سال اخیر پژوهشگران را مورد بررسی قرار می دهند و کسی که بالاترین امتیاز را داشته باشد به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب می شود. 3 نفری که در کشور توانسته بودند بالاترین امتیازات را کسب کنند از استان چهارمحال و بختیاری، تبریز و از واحد علوم و تحقیقات تهران بوده اند که از میان آنها من توانستم بالاترین رتبه را کسب کنم و پژوهشگر برتر کشوری انتخاب شوم.
غیر از شما کسی تا کنون در استان توانسته است این عنوان را کسب کند؟
دکتر عبداله قاسمی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد تا کنون 2 بار و دکتر رحیمی معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد نیز یک بار این عنوان را کسب کرده است.
بیشتر پژوهشهای شما درچه زمینه هایی هستند؟
بیشتر پژوهشهای من در راستای میکروبیولوژی مولکولی در رشته های دامپزشکی و پزشکی بوده است.
امسال تحت عنوان اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده در این زمینه چه فعالیت هائی انجام داده اید؟
قصد دارم در زمینه تولید واکسن های نوترکیب و کیتهای تشخیصی اقداماتی انجام دهم و بتوانم با همکاری همکاران عزیز و مساعدت دانشگاه بتوانم هدفم را به انجام برسانم. همچنین با راه اندازی مرکز رشد و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد که هدف این مرکز حمایت از طرح های کاربردی پژوهشها است قصد داریم پژوهشها را به سمت کاربردی شدن پیش ببریم. متاسفانه اغلب تحقیقات پژوهشگران در آزمایشگاه باقی می ماند و عملاً به صورت کاربردی استفاده نمی شوند که باید سعی شود این مشکل از بین برود.
در راستای انجام تحقیقات و پژوهشها با چه مشکلاتی مواجه بوده اید؟
خوشبختانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در چند سال اخیر امکانات خوبی را در دانشگاه مهیا کرده و از نظر امکانات آزمایشگاهی کمبود و مشکلی نداریم. همچنین این مرکز با بالا بردن سقف پرداخت تشویقی برای اعضای هیات علمی در چاپ مقالات و افزایش سقف طرح های پژوهشی اعضای هیئت علمی را تشویق به پژوهش های بیشترکرده است. همچنین امکاناتی که در دانشگاه آزاد واحد شهرکرد وجود دارد را فقط می توان در مراکز بزرگ تحقیقاتی از جمله پاستور و موسسه رازی دید.
کدام کار تحقیقاتی و پژوهشی که تا کنون انجام داده اید را بیشتر دوست دارید؟
تحقیقاتی که در زمینه ویروس شناسی به خصوص ویروس IBR و لوکوز گاوی انجام دادم را بیشتر دوست دارم. در دو سال اخیر با کمک دکتر بازرگانی که از اساتید بزرگ دامپزشکی کشور هستند، موفق شدم دو تا از بیماری های ویروسی در کشور را برای اولین بار گزارش کنم. من بیشتر تحقیقات ویروس شناسی را دوست دارم اما متاسفانه در دانشگاه چون کسی در لاین خاصی حرکت نمی کند و پژوهش ها پراکنده هستند، مجبور شدم از ویروس شناسی خارج شوم و بیشتر تحقیقات باکتری شناسی را علیرغم میل باطنی انجام دهم.
طرح های کاربردی که در دست کار دارید را نام ببرید؟
دو طرح را شروع کردهام؛ یکی در زمینه ساخت واکسن های نوترکیب است که اگر به مرحله ارزیابی و تولید برسد می تواند جایگزین واکسن های وارداتی شود و امیدواریم بتواند مشکلی از جامعه طیور کشور را حل کند و این اولین استارتی است که زده شده و امیدوارم به نتیجه برسد.
دانشگاه چه حمایتی از طرح های دانشجویان می کند؟
در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد مرکز رشد به تازگی راه اندازی شده و دانشگاه نیز حمایت های خوبی از پژوهشها دارد و کسی که طرح های کاربردی داشته باشد که به مرحله تولید صنعتی برسد، دانشگاه به طور جدی از آن حمایت می کند. الان در مرکز رشد چند واحد فعال داریم که چند محصول نزدیک به تولید دارند و من نیز در زمینه بیوتکنولوژی در این مرکز فعالیت می کنم و امیدوارم بتوانم با پژوهش هایی که در این زمینه انجام می دهم، محصولات خوبی تولید کنم.
درمورد تخصص های علمی خودتان کمی صحبت کنید؟
شاخه تخصصی من همان میکروب شناسی است که با شناسائی اجرام بیماریزا از جمله باکتری و ویروس سر و کار دارد و در زمینه دامپزشکی فعالیت می کنم. هدف ما در این رشته تشخیص درمان و کنترل بیماری های عفونی است که با منشاء باکتری و ویروس در دام و طیور و آبزیان ایجاد می شود را دنبال می کند که سنجش عمده بیماریهای موجود در پرورش دام و طیور همان بیماری های عفونی هستند.
چرا ترجیح دادید در کشور ایران بمانید و به پژوهش هایتان در این کشور ادامه دهید؟
به علت علاقه ای که به وطنم دارم و معتقدم کسی که بخواهد کاری انجام دهد بهتر است در جامعه ای که در آن رشد و پرورش یافته، باشد و من اعتقادی به رفتن خارج کشور را ندارم، با اینکه تا کنون فرصت های زیادی بوده و دعوت نامه هایی از کشورهای استرالیا و کانادا در زمینه بیماری های دامی و انسانی و نیز در زمینه هلیکوباکتر دریافت کردم، اما ترجیح دادم به مطالعات و پژوهشهایم در کشور عزیزم ایران ادامه دهم.
چگونه دانشجویان را برای کارهای پژوهشی و تحقیقاتی تشویق می کنید؟
یکی از اهدافی که من در دانشگاه دارم و همیشه آن را مطرح کردم این است که یک هیات علمی باید بتواند دست دانشجو را بگیرد و از او حمایت کند و در زمینه چاپ مقالات و انجام پژوهشها به دانشجو کمک کند که این امر کمک شایانی به قبول شدن دانشجو در مقاطع بالاتر می کند.
پژوهشهای خوبی که تا کنون انجام دادید، کدامند؟
پژوهشهای خوبی که انجام دادم یکی این که آلودگی اسب را به هرپس ویروس تیپ 1 (EHV-1) اسبی که یک بیماری عصبی است را در ایران برای اولین بار گزارش دادم. دیگری طرحی است که به آن علاقه زیادی دارم ولی متاسفانه نتوانستم آن را به مرحله تولید برسانم که در زمینه کیت های تشخیصی بیماری IBR بوده که مقالات خوبی در این زمینه چاپ کردم و به دنبال آن هستم که این طرح را از طریق مرکز رشد صنعتی کنم و به مرحله تولید برسانم.
اولین پژوهش شما در چه سالی و در چه موضوعی بود؟
اولین پژوهش من مربوط به سال 1380 بود که روی بیماری لوکوز گاوی بود که در مجله تحقیقات دامپزشکی شیراز به چاپ رسید.
برای دانشجویان مشتاق پژوهش چه توصیه ای دارید؟
فعالیت های پژوهشی نیاز به پشتکار جدی دارد و معمولا آزمون و خطا چیزی نیست که با انجام یک بار آزمایش هدف دلخواه بدست بیاید. دانشجو نباید زود سرد شود و پشتکار خودش را از دست دهد. من خودم در مورد یکی از آزمونها که تازه می خواستم یاد بگیرم و انجام دهم 17 بار تکرار کردم تا به نتیجه رسیدم. توصیه می کنم که دانشجویان فعالیت های پژوهشی را جدی بگیرند؛ صبح زود وارد آزمایشگاه شوند و آخر وقت از آزمایشگاه خارج شوند که فعالیتشان به ثمر برسد.