حکیم مهر - «پدروس» این بندپای کوچک که به سلطان حشرات مناطق گرم و مرطوب معروف است به واسطه سمی که در بدن خود دارد فاقد دشمن طبیعی است و حتی پرندگان نیز از خوردن آن خودداری میکنند.
«پدروس» حشره کوچکی است که دارای دو رنگ قرمز و قهوهای بند بند است و در شالیزارها، علفزارها و ساختمانهای مرطوب بیشتر دیده میشود. دراکولا در شب به سوی نور و روشنایی جلب میشود و در صورت قرار گرفتن این حشره بر روی پوست مادهای ترشح میکند که باعث ایجاد تاولهای عفونی بر روی پوست میشود.
این حشره نیش نمیزند آرام بر روی پوست حرکت میکند و با این حرکت ماده سمی خود را روی پوست میریزد. حشره دراکولا سوسک نارنجی رنگی با نام علمی«Paederus» است که در بدن آن سمی با نام علمی pedrin وجود دارد. این حشره به محض تحریک با ترشح سم بر پوست بدن باعث بروز تاولهای شدیدی همراه با درد، سوزش و خارش میشود.
تاولهای ناشی از سم این حشره درمان خاصی ندارد و تنها بایستی با استفاده از مواد ضد عفونیکننده و پمادهای مسکن زمان بهبود 10روزه تا یک ماهه، آن را تحمل کرد.
متخصصان مرکز تحقیقات پوست گیلان معتقدند این حشره کوچک و خطرناک که بیشتر در گیلان دیده میشود با گرمای هوا و بالا رفتن میزان رطوبت تکثیر میشود.
قدرت پرواز این حشرات به قدری بالا است که از فاصله 79 کیلومتری ساحل دریا به سوی نور کشتی جذب میشوند. هرچند راهکارهای ارائه شده این گروه تاثیر بسیاری بر جلوگیری از گزش این حشره داشت اما هنوز هم گردشگرانی که به شمال میروند از گزند هجوم دراکولا درامان نیستند.
در گیلان و مازندران نوعی بیماری پوستی در اواخر بهار، تابستان و اوایل پاییز مشاهده میشود که عامل ایجاد آن همین حشره است. در گیلان این حشره را به نامهای مختلفی چون شب سوز، تله گز، چی سوزان و دراکولا میشناسند.
در مازندران نیز اغلب مردم فکر می کنند ضایعه پوستی ایجاد شده از حشرهای به نام «ون» است که ظاهراً به یک نوع عنکبوت گفته میشود. دراکولا برخلاف تصور عموم کمتر نیش میزند و گاز میگیرد؛ بلکه بیشتر له کردن حشره بر روی پوست ایجاد ضایعه میکند.
نقاط باز بدن مثل صورت، دستها، ساعدها و پاها بیشترین آسیب را از این حشره می بینند. پس از له کردن حشره بر روی پوست ضایعهای ایجاد میشود که به سرعت به دیگر قسمتهای بدن منتقل میشود.
این عوارض که گاه خفیف و در بسیاری از موارد شدید است پس از 24 ساعت آغاز میشود. با قرمزی و احساس خارش همراه است. پس از خارش پوست، موضع کنده شده و اثری مانند سوختگی بر جا میماند.
برای کنترل حشره و جلوگیری از هجوم آن اولین روش نصب توری و پشه بند در محل خواب است. کاهش تعداد لامپهای روشن و کم کردن شدت نور، پاکسازی علفهای هرز و دیگر گیاهان به ویژه گیاهان پوسیده از محل نصب چادر و استفاده از حشره کش برای سمپاشی روی چادر از دیگر روشهای مبارزه با این حشره خونخوار است.
سمی که از گزش دراکولا به بدن وارد میشود بیماری درماتیت را باعث میشود. برای جلوگیری از آن تا حد ممکن باید حشره را از روی عضو بدن بپرانیم و اگر دست و یا عضو دیگری آلوده شد حتما آن را با آب و صابون بشوییم.
گردشگرانی که در چادرهای خود اقامت میکنند و لباسهای شسته را در فضای باز آویزان میکنند قبل از جمع کردن آنها باید آنها را تکانده و قبل از پوشیدن دقیقا بازرسی کنند تا حشره از طریق لباس وارد بدن نشود.
چنانچه ترشح سم پدرین توسط حشره دراکولا در نواحی حساس بدن مانند دور چشم که دارای چین و چروک و پوست نازک است اتفاق بیفتد، شدت و درد تاولها بیشتر میشود.
گزش این حشره معمولا با خارش همراه است که در صورت انجام این عمل، تاولها پاره شده و سطح وسیعتری از پوست را آلوده میکند.
کودکان به سبب برخورداری از پوست نازکتر نسبت به گزش این حشره بسیار آسیب پذیرترند؛ همچنین تاولهای ناشی از گزش این حشره درمان ندارد و فقط باید محل ضایعه را با آب سرد و صابون مرتب شستوشو داد.
استفاده از پمادهای استریل چشمی و ضد خارش نیز برای درمان عوارض گزش مناسب است و بعد از برطرف شدن این ضایعات پوستی لکه قهوهای رنگی برای مدتها بر روی پوست باقی میماند که به مرور زمان رفع میشود.
در بیشتر موارد هم حشره از روی درخت روی بدن و صورت قربانیان خود که از زیر درخت عبور میکند میافتد و آنها را آلوده میکند.
با توجه به اینکه از سالهای بسیار دور و قبل از ساخته شدن فیلم دراکولا، این حشره در گیلان به همان نام معروف بود به راحتی میتوان متوجه اشتباه شد.
افراد غیرگیلک در سالهای اخیر به دلیل شباهت این دو کلمه و ترسناک بودن نتیجه مواجهه با دارکولا آن را به اشتباه دراکولا گفتهاند که بهتر است جلوی ترویج این اصطلاح نادرست و تحریف نام اصلی گرفته شود.